استفاده از روبات برای پیشگیری از عفونت بیمارستانی

وجود باکتری های مقاوم در برابر دارو که اتاق عمل و مراکز ویژه نگهداری بیماران پس از عمل جراحی را آلوده می کنند، یکی از مشکلات جدی و رو به رشد بیمارستان های سراسر جهان است.

ده ها بیمارستان ایالات متحده در حال حاضر برای مقابله با این مسئله که تهدید جدی را متوجه سلامت بیماران می کند، از دستگاه های بخور روباتی استفاده می کنند. این بیمارستان ها برای ضدعفونی و رعایت بهداشت در اتاق هایی که بیماران مبتلا به عفونت در آن ها بستری هستند، از دستگاه های روباتی بخور هیدوژن پروکساید استفاده می کنند. نتایج یک تحقیق جدید حاکی از آن است که استفاده از دستگاه های بخور ویژه از بین بردن میکروب ها میزان عفونت های بیمارستانی را به طور قابل توجهی کاهش می دهند.

بیمارستان ها همچون بهشت امن انواع مختلف و متعدد باکتری های خطرناکی مقاوم در برابر آنتی بیوتیک هستند. باکتری Staphylococcus aureus در برابر آنتی بیوتیک متیسیلین مقاوم است. میکروب ها می توانند روی سطوح سخت و پس از مرخص شدن بیمار مبتلا به بیماری عفونی هنوز به بقای خود ادامه بدهند.

بنا به گفته تریش پرل، استاد علوم پزشکی دانشگاه جان هاپکینز در بالتیمور مریلند، تمیز کردن دست به شیوه سنتی و پاک کردن زمین اتاق های بیماران با مواد پاک کننده ساده ضدباکتری اغلب بعضی از میکروب ها را از بین نمی برد.

دکتر پرل می گوید «سطوحی هستند که تجهیزات بسیاری روی آن ها قرار دارند و میکروب ها روی گوشه و کنارهای آن مخفی می شوند. (کارمندان نظافت چی) اغلب زمان کوتاهی برای تمیز کردن اتاق ها دارند و آن ها از نظر فیزیکی نمی توانند پیش از تحویل اتاق همه چیز را تمیز کنند».

بنابراین تیم پژوهشگران به سرپرستی دکتر پرل اولین تحقیق جامع در مورد شیوه های موجود برای کاهش میزان انتقال موجودات زنده مقاوم در برابر آنتی بیوتیک را ترتیب دادند. آن ها شیوه های سنتی ضدعفونی را با افزودن روبات های ضدعفونی کننده به شیوه های استاندارد تمیز کردن مقایسه کردند.

دکتر پرل می گوید دستگاه های بخور متحرک شبیه «R2D2» و روبات های کوچک و با سرهای گنبدی شکل شبیه فیلم جنگ ستارگان هستند و یک لوله نازک اسپری بالای سر آن ها قرار دارد. بنا به گفته دکتر پرل، این روبات در اتاق چرخ می زند و سر آن ٣٦َ٠ درجه می چرخد.

وی می افزاید «لوله نازک سر روبات قطرات بسیار ریز هیدروژن پروکساید که یک عامل بسیار قوی ضدباکتری و ماده سفیدکننده است را اسپری می کند. به این دلیل که تنفس ماده سفیدکننده هیدروژن پروکساید برای انسان مسموم کننده و بسیار مضر است، بنابراین یک دستگاه بخور روباتی دیگر نیز در اتاق چرخ می زند و مایع حلالی را در اتاق اسپری می کند که مولکول های هیدروژن پروکساید را می شکند و آن ها را به مولکول های آب و اکسیژن که بی ضرر هستند، بدل می کند».

دکتر پرل خاطرنشان می کند که «این ماده ضدعفونی کننده به سطوح بیمارستان، از جمله سطح تجهیزاتی همچون کامپیوتر و وسائل تکنولوژیکی ساختمان بیمارستان ها آسیب نمی رساند».

پژوهشگران دانشگاه جان هاپکینز وضعیت حدود ٦َ٣٠٠ بیمار بستری در ١٨٠ اتاق خصوصی را به مدت دو سال و نیم از نزدیک تحت نظر داشتند. نیمی از اتاق ها فقط با دست ضدعفونی شده بودند و نیم دیگر آن ها به دستگاه های بخور روباتی نیز مجهز بودند.

در پایان دوره تحقیق، ٢١ درصد از اتاق ها حاوی موجودات زنده مقاوم در برابر دارو و بیشتر آن ها اتاق هایی بودند که با استفاده از روبات ها ضدعفونی نشده بودند. در حالیکه دستگاه های بخور پروکساید تعداد بیمارانی که به عفونت های بیمارستانی مبتلا شده بودند را تا ٦٤ درصد کاهش داده بودند. این روبات ها خطر ابتلای به عفونت به باکتری «enterococci» را تا ٨٠ درصد کاهش داده بودند.

این روبات های دوقلو گران قیمت هستند. قیمت هر دو روبات حدود ٤٠ هزار دلار است. دکتر پرل ابراز امیدواری می کند که «Bioquell»، شرکت تولیدکننده آمریکایی این روبات ها بتواند در نهایت قیمت آن ها را در سطحی کاهش دهد که استفاده از آن ها برای بیمارستان های کشورهای در حال توسعه مقرون به صرفه تر باشند.

این دستگاه های ضدعفونی کننده برای اولین بار در سال ٢٠٠٢ و در طی شیوع اپیدمی سارس در چندین بیمارستان سنگاپور مورد استفاده قرار گرفت.

مقاله ای در مورد موثر بودن استفاده از دستگاه های بخور روباتی در کنترل میزان عفونت و آلودگی در بیمارستان ها در نشریه «Clinical Infectious Diseases» منتشر شده است.