مقاله‌ای از الیسا روبن در نیویورک تایمز
با پیشرفت نیروهای طرفدار بشار اسد در بازپس گیری بخش عمده ای از شهر حلب، رییس جمهوری سوریه پس از پنج سال جنگ با احتمال نجات خود از یک قیام داخلی روبرو است.
اما اسد در صورت پیروزی، کشوری ویران شده از لحاظ اقتصادی و سطحی از ادامه شورش ها را پیش رو خواهد داشت.
در صورت سقوط حلب، دولت اسد کنترل پنج شهر بزرگ سوریه و بخش عمده ای از غرب کشور را در دست خواهد داشت. منطقه تحت کنترل شورشیان به ادلب در شمال سوریه و استان حمص و اطراف دمشق محدود می شود.
تحلیلگران فروکش کردن شورش ها را بعید می دانند.
رایان کراکر، دیپلمات ارشد پیشین آمریکا در لبنان، سوریه، کویت و عراق، معتقد است جنگ برای سال ها ادامه خواهد یافت، چون نیروهای اسد شهرها و شورشیان مناطق روستایی را در اختیار گرفته اند: «جنگ داخلی لبنان پانزده سال به درازا کشید و وقتی رو به پایان گذاشت که نیروهای سوریه برای توقف جنگ وارد خاک لبنان شدند. ما در پنجمین سال جنگ سوریه هستیم و دیگر کشور سوریه ای هم نیست که برای پایان دادن به جنگ وارد عمل شود».
یک سال پیش تصور قدرت گرفتن دوباره اسد بسیار دور از ذهن بود. خط قرمزهایی که اسد زیر پا گذاشت از جمله استفاده از بمب های بشکه ای، تسلیحات شیمیایی، و خرید نفت از داعش ادامه حضور او در راس کشور را غیرممکن نشان می داد.
اما نیروی هوایی روسیه و نیروهای تحت فرمان ایران شامل شیعیان عراقی، افغانستانی و لبنانی روند تحولات را به سود اسد تغییر دادند.
رابرت فورد، سفیر پیشین آمریکا در سوریه، می گوید: «مداخله روس ها و ایرانی ها فضا را به کل تغییر داد. به جنگ حلب که نگاه کنیم، به همان اندازه ای سربازان متولد سوریه می بینیم که جنگجویان شبه نظامی حزب الله لبنان و عراقی های آموزش دیده توسط ایران دیده می شوند. جنگ فرسایشی که علیه اسد عمل می کرد به دلیل حضور نظامی ایرانی ها مسیر دیگری را طی می کند».
اما اکثریت جمعیت سنی سوریه و قدرت های سنی خاور میانه مداخله روسیه و ایران را محکوم می کنند.
ایران و روسیه به تحکیم قدرت اسد در داخل کشور کمک خواهند کرد، ولی جنگ و فقر دست از سر سوریه بر نخواهد داشت.
با روی کار آمدن دولت ترامپ احتمالا حمایت های نظامی آمریکا از شورشیان کاهش خواهد یافت. رییس جمهوری منتخب آمریکا روی خوشی به شورشیان نشان نداده است. در میان نیروهای شورشی هم که طیفی از نیروهای وابسته به القاعده تا کردهای جدایی طلب را تشکیل می دهند اختلافات بالا گرفته است.
دولت اوباما یک سال پیش پیش بینی می کرد که مداخله نظامی مستقیم مسکو آن کشور را در باتلاق سوریه فرو برده و زمین گیر کند ولی ولادمیر پوتین در چهره یک رهبر مقتدر در سوریه ظاهر شده است.
مخالفان اسد در منطقه شامل عربستان، قطر و ترکیه هم توان محدودی برای ادامه این وضع دارند. ترکیه اینک بیشتر توجه اش را متوجه جنگ با داعش کرده است.
اروپایی ها که از مخالفان سرسخت اسد بوده اند عمدتا در برابر پاکسازی و نابودی حلب سکوت کرده اند.
شورشیان در حلب گزینه های دشواری پیش رو دارند: یا به جنگ به بهای کشته شدن مردم شهر از گرسنگی یا زیر بمباران ادامه بدهند یا سلاح هایشان را زمین بگذارند تا روس ها و نیروهای تحت رهبری ایران اجازه ورود کاروان های امداد به حلب را بدهند. این امر یعنی واگذار کردن حلب به نیروهای دولتی سوریه.
یکی از شورشیان می گوید این تصمیم به اعدام ۳۰۰ هزار نفر می انجامد.