خلاصهای از مقاله ویلیام اسپانیل در واشنگتن پست
اگر دونالد ترامپ، کاندیدای محرز حزب جمهوریخواه در انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا ، توافق هستهای با ایران را پاره کند چه اتفاقی خواهد افتاد؟
آقای ترامپ گفته است که توافق هستهای تی رماه سال گذشته با ایران "فاجعه" است و یک مذاکره کننده قوی تر می تواند امتیازات بیشتری از تهران بگیرد.
واکنش آیت اﻟله علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران این بوده است: "اگر تهدید نامزدهای ریاست جمهوری آمریکا مبنی بر پاره کردن برجام عملی شود، جمهوری اسلامی برجام را آتش خواهد زد."
تهدید ترامپ به پاره کردن توافق و مذاکره دوباره آن، شمشیری دو لبه است.
فرض کنیم ایران محاسبه کند که احتمال دارد در زمانی در آینده به بازگشت به میز مذاکره مجبور شود. این دلیلی خواهد بود که سعی کند سریع تر به سمت تولید جنگ افزار هستهای حرکت کند، تا دست قویتری در مذاکرات احتمالی آتی داشته باشد. در چنین شرایطی مزایای پایبندی به توافق بر هزینه های ساخت جنگ افزار هستهای سنگینی نمیکند.
در صورتی که ایران در این مسیر گام بردارد، هر دو طرف باخته اند. ایالات متحده باید با جهانی پیچیده تر و خطرناک تر روبرو شود. سیاستمداران تندرو آمریکا هم در دستیابی به هدف بلندمدت خود برای جلوگیری از دسترسی ایران به توانایی هستهای، ناکام خواهند ماند.
سیاستگذاران در واشنگتن نگران آن هستند که آیا ایران به توافق هستهای پایبند خواهد ماند یا خیر. اما تعهد دو طرف دارد. هر گونه عدم پایبندی در هر دو سوی توافق میتواند به تخریب توافق در دیگر سو بیانجامد. از نظر تهران این توافقی جذاب است، زیرا که مزایای اقتصادی ناشی از تجارت و رضایت برآمده از بازگشت به جامعه جهانی را به همراه داشته است.
اما اگر تهران فارغ از هر گونه عمل به تعهدات خود انتظار مجازات را بکشد، چرا اساسا باید به تعهدات اش پایبند بماند؟
واشنگتن هرگز قادر به از بین بردن دانش هستهای ایران نخواهد شد. هر گونه تهدید به مذاکره دوباره، لفاظی های تند ایران را در پی خواهد داشت. تهدید به پاره کردن توافق هستهای موجود ممکن است نتیجه اش یک ایران مسلح به جنگ افزار هستهای باشد.