یافتههای یک پژوهش جدید نشان میدهد که استفاده بیش از حد از منابع آب تجدیدناپذیر زیرزمینی برای گسترش بخشهای کشاورزی و صنعت در کنار رشد جمعیت، باعث از میان رفتن بخش عمدهای از ذخایر آبی ایران شدهاست.
کاوه مدنی، پژوهشگر ایرانی، با انتشار نتایج یک مقاله علمی خود و همکارانش میگوید که یافتهها نشان میدهد که ایران حدود ۲۱۱ کیلومتر مربع از مجموع کل ذخایر آبی خود را طی کمتر از دو دهه گذشته از دست دادهاست.
بر اساس نتایج این پژوهش که در نشریه تحقیقاتی «آب شناسی: مطالعات منطقهای» الزویر منتشر شده است، این حجم عظیم آب از دست رفته عمدتا به خاطر استفاده بیش از حد از منابع آب تجدیدناپذیر زیرزمینی برای گسترش بخشهای کشاورزی، صنعت، و رشد جمعیت کشور بوده است که وضعیت ایران را به شرایط «ورشکستگی آبی» رسانده است.
پژوهش آقای مدنی، رئیس «برنامه تحقیقاتی همبست دانشگاه سازمان ملل متحد» و استاد محقق کالج شهری نیویورک، و همکارانش بر اساس مستندات رصدهای ماهوارهای ناسا و سازمان هوافضای آلمان است.
کاوه مدنی، معاون سابق سازمان محیط زیست ایران، در اینباره به صدای آمریکا میگوید: «آن چه در کنار تخریب برگشت ناپذیر منابع طبیعی ایران به شدت نگران کننده است، تلاش مصرانه برخی از مدیران برای انکار واقعیت ورشگستگی آبی ایران است.»
مدنی با اشاره به شواهد غیرقابل انکار در این خصوص میافزاید: «طبیعت با همه نشانهها به صراحت میگوید که روش مدیریت کنونی جواب نمیدهد و ایران برای رفع این معضل باید مصارف آب را به طور چشم گیری کاهش دهد. واقعیت این است که این اتفاق بدون جراحیهای جدی و تصمیمهای مدیریتی در راس حکومت برای تغییر مدل حکمرانی آب ایران غیر ممکن خواهد بود.»
این پژوهشگر ایرانی همچنین تاکید میکند که «ورشکستگی آبی ایران باعث بیکاری و پیامدهای عمدهای برای خودکفایی غذایی می شود.» هدفی که به گفته او جمهوری اسلامی از زمان روی کار آمدن آن را «به طور فعال دنبال می کند.» اما به گفته او، «ورشکستگی آبی» اخیرا باعث «درگیریهای بزرگ و مسائل امنیت ملی» در ایران شده است.
پیشتر میثم جعفرزاده، رئیس مرکز جهاد آبرسانی وزارت نیرو در دولت سیزدهم جمهوری اسلامی، گفته بود که «بیش از هشت میلیون نفر» از جمعیت روستایی ایران درگیر «تنش آبی» هستند.