رهبران چهار کشور آلمان، فرانسه، روسیه و ترکیه در نشستی در شهر استانبول ترکیه درباره آینده کشور سوریه، از ادامه آتشبس در ادلب حمایت و با تشکیل کمیتهای برای تدوین قانون اساسی این کشور موافقت کردند.
در این نشست آنگلا مرکل صدراعظم المان، امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه، ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه حضور داشتند. علاوه بر آنها استفان دی میستورا، نماینده سازمان ملل متحد در امور سوریه نیز در این اجلاس حاضر بود.
رهبران این چهار کشور در پایان نشست استانبول بیانیهای صادر کردند که در آن به حمایت از برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه در سوریه تا پیش از پایان سال جاری میلادی پرداختند؛ انتخاباتی که به گفته آنها «پناهجویان سوری هم باید امکان حضور در آن را داشته باشند.»
در بیانیه پایانی این نشست بر بازگشت همراه با امنیت پناهجویان سوری به این کشور تاکید شد.
ایالات متحده در این نشست حضور ندارد اما پیش از این بارها از هر گونه تلاش دیپلماتیک که به صلح در سوریه منجر شود، استقبال کرده است.
رهبران این چهار کشور همچنین به انتقاد از فعالیتهایی پرداختند که به دنبال «جدایی» بخشهایی از خاک سوریه است و این روند را به معنای در خطر انداختن «استقلال و تمامیت ارضی سوریه و نیز امنیت ملی کشورهای همسایه» آن توصیف کردند.
در این بیانیه، کشورهای شرکت کننده در اجلاس متعهد شدهاند که «با همکاری هم جهت ایجاد شرایط مساعد برای صلح و ثبات پایدار در سوریه تلاش کنند» و بر«اهمیت و لزوم استمرار آتشبس در ادلب» تاکید نهادند.
ادلب آخرین بخش از خاک سوریه است که هنوز در دست مخالفان مسلح حکومت بشار اسد، رئیس جمهوری این کشور قرار دارد.
همایش چهار جانبه استانبول، نتیجه مذاکرات ماه گذشته در سوچی در روسیه بود که طرفین برای برقراری منطقه ای غیرنظامی در ادلب توافق کردند؛ منطقه ای که آخرین مامن مخالفان است.
پیشتر مقامهای سه کشور ایران، روسیه و ترکیه که مذاکرات جداگانهای را برگزار میکنند نیز در مورد تشکیل «کمیته قانون اساسی» سوریه گفتوگو کرده بودند.
در این اجلاس چهارجانبه نیز اردوغان اعلام کرد ترکیه «ایران را در جریان گامهایی که در سوریه بر میدارد» خواهد گذاشت. ولادیمیر پوتین نیز گفته است بدون مشورت با دمشق و «شرکای ایرانی»، امکان به پیش رفتن «روند صلح، آتشبس و ایجاد مناطق کاهش تنش» ممکن نیست.
ایران در کنار روسیه، از حامیان حکومت بشار اسد است و از زمان آغاز اعتراضها در سوریه حامی دولت این کشور بوده است. مقامهای ایرانی با این حال حضور نظامی در سوریه را تکذیب کرده و میگویند به شکل «مستشاری» در سوریع حاضر هستند.
در پایان این نشست مرکل به خبرنگاران گفت رسیدن به «راه حل مشترک» برای بحران سوریه «از طریق تلاشهای سیاسی» قابل دسترسی است و نه «روشهای نظامی».
امانوئل ماکرون، رییسجمهور فرانسه هم اعلام کرد که خواسته این رهبران برگزاری دستکم یک جلسه کمیته تدوین قانون اساسی تا پیش از پایان سال جاری میلادی است. مکرون همچنین از روسیه خواست به سوریه فشار بیاورد تا حکومت این کشور «آتشبس دائمی» را بپذیرد.
ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، هم گفته است با وجود آنکه رهبران این چهار کشور گفتوگویی درباره امکان برگزاری نشست مشابهی در اینده نداشتهاند، اما «هر چیزی ممکن است».
نهادهای حقوقبشری هشدار دادهاند که حمله به ادلب میتواند موجب «بدترین فاجعه انسانی» در طول هفت سال گذشته در سوریه شود. منطقهای که بیش از ۳ میلیون نفر جمعیت دارد.
اعتراضها و سپس جنگ داخلی سوریه از سال ۲۰۱۱ میلادی تاکنون بیش از ۳۶۰ هزار کشته بر جای گذاشته است. علاوه بر این میلیونها نفر نیز مجبور به ترک محل سکونت خود شدهاند.