نشست وزرای خارجه کشورهای ساحلی دریای خزر روز سه شنبه در مسکو برگزار شد. دستور کار این نشست تهیه پیش نویس بیانیه چهارمین نشست سران این کشورهاست که قرار است شهریور ماه آینده در آستراخان روسیه برگزار شود.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱٩٩۱ میلادی، ایران و روسیه، به همراه سه کشور تازه تاسیس آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان، بر سر مالکیت و استفاده از منابع دریای خزر اختلاف نظر پیدا کردند؛ اختلافی که با گذشت بیش از دو دهه هنوز حل نشده باقی مانده است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در نشست امروز گفت کشورش اعتقاد دارد رژیم حقوقی جدید دریای خزر باید پاسخگوی انتظارات و نیازهای مردم همه کشورهای ساحلی آن باشد و الگوهای تعیین حدود نیز برای همه طرف‌ها باید در سطح ملی قابل دفاع باشند.
به گزارش خبرگزاری روسی ریانووستی، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه نیز در این نشست گفته است «منافع کشورهای حاشیه دریای خزر ایجاب می کند که سازوکاری برای تقویت همکاری ها، و در صورت امکان، برای افزایش عملکرد و تاثیر مثبت آن همکاری‌ها، عرصه جدیدی ایجاد شود.»
خبرگزاری ایسنا نیز در گزارشی از آقای ظریف نقل کرد «متاسفانه برخی بازیگران فرامنطقه‌ای، دریای خزر را مترادف با منابع انرژی نفت و گاز تعریف می‌کنند و از زوایای دیگر مانند محیط زیست بسیار شکننده، منابع زنده و صلح و ثبات پایدار غافل هستند.»
سه کشور نوپای آذربایجان، ترکمنستان و قزاقستان خواستار بهره برداری سریع از منابع انرژی خزر هستند و گام هایی را نیز در این زمینه برداشته اند. شاید گفتۀ ظریف اشاره غیرمستقیمی باشد به روابط رو به رشد این کشورها با غرب و به ویژه با ایالات متحده آمریکا در حوزه انرژی.
هیأتی از نمایندگان کنگره آمریکا به سرپرستی اد رویس روز جمعه وارد باکو پایتخت جمهوری آذربایجان شده بود و با برخی از مقام دولتی و مسئولین اقتصادی آن کشور بر سر موضوع انرژی جهان دیدار و گفتگو کردند.
از زمان آغاز بحران بین روسیه و اوکراین بحث تضمین امنیت انرژی اتحادیه اروپا، که بخش چشمگیری از آن توسط روسیه تامین می شود، بار دیگر به طور جدی مطرح شده و کشورهای دارای منابع نفت و گاز حوزه دریای خزر می توانند به عنوان منابعی مناسب به جهت تامین انرژی مصرفی اروپا مطرح باشند.
ایران که خود به دلیل اختلاف با غرب بر سر برنامه هسته ای اش با تحریم های اقتصادی بین المللی روبروست تا کنون برای توسعه منابع انرژی دریای خزر اقدامی نکرده و ضمن از دست دادن فرصت ها برای ترانزیت نفت و گاز کشورهای دیگر، از سیر تحولات دریای خزر و تأثیرگذاری بر آن نیز ناتوان مانده است.
چهارشنبه ۵ دی ۱۴۰۳ ایران ۰۹:۳۰
