دولت آمریکا روز چهارشنبه به انتشار ده ها سند، که به هنگام عملیات حمله به مجتمع اقامتگاه اسامه بن لادن در پاکستان به دست آورده است، دست زد. در این عملیات که در سال ۲۰۱۱ روی داد، اسامه بن لادن رهبر القاعده کشته شد.
دفتر ریاست اطلاعات ملی آمریکا در بیانیه ای که به این مناسبت منتشر کرده می گوید این اسناد در پی بازبینی«دقیق» سازمان‌های دولت آمریکا و «در پیروی از دعوت رئیس جمهوری آمریکا به شفافیت هرچه بیشتر و مطابق با حقوق امنیت ملی» منتشر می‌شوند.
این بیانیه می گوید «قانون اختیارات اطلاعاتی مصوب سال ۲۰۱۴» این دفتر را مکلف کرده است که این اسناد را از جنبه امکان انتشار عمومی مورد بررسی قرار دهد.
دوین نیونز، رئیس کمیسیون اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا، در بیانیه ای گفته است: «برخورداری از فرصت خواندن و درک اسناد بن لادن با منافع عمومی شهروندان ، دانشگاهیان، روزنامه نگاران، و تاریخ پژوهان آمریکایی هم جهت است».
گزارش های منتشر نشده
به گفته نیونز، با انتشار ۸۶ گزارش جدید در روز چهارشنبه، تعداد کل گزارش هایی که از بایگانی اسناد رده بندی شده بیرون می آید، به ۱۲۰ قطعه خواهد رسید. که «قدمی در مسیر درست است».
او می افزاید: «امیدوارم تلاش های جاری برای بیرون آوردن صدها گزارش بازمانده درباره ابوت آباد از «رده محرمانه» به پایان برسد و این خواست کنگره برآورده شود».
اسناد آزاد شده شامل مجموعه متنوعی از موضوع های مختلف است، ۱۰۳ سند خصوصی شامل سندهای مربوط به اعضای خانواده و نامه نگاری با اعضای دیگر القاعده است؛ و ۷۵ سند مربوط به دولت آمریکاست که گزارشی که «دفتر پژوهش های کنگره» تهیه کرده نیز جزو آنهاست. «هزینه جنگ های عراق، افغانستان، و دیگر جنگ های جهانی در مبارزه با تروریسم از یازدهم سپتامبر تاکنون»؛ ۳۹ کتاب به زبان انگلیسی؛ ۳۰ نرم افزار و دستور العمل فنی؛ و ۴۰ بررسی که توسط اندیشکده ها تهیه شده و پژوهش های اندیشکده «مرکز مبارزه با تروریسم در وست پوینت» از دیگر سندهایی ست که منتشر شده است.
از طریق این نامه ها می توان بن لادن را ازنظر شخصی مورد نظر قرار داد و نیز از ساز وکار درونی این شبکه تروریستی و بحث های مربوط به آینده آن اگاه شد.
بن لادن در نامه هایی که به فرزندانش نوشته است، پدری دلسوز و آسان‌گیر به نظر می‌رسد، اما در نامه هایی که از مخفی گاهش در پاکستان به رهبران القاعده نوشته از آنان خواسته است با دقت و موشکافی بیشتر رفتار کنند و در استخدام متقاضیان برای سازمان های جهادی به جزئیات توجه کنند و گوش به زنگ پیشرفت های فن آوری باشند.
بن لادن در حصار اقامتگاه خود در پاکستان نیز همچنان بر حمله به امریکا متمرکز بود. با این حال این اسناد از وجود اختلاف هایی میان شبه نظامیان درمورد چگونگی دست زدن به حمله های تروریستی پرده بر می دارند.
بن لادن در نامه ای نوشته است:«تمرکز شما باید بر کشتن و مردم آمریکا و جنگیدن با آنان و نمایندگان شان باشد.»
«حمله های تروریستی پراکنده»
یک تحلیل گر اطلاعاتی آمریکا به خبرگزاری فرانسه گفته است:« بن لادن در هنگام مرگ بر عملیات تروریستی در مقیاس های بزرگ تاکید داشت در حالی که دیگر رهبران القاعده هوادار عملیات کوچک تر و یا پراکنده بودند زیرا معتقد بودند این گونه عملیات به خون ریزی اقتصادی غرب منجر می شود».
بن لادن نتوانست در این استدلال پیروز شود. پس از مرگ او رهبری القاعده به حمله های پراکنده و گرگ آسا روی آورد و عقیده به «جهاد فردی» پیروز شد.
بن لادن همچنین از جنگ های درونی مسلمانان پرهیز می داد و درگیری میان رژیم های مسلمان خاورمیانه را موجب انحراف و انصراف خاطر افراط گرایان از ضربه زدن به آنچه دشمن اصلی می شمرد-یعنی به آمریکا - می دانست.
نامه ها نشان می دهند که بن لادن «نگران بود که تفرقه در جنبش جهانی جهادگرایان به مرگ جنبش منتهی شود.»
بن لادن و معاون وقت او ایمن الظواهری از هواداران خود درعراق نامه ای سرزنش آلود دریافت کردند که از آنان می خواست حجامت را در شاخه القاعده در عراق تحریم کنند. این گروه بعدها به صورت دولت اسلامی یا داعش شکل گرفت.
دراین نامه که تاریخ آن ۲۲ مه ۲۰۰۷ است، گروه «جبهه جهاد و اصلاح» ادامه می دهد: «اگر هنوز از دستتان بر می آید، این آخرین فرصت شما برای درمان شکستی است که بزودی درعراق روی خواهد داد و مسبب ان بیش از همه پیروان خود شما هستند».
نامه ای به تاریخ ژوئیه سال ۲۰۱۰، نشان می دهد که بن لادن به گروه های القاعده فشر نی آورد که رقابت های محلی را کنار بگذارند . حتی به القاعده یمن که یکی از فعال ترین اعضای القاعده بود فشار می اورد که با دولت یمن صلح کنند و نوک حمله های خود را به جانب آمریکا بگیرند.
ترس از جاسوسی غرب
بن لادن درآخرین سال های زندگی خود، به درستی، در تسخیر این تصور بود که دشمنی با فن آوری پیشرفته او را تعقیب می کند. و از همین رو به اعضای خانواده اش به تفصیل آموزش می داد که چگونه از راهنمایی کردن ماموران آمریکا به نهان‌گاه او اجتناب کنند.
بنا بر نامه ای که روز چهارشنبه منتشر شده، و «سیا» آن را به خبرگزاری فرانسه داده - با این تاکید که منابع مستقل آن را تایید نکرده اند- بن لادن به یکی از زنانش که از ایران می‌آمد، در نامه ای که در سپتامبر ۲۰۱۰ نوشته، هشدار داده که مراقب باشد زیرا «اخیرا وسایلی برای شنود درست شده که آن قدر کوچک است که می تواند در یک سرنگ جا بگیرد.»
بن لادن به زنش می گوید: «هیچ چیزی با خودت نیاور. زیرا نمی شود به ایرانیان اعتماد کرد. امکان دارد در یکی از وسائلی که با خودت می آوری دستگاهی کار گذاشته باشند.»
این نامه یکی از ده ها نامه ای بود که کوماندوهای آمریکایی روز ۲ می ۲۰۱۱ در یورش به مجتمع اقامتگاه بن لادن در ابوت آباد، شهری در پاکستان که یک پایگاه نظامی نیز در آن قرار دارد، به دست آوردند. در جریان این حمله بن لادن کشته شد. بن لادن رهبر سازمان تروریستی ای بود که مسئولیت حمله های روز ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به آمریکا را برعهده داشت و در جریان آن حدود ۳هزار نفر کشته شدند.
سازمان های اطلاعاتی امریکا همچنین برای اولین بار فهرست کتاب هایی را که به زبان انگلیسی در خانه بن لادن یافته اند منتشر کرده اند.
برخی از این کتاب ها درمورد نظریه های توطئه اند، کتاب هایی هم نوشته نویسندگانی چون باب وودوارد روزنامه نگار و نوام چامسکی زبان شناس چپ گرا هستند. همچنین یک تاریخ اقتصاد فرانسه و دست خط یک پژوهش منتشر نشده به نام :«ایا فرانسه موجب یاس بزرگ شد؟» از اقامت گاه بن لادن به دست آمده است.
اما تحلیل گر ارشد اطلاعاتی به خبرگزاری فرانسه می گوید «صرف این که کتاب ها در آنجا بوده به معنای این نیست که به آن گونه اقدام ها متعهد و معتقد بوده بلکه نشان می دهد که از هوادارانش می خواسته اطلاعاتی درباره فرانسه به او بدهند.»
توضیح نیازهای امنیتی
در نامه‌های دیگر، بن لادن می کوشد برای سرکردگانش، که گاه به نظر نافرمان می رسند، توضیح دهد که چرا حتی اگر رعایت امور امنیتی عملیات جهادی جهانی را سخت تر کند، باز از همه چیز مهم تر است.
«درمورد استفاده از اینترنت برای نامه نگاری، استفاده ازآن برای پیام های عمومی اشکالی ندارد. اما استفاده از آن برای مجاهدین مخفی مجاز نیست و باید تنها از پیک استفاده شود. »
عطیه عبدالرحمان، فرد دست راست بن لادن که در القاعده به نام محمود شهرت داشت بشدت به این رهنمود اعتراض می کند و در نامه ای به بن لادن می گوید: «این مسئله خیلی پیچیده می شود. چه طور می توانیم با برادران مان در الجزایر، عراق، یمن، و سومالی تماس بگیریم؟» او استفاده از اینترنت را توصیه می کند و می نویسد: «گاهی اوقات هیچ راهی جز اینترنت نیست. درمورد عراق این کار را خواهیم کرد. اما خیلی سخت است.»
اما بن لادن در این باره سختگیر و نفوذناپذیر بود.
یکی از سندهای القاعده، کهنشان دهنده پیش رفتگی فن آوری امریکاست، فهرست پیکارجویان القاعده است که در پی سقوط رژیم طالبان در افغانستان کشته شده اند.
در این فهرست، در کنار هر نام، خطایی که باعث مرگ آنان شده نیز یادداشت شده: یک گروه پس از استفاده از تلفن ماهواره ای بمباران شد؛ گروه دیگری با ماموران پاکستانی که لو رفته بودند، در تماس بود؛ و عده ای با وجود آن که یک هواپیمای جنگی اسپکتر ا سی -۱۳۰ امریکایی بر فراز سرشان بود، وسایل نقلیه زیادی گردآورده بودند.
نامه ها همچنین از گره کوری که القاعده درآن گیر افتاده بود، نیز نشان دارند. جهادی گرایان باتجربه و میدان رزم دیده در افغانستان به دلیل این که بیشترشان توسط دستگاه های اطلاعاتی دشمن شناسایی شده بودند اوراق سفر نداشتند، و یاران جوان تر که مهارت و اوراق لازم برای نفوذ در غرب را داشتند، از آموزش و شکیبایی لازم برای جنگی که در برابرشان بود بی بهره بودند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، پاسخ بن لادن به این مشکل به نحو شگفتی آوری اداری و مدیرمابانه است: «ما به یک اداره توسعه و برنامه ریزی نیاز داریم.»
حمله ضربتی رسانه ای در سالگرد ۱۱ سپتامبر
سندهای روز چهارشنبه همچنین نشان می دهند که بن لادن درنظر داشت برای تجلیل از دهمین سالگرد حمله های ۱۱ سپتامبر – که چهار ماه پس از مرگش فرارسید- به یک حرکت رسانه ای مهم دست بزند و در پیامی ویدیویی به تبلیغات جهادی بپردازد.
بن لادن در نامه ای به متحدانش می نویسد:« ما در انتظار دهمین سالگرد حمله های مبارک به نیویورک و واشنگتن هستیم.» و می افزاید «شما همه از اهمیت آن و از اهمیت استفاده از فرصت این سالگرد در رسانه ها برای نشان دادن پیروزی های مسلمانان و رساندن آنچه می خواهیم به گوش مردم برسد، آگاهید.»
«من با برادران درتماس بوده ام که چند بیانیه برای الجزیره تهیه کنند تا وقتی این کانال به گزارش حمله ها در اول سپتامبر می پردازد آنها را پخش کند. »
او سپس خطاب به این شبکه خبری مستقر در قطر می گوید: «حدود دوماه پیش برای شما یک بیانیه ویدیویی فرستادم اما هنوز از رسانه ها منتشر نشده است. می خواهم پیش از پخش، تغییراتی درآنها بدهم.»
درپیامی جداگانه به تاریخ ۵ آوریل ۲۰۱۱ ، رحمان، دست راست بن لادن، درمورد محتوای این پیام چنین توصیه می کند: «باید شامل رهنمودها و یادآوری هایی برای جوانان و برای همه ملت باشد. باید اصل مطلب را بگوید و به شاخ و برگ نپردازد. باید از مردم بخواهد راه جهاد، توبه و اصلاح و روی آوردن به الله را ادامه دهند.»
آن گونه که مقام های اطلاعاتی امریکا به خبرگزاری فرانسه گفته اند، بن لادن در زمان مرگش بر آن بود که پسرش حمزه را برای جانشینی رهبری القاعده معرفی کند. حمزه در آن زمان ۲۲ ساله بود.
به گفته مقام های ارشد اطلاعاتی آمریکا، گمان زنی ها درباره این که حمزه در شبی که پدرش مرد کجابوده، راه به جایی نبرده است و هیچ برگه ای تاکنون به دست نیامده که نشان دهد او در آن شب در مجتمع بوده است. سال هاست که او در ملاء عام ظاهر نشده و هیچ بیانیه ویدیویی منتشر نکرده است و سکونت گاهش هنوز رازی سر به مهر است.
این سندها پسری را ترسیم می کنند که خود را «غرق در فولاد» آماده پیوستن به پدرش در سفری به قصد« پیروزی یا شهادت» توصیف می کند، و از تلاش جمعی و هماهنگ شده القاعده برای رسوخ دادن او به مخفی گاه پدرش در پاکستان پرده بر می دارند.
یک تحلیلگر اطلاعاتی ارشد به خبرگزار ی فرانسه گفته است: «بن لادن در نزدیکی مرگش تصمیم گرفته بود پسرش حمزه را به مجتمع ابوت آباد بیاورد و به عنوان جانشین خود معرفی کند.»