در نخستین واکنش به قطعنامه جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه ایالات متحده در امور ایران، گفت که اگر جمهوری اسلامی چیزی برای مخفی کردن ندارد، باید به بازرسان این آژانس اجازه بازرسی بدهد.
آقای هوک این سخنان را در جریان یک کنفرانس تلفنی که روز جمعه ۳۰ خرداد با حضور مقامات دولت آمریکا توسط وزارت خارجه ایالات متحده برگزار شده بود، بیان کرد. در این کنفرانس تلفنی علاوه بر آقای هوک، کریستوفر اشلی فورد مدیرکل وزارت خارجه آمریکا در امور امنیتی و منع سلاحهای کشتار جمعی، و جکی ولکات سفیر آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نیز حضور داشتند.
آقای هوک گفت که طبق اعلام اژانس بین المللی انرژی اتمی، جمهوری اسلامی ایران هنوز حاضر نشده به پرسشها در مورد فعالیتهای قبلی پاسخ دهد. وی افزود: «ایران تقریبا یک سال است که به سوالهای آژانس پاسخ نداده و به بازرسان اجازه دسترسی به سایتهای بالقوه حساس هستهای را نداده است. اگر [حکومت] ایران چیزی را پنهان نمیکند، در آن صورت نباید مشکلی برای اعطای دسترسی کامل به بازرسان [آژانس] داشته باشد.»
به گفته نماینده ویژه آمریکا در أمور ایران، دادن اجازه بازرسی بخشی از تعهداتی است که ایران بر اساس پیمان منع گسترش جنگافزارهای هستهای (انپیتی) متعهد به اجرای آن شده است.
وی گفت که ایران باید یک راه را انتخاب کند: یا باید اجازه بازرسی بدهد و شفاف عمل کند، و یا آن که روند کنونی مانعتراشی و فریبکاری خود را ادامه دهد.
برایان هوک در عین حال تاکید کرد که انتخاب گزینه دوم «فقط به انزوای بیشتر دیپلماتیک ایران میانجامد.»
قطعنامه آژانس علیه جمهوری اسلامی ایران بعد از ۸ سال
شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز جمعه قطعنامهای را در انتقاد از ایران و نقض تعهداتش در توافق هستهای سال ۱۳۹۴ با قدرتهای جهانی تصویب کرد.
خبرگزاری فرانسه نوشت، این نخستین بار از سال ۲۰۱۲ میلادی به این طرف است که شورای حکام چنین قطعنامهای علیه جمهوری اسلامی صادر میکند. وال استریت جورنال نیز نوشت از سال ۲۰۱۲ قطعنامهای درباره عدم همکاری ایران صادر نشده بود.
رویترز نیز نوشت که این قطعنامه از زمان توافق هستهای در سال ۹۴ سابقه نداشت. به نوشته این خبرگزاری این قطعنامه با ۲۵ رای موافق تصویب شد و روسیه و چین به آن رای منفی دادند.
همچنین این قطعنامه از تهران میخواهد امکان دسترسی به دو سایت را برای بازرسان آژانس فراهم کند تا فعالیتهای هستهای اعلام نشده در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در آنها بررسی شود.
در این قطعنامه همچنین از ایران خوسته شده است که با آژانس همکاری کامل داشته باشد و بدون تاخیر بیشتر به درخواستهای آن نهاد بینالمللی، از جمله دسترسی فوری آژانس به محلهای مدنظرش، عمل کند.
پیشتر اعلام شد که ایران به بازرسان آژانس اجازه بازرسی نداده است.
آمریکا: ایران با آژانس همکاری کند
پیشتر، نمایندگی ایالات متحده آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی با انتشار بیانیهای در مورد گزارش اخیر آژانس از عدم همکاری ایران، خواستار همکاری کامل آن کشور با آژانس شد.
در این بیانیه که روز پنجشنبه ۲۹ خرداد منتشر شد، آمده است که در زمان انتشار گزارش ماه مارس ایران برای مدت یک ماه اجازه فعالیت به آژانس نداده بود، و اعضای این شورا روشن کرده بودند که این رفتار غیرقابلقبول است؛ ولی حالا و با گذشت سه ماه، «ایران نه تنها همکاری نکرده است، بلکه پرسشهای بیاساسی را نیز درباره قانونی بودن درخواستهای آژانس مطرح کرده و گفته است که موضوعاتی مانند مواد و فعالیتهای هستهای اعلامنشده فوری، مهم، و قانعکننده نیستند.»
این بیانیه میگوید که آژانس نزدیک به یک سال پیش وقوع فعالیتهای اعلامنشده هستهای در سه سایت را تایید کرد و ایران برای چهار ماه اجازه دسترسی به دو سایت را نداد. گزارش اخیر آژانس اطلاعات دقیقتری را درباره پرسشهای مربوط به این سه سایت ارائه میدهد.