در حالی که تنها ۲۳ روز تا برگزاری سیزدهمین دور از انتخابات ریاستجمهوری باقی مانده و تبلیغات نامزدهای تائید شده از روز جمعه آغاز میشود، برخی مقامات حکومتی هشدار میدهند که رد صلاحیت گسترده و حذف چهرههای شاخص نظام موجب کاهش حضور مردم پای صندوقهای رای خواهد شد و این روند ممکن است به جمهوری اسلامی ضربههای اساسی بزند.
- روحانی: کارایی نداشتن صندوق رای خیلی خطرناک است
یک روز بعد از ردصلاحیت چهرههای سرشناس، حسن روحانی میگوید در این مورد به رهبر جمهوری اسلامی نامه نوشته است تا آنچه او مصلحت بداند، انجام دهد.
به گزارش ایسنا، روحانی به مواردی اشاره کرده که آیتالله خامنهای از «حکم حکومتی» استفاده کرده است. او با تاکید بر این که تاکنون «حضور و فداکاری مردم» موجب «حفظ نظام» شده، کارایی نداشتن صندوق رای را «خیلی خطرناک» توصیف کرده است.
حسن روحانی «رقابت» را اصل و مبنای انتخابات دانسته و گفته است که «اگر این جان را از انتخابات بگیریم، چیزی در کالبد» آن نمیماند.
- حسن خمینی: حرکتی که نافی عنصر جمهوری باشد «ضدانقلابی» است
حسن خمینی گفته است: «این که کسی بگوید اگر مردم در انتخابات شرکت نکنند هم مشروعیت نظام باقی است ناشی از نشناختن روح و ماهیت جمهوری اسلامی است.» اشاره نوه آیتالله خمینی، به سخنان سخنگوی شورای نگهبان است که در روزهای گذشته گفته بود با وجود مشارکت احتمالی پایین، اعتبار و مشروعیت انتخابات ریاستجمهوری پابرجا است.
حسن خمینی گفته است: «اگر من به جای کاندیداهای تایید شده بودم، انصراف میدادم.»
این ادعای حسن خمینی در حالی است که او اصلا ثبت نام نکرد چون نقل شده که پیش از انتخابات از سوی آیت الله خامنهای به او توصیه شده که در انتخابات شرکت نکند.
- احمدینژاد: طوری زمین خواهیم خورد که دیگر نمیشود بلند شد
اظهاراتی به محمود احمدی نژاد، نامزد رد صلاحیت شده انتساب داده شده که او گفته با ادامه فشار اقتصادی، مردم از نظام دور میشوند و خواستار انحلال سپاه و حذف نظارت شورای نگهبان خواهند شد
پایگاه خبری «دولت بهار» نزدیک به محمود احمدینژاد از حضور فرمانده قرارگاه ثارالله در منزل احمدینژاد و رد صلاحیت او پیش از اعلام رسمی نتایج بررسیهای شورای نگهبان خبر داده است.
بر اساس این گزارش، حسین نجات که مسئول امنیت شهر تهران است، در این دیدار از احمدینژاد «خواستار همکاری و سکوت و همراهی» شده و گفته است که «تمایلی به بازداشت حامیان احمدینژاد» ندارد.
بنا بر این گزارش احمدینژاد در پاسخ به او گفته است «اوضاع کشور به معنای واقعی خراب است.» «وضعیت اقتصادی فاجعهبار و وضعیت اجتماعی در آستانه فروپاشی» است و «شرایط فرهنگی به لحاظ ازهمگسیختگی غیر قابل وصف است.» «وضعیت امنیتی به گونهای است که جریان نفوذ در اعماق کشور ضربات سنگین وارد میکند. هم ضعف هست و هم خیانت.»
احمدینژاد رد صلاحیتش را «عمل ناحق» دانسته که در برابر آن سکوت نخواهد کرد و پایین بودن مشارکت در انتخابات با وضع فعلی را قطعی دانسته و گفته «طوری زمین خواهیم خورد و دیگر نمیشود بلند شد.»
- اعتراض اصولگرایان به رد صلاحیت علی لاریجانی
اعتراض های زیادی از سوی اصولگرایان به رد صلاحیت چهرههایی چون علی لاریجانی شده است. یک مقام شورای نگهبان گفته که از دلایل رد صلاحیت علی لاریجانی، اقامت دختر او در آمریکا بوده است.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان بدون نام بردن از علی لاریجانی به یک «مصوبه لازمالاجرا» اشاره کرده است که مطابق آن مقامات مسئول و فرزندانشان «نباید» در «بعضی کشورها» تحصیل کنند.
واشینگتن تایمز در سال ۲۰۱۸ گزارش داد که دختر علی لاریجانی در ایالت اوهایو آمریکا حضور دارد و نخستین سال رزیدنسیاش را به پایان رسانده است. بر این اساس، در روزهای گذشته موضوع زندگی کردن فاطمه اردشیر لاریجانی به عنوان محقق در مرکز پزشکی دانشگاه کلیولند ایالت اوهایو شاغل است، مورد توجه محافل خبری قرار گرفت.
بعد از رد صلاحیت علی لاریجانی، برخی رسانهها به توییتی از حسین مطهری، از اقوام او، اشاره کردهاند که در نخستین واکنش به این مسئله گفته دخترعمهاش، فاطمه لاریجانی برای دوره تخصص همراه با همسرش به آمریکا رفته و تابعیت یا اقامت ندارد.
- جبهه اصلاحات در انتخابات نامزدی برای معرفی به مردم ندارد
گروهی به نام جبهه اصلاحات، در اعتراض به رد صلاحیتها گفته که نامزدی برای معرفی به مردم ندارد.
در بیانیه جبهه اصلاحات که گفته میشود نسخه تفصیلی آن به همراه برنامههای این گروه برای «اداره کشور و خروج از وضعیت ناگوار کنونی» بهزودی منتشر خواهد شد، «فرآیند رسیدگی به صلاحیتها» را بر «کاهش اعتماد و امید مردم» موثر دانسته شده است.
- یک مقام حقوقی دولت: رای ندادن در وضعیت امتناع نشانه شرافت و آزادگی است
یک مقام حقوقی در دولت روحانی با انتشار مطلبی در حساب اینستاگرامش «حق رای ندادن» را در وضعیت «امتناع» «نشانه شرافت و آزادگی» دانسته است.
علیاکبر گرجی، معاون ارتباطات و پیگیری اجرای قانون اساسی معاونت حقوقی رییس جمهور، همچنین نوشته است: «حق رای دادن زمانی معنا مییابد که نامزد مطلوب اقشار مختلف مردم در صحنه رقابت حاضر باشد.»
او با طرح این پرسش که «اگر نامزدهای حاضر در صحنه انتخابات اندیشهها و مطالبات مردم را نمایندگی نکنند، آیا رای دادن یک عمل اخلاقی، شرعی و عقلانی است؟»، تاکید کرده است: «همانطور که حق رای دادن نشانه بلوغ و فرهیختگی بشر است، حق رای ندادن هم در وضعیت امتناع نشانه شرافت و آزادگی است.»
- جامعه دچار افسردگی سیاسی است
رسانههای ایران میگویند فضای سیاسی ایران در آستانه برگزاری انتخابات شور و حال دورههای پیشین را ندارد.
ایرنا در یادداشتی وضعیت کنونی را «افسردگی سیاسی جامعه» توصیف کرده و دلیل آن را عواملی مثل مصائب کرونا، تحریم و خروج از برجام، ناامیدی پس از امیدواری، تبلیغات مخالفان خارجی و داخلی، و دستتنها بودن دولت برای پاسخگویی به مطالبات صنفی دانسته است. در این مقاله با تاکید بر فضاسازی دو گروه از رسانهها برای «شکست دولت» کنونی، «اقدام خارجنشینان» در راستای «منافع غربی-سعودی» «قابل انتظار» عنوان شده، اما رفتار مخالفان داخلی دولت «عجیب و گاه حیرتآور» توصیف شده که با «بحرانسازی و موجسواری منافع ملی را فدای مطامع جناحی و گروهی خود» کردهاند.
- پخش زنده مناظره نامزدهای انتخابات از تلویزیون حکومتی
مناظره نامزدههای انتخاباتی با قرعهکشی امشب تعیین میشود. هر مناظره سه ساعت خواهد بود و از تلویزیون حکومتی ایران به طور زنده پخش خواهد شد.
- واکنشها به رد صلاحیت گسترده کاندیداها در فضای مجازی
رد صلاحیت گسترده کاندیداهای انتخابات ۱۴۰۰، در فضای مجازی واکنشهای متعددی داشته است. عدهای رد صلاحیت چهرههای شاخص را برای بالا بردن شانس ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری میدانند و برخی نیز معتقدند این روند به او ضربه خواهد زد.
فرزاد نیکقدم، طنزپرداز، چهره ابراهیم رئیسی را روی بدنهای متعدد گذاشته و نوشته است: «همه نامزدهای ریاستجمهوری در یک قاب».
مهدی نصیری، مدیرمسئول سابق روزنامه کیهان، ورود رئیسی به انتخابات را «حاصل یک سناریو برای بیاعتبار کردن او در افکار عمومی» دانسته و نوشته است: «این سناریو با این مدل مهندسی شورای نگهبان هماینک به بار نشسته است. خداحافظ ابراهیم!»
سعید بشیرتاش، فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، با انتشار تصویری از گمانهزنی خبرگزاری فارس، انتخابات ۱۴۰۰ را «سیرک»ی توصیف کرده که «نتایج آن از هماکنون مشخص است».
کاربری به نام امین با اشاره به کاندیداهای تایید شده از سوی شورای نگهبان، با تغییر املای نام ابراهیم رئیسی، به طنز نوشته است: «رییسی، رئیسی، و رئئیسی در حال رقابتند».
صبا آذرپیک، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی، با زیر سوال بردن بیطرفی شورای نگهبان، نوشته است: «آقای شورای نگهبان جواب صریح دهید. پسر محسن رضایی فرار کرد آمریکا و پناهنده شد و از رادیو آمریکا چیز نگفته نگذاشت باقی بماند بر علیه جمهوری اسلامی. ایشان را تایید میکنید؟ بعد علی لاریجانی را به خاطر دختر پزشکش که به همراه همسرش آمریکا در مقطع تخصصی درس میخواند رد صلاحیت؟»
رضا حاجیلو در توییتی با اشاره به نقش ویژه علی لاریجانی در قرارداد ۲۵ساله ایران با چین، نوشته است: «از نظر شورای نگهبان او فقط صلاحیت فروش ایران را دارد نه اداره کردنش را.»
سردار پاشایی، مربی سابق تیمهای ملی کشتی، با تاکید بر اهمیت دادخواهی و محاکمه دولتمردان جمهوری اسلامی، نوشته است: «برای مادران دادخواه که فرزندانشان را کشتهاند تایید یا رد صلاحیت لاریجانی و احمدینژاد چه اهمیتی دارد؟»
علیاکبر جوانفکر، مشاور رسانهای احمدینژاد در زمان شهرداری و ریاستجمهوری، به اظهارات آیتالله صادق لاریجانی پیرامون رد صلاحیت برادرش اشاره کرده و گفته «آقای آملی از یاد برده است که دستگاه قضایی تحت زعامت او بر پایه همین گزارشها علیه بسیاری از انسانهای وارسته احکام ظالمانه قضایی صادر کرد. گذر پوست به دباغخانه افتاد.»
آیتالله صادق لاریجانی، رییس سابق قوه قضاییه و رییس کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام که در عین حال عضو حقوقدان شورای نگهبان است، گفته که «هیچگاه تصمیمات شورا را تا این حد غیر قابل دفاع نیافتم.»
حسین جعفرزاده نیز در یک رشته توییت، جزئیاتی تاییدنشدهای از نشست شورای نگهبان و روند بررسی صلاحیت علی لاریجانی نوشته است.