روز چهارشنبه، ۲۵ فروردین گزارش سالانه حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا منتشر شد. در این گزارش به موارد نقض حقوق بشر در کشورهای مختلف جهان پرداخته شده است.
در گزارش وزارت خارجه که توسط جان کری، انتشار آن اعلام شد، ۱۲۴ صفحه به "اسرائیل و سرزمین های اشغالی" اختصاص داده شده است. در این گزارش جامع ۵۵ صفحه به سوریه، ۵۲ صفحه به عربستان سعودی و ۴۵ صفحه به ایران اختصاص دارد.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا همزمان با ارائه گزارش سالانه حقوق بشر، ابراز امیدواری کرد تا وضعیت شهروندان سوریه بهبود پیدا کند. او همچنین بر مخالفت آمریکا با اعمال هرگونه شکنجه تاکید کرد.
جان کری در چهل و یکمین سال ارائه گزارش وزارت خارجه آمریکا که به نقض حقوق بشر در سراسر دنیا میپردازد، گفت: "یکی از تلاش های ما این است که به قربانیان نقض حقوق بشر در کشورهای دیگر کمک کنیم."
او با اشاره به نقض متعدد حقوق شهروندان در کشورهایی مانند عراق و سوریه، عنوان کرد که برخلاف برخی که معتقدند وضعیت در سوریه بهبود پیدا نخواهد کرد، به بهتر شدن وضع مردم سوریه امیدوار است.
به گفته آقای کری، با این که هیچ چشم انداز نزدیکی برای مردم سوریه وجود ندارد اما تلاش ها نباید متوقف شود.
وزیر خارجه آمریکا گفت معیارهایی که در این گزارش به آنها اشاره می شود، معیارهایی جهانی هستند: "این هنجارها را ما از خودمان نساختهایم. این موارد تنها استانداردهای آمریکا نیستند که ما بخواهیم بر کشورهای دیگر تحمیل کنیم."
او افزود: "اینها استانداردهای جهانی حقوق بشر هستند که بسیاری از کشورهای جهان آنها را پذیرفته و به کار می گیرند. البته کشورهایی هم هستند که این ارزشهای جهانی را پذیرفتهاند اما به آنها عمل نمیکنند."
آقای کری در بخش دیگری از سخنرانی خود تاکید کرد که آمریکا با هرگونه اعمال شکنجه در هر جای جهان مخالف است.
وزیر خارجه آمریکا نقض حقوق بشر در بسیاری از کشورها را دردناک توصیف کرده است.
گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا هر سال با تاکید بر موارد جهانشمول حقوق انسانی از جمله آزادی بیان، آزادی انتخابات، محاکمه عادلانه و حقوق زندانیان، مواردی از نقض حقوق بشر در بسیاری از کشورهای جهان را مطرح می کند.
امسال چهل و یکمین سالی است که وزارت خارجه آمریکا گزارش مستقلی از نقض حقوق بشر در سراسر دنیا را منتشر میکند.
جزئیاتی از گزارش درباره ایران
وزارت خارجه آمریکا در گزارش سالانه (۲۰۱۵) وضعیت حقوق بشر جهان، ۴۵صفحه را به ایران اختصاص داده و نوشته است که حکومت ایران در سال ۲۰۱۵ تعداد ۹۶۴ نفر را بر اساس مرکز "اسناد حقوق بشر ایران" اعدام کرده است.
بر اساس این گزارش که جان کری، وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه از آن رونمایی کرد، در ایران مکانیزم برگزاری انتخابات در ساختار حکومتی وجود دارد، اما ولی فقیه نفوذ بسیار زیادی بر بخش های قانونگذاری، اجرایی، قضایی، رسانه دولتی و نیروهای مسلح کشور دارد.
این گزارش می گوید آیت الله خامنه ای که از سال ۱۹۸۹ رهبر ایران بوده همچنین به طور غیرمستقیم نیروهای امنیتی و دیگر نهادهای مهم کشور را کنترل می کند.
مشکلات حقوق بشری ایران - این گزارش می گوید از جمله مهم ترین مشکلات حقوق بشری در ایران، محدودیت آزادی های مدنی، از جمله آزادی تجمعات، انجمن ها، آزادی بیان، دین، مطبوعات، محدودیت شهروندان برای انتخاب دولت به صورت مسالمت آمیز از طریق انتخابات آزاد و منصفانه، نقض آیین دادرسی به همراه استفاده رو به افزایش مجازات اعدام برای جرائمی است که مناسبتی با چنین مجازاتی ندارند و یا برای مجرمان نوجوان استفاده می شود.
سلامت جسمی افراد - گزارش وزارت خارجه آمریکا می گوید از جمله دیگر موارد نقض حقوق بشر در ایران، بی اعتنایی به سلامت جسمی افرادی است که مقامات به دلخواه خود آنها را به صورت غیرقانونی بازداشت و شکنجه می کنند و یا حتی آنها را می کشند.
گزارش وزارت خارجه همچنین از اقدامات مقامات امنیتی به ناپدید کردن افراد، بروز رفتار های خشن، غیرانسانی، توهین آمیز با بازداشت شدگان، و بی اعتنایی به سلامت افراد از طریق قطع عضو، مجازات شلاق، شرایط نگهداری خطرناک در زندان اشاره کرده است.
بدرفتاری با زندانیان - این گزارش می گوید مقامات در ایران با بازداشت های خودسرانه، طولانی، بازداشت های پیش از زندان، که برخی از آنها در سلول انفرادی است حقوق بشر را نقض می کنند در حالی که برای نیروهای امنیتی مصونیت از مجازات را لحاظ کرده اند.
محاکمات غیرعادلانه - گزارش حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا در بخش دیگری به عدم محاکمه عادلانه و علنی متهمان در ایران اشاره کرده است که در برخی از آنها منجر به صدور حکم اعدام بدون رعایت آیین دادرسی می شود.
اعدام ها - بر اساس این گزارش بسیاری از مجازات های اعدام در جریان دادگاه هایی صادر شده است که آیین دادرسی در آنها رعایت نشده است، از جمله چهار نفری که به خاطر جرائمی که در سنین زیر ۱۸ سالگی مرتکب شده بودند، به اعدام محکوم شدند. وزارت خارجه آمریکا می گوید حکومت ایران رسما از اعدام ۳۶۲ نفر در سال ۲۰۱۵ خبر داد اما برای بسیاری از این موارد، تاریخ و یا حتی اسامی اعدام شدگان یا جرائم آنها را ذکر نکرد مواردی از قتل و محاربه گرفته تا رابطه جنسی خارج از ازدواج را می تواند دربر بگیرد.
اتهام محاربه - گزارش می گوید دادستان ها به کرات از عنوان "محاربه" یا جنگ با خدا برای برخورد با مخالفان سیاسی و روزنامه نگاران استفاده کردند. در تاریخ ۲۰ فوریه ۲۰۱۵، حکومت جمهوری اسلامی ایران ۶ ایرانی کرد از حمله علی و حبیب افشاری، فعالان سیاسی را به خاطر محاربه و "فساد در زمین" اعدام کرد و اجازه نداد که خانواده آنها، برای اعدام شدگان مراسم بگیرند.
گزارش می گوید سامان نسیم، که با این گروه دستگیر شد اما همراه آنها اعدام نشد، آن زمان ۱۷ ساله بود. دادگاه دیگری در ماه اوت ۲۰۱۵، محمد علی طاهری، رهبر گروه یک گروه عرفانی به نام "حلقه عرفان" را به اتهام "فساد در زمین" در حالی که بیشتر محکومیت پنج ساله خود را سپری کرده بود، محکوم به اعدام کرد. در ۲۱ دسامبر، دیوان عالی حکم اعدام او را رد کرد و پرونده اش را برای بررسی دوباره به دادگاه فرستاد. آقای طاهری از سال ۲۰۱۱ در زندان است.
همجنسگراها - وزارت خارجه همچنین به گزارش احمد شهید، فرستاده سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر ایران اشاره کرده که گفته است جمهوری اسلامی، افرادی را که با هم جنس ارتباط جنسی داشته باشند، حکم اعدام صادر می کند، با این حال گزارش نشده است که ایران کسی را در سال ۲۰۱۵ تحت عنوان چنین اتهامی اعدام کرده باشد.
گزارش می گوید مقامات جمهوری اسلامی همچنین افراد زیادی را به صورت علنی اعدام کردند؛ به گفته بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، ناظران تایید کردند که مقامات ایران دست کم ۳۳ نفر از بیش از ۹۰۰ نفر اعدام شده در سال ۲۰۱۵ را به صورت علنی اعدام کردند، اما گزارش های سازمان های غیردولتی حاکی از آن است که این آمار، بسیار بالاتر است.
مرگ در زندان - گزارش وزارت خارجه می گوید همچنین گزارش های مختلفی از مرگ افراد در حین بازداشت منتشر شده است، و سازمان های غیردولتی مختلف از جمله سازمان حقوق بشر ایران گزارش دادند که در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۵ شاهرخ زمانی، فعال کارگری در زندان رجایی شهر جان باخت. آقای زمانی به خاطر تلاش برای تشکیل اتحادیه کارگران ساختمان و نقاشان به ۱۱ سال حبس محکوم شد. گفته شده است که روی جسد او نشانه هایی از کبودی دیده شده است، اما معلوم نیست که آیا اینها ناشی از شکنجه بوده است یا خیر.
مجازات کودکان - گزارشگر سازمان ملل همچنین می گوید که در گزارش ماه اکتبر وی، آمده است که ایران قوانین مجازات را به روز کرده و اکنون قوانین جدید اجازه می دهد که مجرمان دختر از ۹ سالگی و مجرمان پسر از ۱۳ سالگی به اعدام محکوم شوند.
به گفته عفو بین الملل، حکومت ایران دست کم ۴ مجرم خردسال را در سال ۲۰۱۵ اعدام کرد: جواد صابری، وزیر امردین، سمند ذهبی و فاطمه سالبهی را اعدام کرد.
محدودیت های تحصیلی و فرهنگی - در گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا درباره وضعیت آزادی تحصیلی و رویدادهای فرهنگی به ممانعت های ایجاد شده برای بهائیان ایران اشاره شده است. از پیمان خوشکباغی و همسر او آزیتا رفیع زاده به عنوان کسانی که به خاطر کار در دانشگاه آنلاین بهائیان به محکومیت پنج و چهار سال زندان اشاره شده است.
همچنین در این گزارش به محکومیت فیلم ساز ایرانی کیوان کریمی اشاره شده که به اتهام توهین به مقدسات به شش سال زندان و ۲۲۳ ضربه شلاق محکوم شده است. از یغما گلرویی شاعر ایرانی که بازداشت شد نیز در این گزارش یاد شده است.
محدودیت ها فعالیت های صنفی - در بخش آزادی های اجتماعی به تلاش های کانون معلمان ایران برای اعتراض های صنفی اشاره شده که بعد از آن، دولت ایران سران این تشکل از جمله محمود بهشتی و اسماعیل عبدی را بازداشت کرد. همچنین ازمحمدرضا نیک نژاد، مهدی بهلولی و محمد باقری از فعالان کارگری بازداشت شده، یاد شده است.
در بخش دیگری از این گزارش درباره رفتار جمهوری اسلامی ایران با "افراد بی ملیت" اشاره شده است. براساس گزارش وزارت خارجه آمریکا، چهارصد تا یک میلیون کودک با اینکه مادران ایرانی دارند اما شناسنامه ایرانی ندارند.
فساد مالی - در گزارش سالانه حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا به فساد مالی در ایران هم اشاره شده است. هرچند به روند قضایی علیه محمدرضا رحیمی و حمید بقایی معاونان محمود احمدی نژاد رئیس جمهوری سابق ایران اشاره شده، اما این گزارش می گوید بخشی از فساد مالی به شرکتهای وابسته به نهادهای نظامی مثل سپاه ربط دارد که قابل رسیدگی قضایی در ایران نیست.
در بخش دیگر این گزارش به تبعیض ها علیه زنان و همچنین جریمه و مجازات آنها بخاطر آنچه "بی حجابی" نامیده شده، اشاره شده است.
متن کامل گزارش " گزارش سالانه حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا سال ۲۰۱۵" درباره ایران را از اینجا دریافت کنید.