مقاله ای از خبرگزاری فرانسه منتشر شده در نشریه اکونومیک تایمز
ایران حتی پیش از آغاز ریاست جمهوری دونالد ترامپ ادعا می کند که آمریکا با تصویب «قانون تحریم ایران» توافق هسته ای موسوم به برجام را نقض کرده است.
«قانون تحریم ایران» مصوب سال ۱۹۹۶ است و برای پرهیز از انقضاء باید هر ده سال تمدید شود.
ماه ژانویه سال جاری میلادی در جریان توافق هسته ای مفاد کلیدی این قانون تعلیق شد. هر چند واشنگتن تحریم های مربوط به حقوق بشر و تروریسم را در آن حفظ کرد.
ایران در توجیه نقض توافق هسته ای از سوی آمریکا به بند ۲۶ برجام اشاره دارد که می گوید «ایالات متحده از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم های مشخص شده در پیوست ۲ خودداری می نماید» و این پیوست شامل «قانون تحریم ایران» می شود.
استدلال ایران این است که اگر حتی تحریم ها تعلیق شده بمانند، قانون مذکور همچنان «دوباره ارائه» شده است.
بعضی کارشناسان در ایران معتقدند «کنگره از ابتدا با برجام مخالف بود و در پی فرصتی است که با پایان ریاست جمهوری اوباما توافق هسته ای را به شکلی نه چندان آشکار زیر پا بگذارد.» اما تحلیلگران غربی می‌‌گویند «اگر قانون تحریم ایران تاثیری عملی بر برجام ندارد تمدید آن چه اهمیتی دارد؟»
کارشناسان تحریم می گویند ایران صد در صد در جریان مذاکرات هسته ای «می دانست که قانون تحریم ایران تمدید خواهد شد.»
به باور بعضی حقوقدانان عبارت «در چارچوب نقش مشخص رییس جمهور و کنگره» با هدف «تمایز قائل شدن بین اقدامات کاخ سفید و تلاش های قانونگذاران برای ناکارآمدن کردن برجام به متن توافق افزوده شد.»
پس اگر تحریم های مرتبط با هسته ای همچنان تعلیق شده اند و تمدید قانون تحریم ایران در اصل ماجرا تفاوتی ایجاد نمی کند، علت سر و صدای ایران چیست؟
کارشناسان ایرانی می گویند «ناخشنودی ایران ریشه در ملموس نشدن مزایای برجام دارد.»
در صدر این نگرانی ها ادامه مشکلات بانکی است.
هرچند صدها شرکت اروپایی مشتاق از سر گرفتن روابط تجاری شان با ایران هستند، اما بانک های عمده همچنان از ارائه تسهیلات بانکی خودداری می کنند.
ترس این بانک ها از این است که ادامه تحریم های آمریکا علیه ایران در حوزه حقوق بشر، تروریسم و موشک های بالیستیک باعث شود که آن ها مجبور به پرداخت جریمه های سنگین بشوند.
کارشناسان غربی معتقدند «مشکل ناشی از این است که بانک ها در مذاکرات هسته ای حضور نداشتند و هیچ یک از طرفین مذاکرات مشکلات جامعه مالی را درک نمی کرد.»
ناظران امور می گویند ایرانی ها «فکر می کردند اگر رییس جمهوری دستور برداشته شدن تحریم ها را صادر کند همه چیز درست می شود.»
واکنش تهدید آمیز ایران به ساخت کشتی های مجهز به رآکتور هسته ای هم تا زمانی که در آن از اورانیوم غنی شده با غلظت بالا استفاده نشود نقض توافق محسوب نمی شود.
به باور متخصصان هسته ای «ایران نشان می دهد که در پی انجام کاری مهم است، بدون آن که آن را انجام دهد ... ایران می خواهد بگوید اگر بیش از حد تحت فشار قرار بگیرد حاضر است برجام را پاره کند.»
* برگردان فارسی این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.