نود و یکمین دوره مراسم اسکار، با لحظات هیجان انگیز و غیر منتظره زیادی همراه بود. اما برای ایرانی ها، گرفتن جایزه اسکار توسط یک زن آمریکایی ایرانی تبار، خبری خوشایند بود و واکنش های مثبت زیادی در شبکه های اجتماعی داشت.
رایکا زهتابچی، به صورت مشترک با ملیسا برتون، جایزه بهترین فیلم مستند کوتاه را برای «پریود. پایان جمله» گرفت و تبدیل به اولین زن ایرانی شد که اسکار میگیرد.
خانم زهتابچی هنگام دریافت جایزه اش روی سن در حالی که گریه می کرد گفت :«دلیل گریه ام عادت ماهانه نیست بلکه باورم نمیشود فیلمی در مورد عادت ماهانه جایزه اسکار گرفته باشد.»
این فیلم، بیننده را به مناطق روستایی هند می برد و مشکلات و موانعی را که عادت ماهانه بر سر راه دختران می گذارد تصویر می کند.
روایت های انسانی از تابوهای اجتماعی
رایکا زهتابچی، ایرانی تبار است و در لس آنجلس زندگی می کند. نخستین فیلم او به نام «مادران» فیلمی کوتاه به زبان فارسی است. این فیلم، مادری را دنبال می کند که میان بخشیدن قاتل پسرش و سپردن او به چوبه دار بر سر دوراهی مانده است.
خانم زهتابچی، به روایت داستانهای واقعی و پرداختن به تابوهای اجتماعی علاقه مند است.
او در حال حاضر روی فیلم بلندی با الهام از تجربه مهاجرت خانواده اش از ایران به آمریکا کار می کند.
پریود، پایان جمله است نه پایان تحصیل
مستند «پریود. پایان جمله» به فعالیتهای سازمانی به نام «پروژه نوار بهداشتی» می پردازد که تلاش می کند محصولات بهداشتی را در دسترس زنان این مناطق قرار دهد.
بسیاری از دختران روستایی در هند، به دلیل عدم دسترسی به محصولات بهداشتی و استفاده از روزنامه و یا برگ برای متوقف کردن خونریزی دچار عفونت می شوند.
فیلم، همچنین از تأثیر منفی عادت ماهانه بر روند آموزشی دختران می گوید چرا که دخترها در دوران عادت ماهانه، مجبور می شوند در خانه بمانند و از تحصیل عقب می افتند. بر اساس برخی آمارها، ۲۳ درصد از دختران با رسیدن به سن بلوغ، تحصیل را کنار می گذارند.
از طرفی، در فرهنگ بسیاری از مناطق هندوستان، عادت ماهانه با نجاست و شرم پیوند خورده است و تابوهای پیرامون آن، زنان و دختران را از بسیاری از جنبه های زندگی اجتماعی دور می کند و به حاشیه می راند.
ملیسا برتون، تهیه کننده فیلم در مراسم اسکار گفت «پریود باید پایان یک جمله باشد نه پایان آموزش یک دختر». در آمریکا، واژه «پریود» که برای عادت ماهانه به کار می رود به معنای «نقطه» در پایان یک جمله نیز هست.
ریس ویترسپون، بازیگر آمریکایی در توییتی، این جمله خانم برتون را بهترین نقل قول اسکار امسال خوانده است.
مستند ۲۶ دقیقه ای «پریود. پایان جمله»، گروهی از دختران دبیرستانی از کالیفرنیای آمریکا را دنبال می کند که برای پروژه «نوار بهداشتی» فعالیت می کنند. در این پروژه، دستگاه هایی در نقاط مختلف روستا کار گذاشته می شوند که با قیمتهایی مناسب، نوار بهداشتی در اختیار زنان می گذارند.
این فیلم را شبکه «نتفلیکس» پخش کرده است.