شهروندان دوتابعیتی آزاد شده از بند جمهوری اسلامی که شامگاه دوشنبه، دوحه قطر را به مقصد واشنگتن ترک کرده بودند بامداد سهشنبه به وقت محلی وارد پایتخت ایالات متحده آمریکا شدند.
پنج شهروند آمریکایی ایرانیتبار از ۱۹ مرداد و در پی اعلام توافقی بین آمریکا و جمهوری اسلامی، از زندان به خانهای امن، منتقل شده بودند.
این توافق همچنین شامل انتقال شش میلیارد دلار از پولهای مسدودشده ایران در کره جنوبی به قطر و آزادی پنج ایرانی «محکوم یا متهم» در آمریکا بوده است.
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه گزارش داد که قطر انتقال شش میلیارد دلار از پولهای ایران به بانکهایی در دوحه را تایید کرده و به واشنگتن و تهران اطلاع داده است.
محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی، هم ظهر دوشنبه به وقت ایران در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کرد که مبلغ ۵ میلیارد و ۵۷۳ میلیون یورو به حساب ۶ بانک ایرانی در دو بانک الاهلی و الدخان در قطر واریز شده است.
اما از ۵ ایرانی «متهم یا محکوم» در آمریکا تنها دو نفر حاضر به بازگشت به ایران شدهاند و ۳ تن دیگر اعلام کردهاند که در خاک آمریکا میمانند یا به کشوری ثالث میروند.
مقامات جمهوری اسلامی پیش از این، تبادل زندانیان بین آمریکا و ایران را موضوعی «انساندوستانه» نامیدند و تبادل زندانی در ازای دریافت پولهای بلوکه شده را منکر شده بودند.
سیامک نمازی ۵۱ ساله و عماد شرقی ۵٩ ساله، هر دو بازرگان، و مراد طاهباز ۶۷ ساله، فعال محیط زیست، سه نفر از پنج دو تابعیتی آزاد شده هستند. هویت چهارمین و پنجمین نفر اعلام نشده، اما گفته میشود یکی از آنها زن است.
از سوی دیگر، ایرانیانی که در آمریکا آزاد شدند مرتکب جرائم بزرگ نظیر دور زدن تحریمهای آمریکا علیه ایران شدهاند. صدای آمریکا پیشتر در گزارشی اختصاصی نام این افراد را امین حسنزاده، مهرداد انصاری، کامبیز عطار کاشانی، رضا سرهنگپور کفرانی، و کاوه لطفالله افراسیابی ذکر کرده است.
رئیس جمهوری ایالات متحده، روز دوشنبه ضمن استقبال از آزادی پنج زندانی دوتابعیتی، از شهروندان آمریکایی خواست به ایران سفر نکنند.
جو بایدن مشخصا از شیخ تمیم بن حامد امیر قطر، و هیثم بن طارق سلطان عمان، به دلیل «کمک کردن به تسهیل این توافق طی ماهها دیپلماسی دشوار و اصولی آمریکایی» و همچنین کره جنوبی قدردانی کرد و با اشاره به لزوم پاسخگویی جمهوری اسلامی درباره «کسانی که امروز بازنگشتند» از جمله به اسم باب لویسنون اشاره کرد و گفت که همچنان به تحمیل هزینه به جمهوری اسلامی به دلیل «اقدامات تحریکآمیزشان» در منطقه ادامه خواهد داد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هم پس از آزادی پنج زندانی دوتابعیتی با انتشار بیانیهای از شهروندان آمریکایی خواست به هیچ دلیلی به ایران سفر نکنند و اگر در ایران هستند، فورا خاک آن را ترک کنند.
بلینکن در ابتدای بیانیه گفت سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز، و دو شهروند دیگر آمریکایی که نمیخواهند هویتشان افشا شود، ایران را ترک کردند و در راه ایالات متحده و ملحق شدن به عزیزانشان هستند.
وزیر امور خارجه آمریکا افزود دو نفر از بستگان آنها نیز که آمریکایی هستند و تا امروز اجازه خروج از ایران را نداشتند، با آنها همراهی میکنند.
به گفته او، «تعدادی از این افراد، به عنوان بخشی از رویه ظالمانه بازداشت غیرقانونی از سوی رژیم ایران، سالها را در زندان سپری کردهاند، اما امروز همگی در حال بازگشت به خانه نزد عزیزان خود هستند.»
بلینکن با اشاره به اولویت بودن آزادی شهروندان آمریکایی زندانی در خارج گفت تحت رهبری جو بایدن تاکنون بیش از ۳۰ شهروند آمریکایی به ناحق بازداشتشده به آمریکا بازگردانده شدهاند.
