شیوع «تب دنگی» در ۴۰ شهر ایران؛ مجموع موارد ابتلا در آمار رسمی، دو برابر سال گذشته است

همزمان با انتشار گزارش‌هایی از شیوع دوباره بیماری «تب‌دنگی» در برخی از نقاط ایران، نخستین موارد ابتلا به این بیماری در تهران و اصفهان نیز ثبت شد.

بر اساس آمار وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، در حال حاضر، ۴۰ شهر ایران درگیر تب‌دنگی هستند که از طریق نیش پشه آئدس منتقل می‌شود.

این در شرایطی است که مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت جمهوری اسلامی، ‏خبر ورود تب دنگی به تهران را رد کرده است و ادعا می‌کند تنها یک نفر که سابقه سفر به امارات متحده عربی را داشته است، حدود یک ماه پیش در تهران شناسایی شد و «انتقال محلی» در تهران مشاهده نشده است.

مقامات وزارت بهداشت جمهوری اسلامی می‌گویند از ۲۶ اردیبهشت تا ۳۰ تیر، در مجموع، ۱۵۱ مبتلا به تب‌دنگی در سراسر ایران شناسایی شده‌اند که گفته می‌شود تنها ۱۲ تن از آنها سابقه سفر به خارج از کشور نداشته‌اند.

پیشتر، بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی، گفته بود که ۱۳۰ تن از مبتلایان امسال سابقه سفر به امارات متحده عربی را داشتند.

در روز ۱۸ تیر، یعنی حدود ۱۲ روز پیش، سعید کریمی، معاون درمان وزارت بهداشت، شمار کل مبتلایان به تب‌دنگی در ایران را ۶۳ تن اعلام کرده بود.

سال گذشته، شمار مبتلایان به این بیماری در آمار رسمی، ۷۵ تن اعلام شده بود.

هرچند شیوع تب‌دنگی هر سال با گرمای هوا در رسانه‌های ایران خبرساز می‌شود و متخصصان نسبت به گسترش آن هشدار می‌دهند، ولی اطلاع‌رسانی در این رابطه و اقدامات مؤثر برای مهار آن انجام نمی‌شود.

حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، می‌گوید سهم این وزارت خانه در مبارزه با پشه آئدس «حدود ۲۰ درصد» است و تأکید کرده که «تمام ارگان‌ها و سازمان‌ها» باید به وزارت بهداشت این زمینه کمک کنند.

مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی، پیشتر به «تجارت نیوز» گفته بود که «همه‌گیری» تب دنگی، «دور از ذهن» نیست چرا که با وجود پشه فرد ناقل در هر شهری می‌تواند بین ۶ تا ۱۰ تن را مبتلا کند.

همزمان با افزایش شیوع بیماری‌های عفونی چون تب‌دنگی در ایران، دبیر انجمن عفونی کشور از وقوع بحران کمبود متخصصان عفونی در کشور خبر داده است.

آمیتیس رمضانی گفته است که تعداد متخصصان عفونی در ایران به کمتر از ۴۰۰ تن رسیده است.

شتاب گرفتن موج مهاجرت متخصصان از ایران در سال های اخیر به ویژه پس از همه‌گیری کووید-۱۹ و شرایط نامساعد کاری برای کادر درمان به معضل کمبود پزشک متخصص دامن زده است.


تب‌دنگی در جهان

تب دنگی که توسط گونه پشه آئدس منتشر می‌شود، از دهه ۱۹۶۰ میلادی به عنوان یک مشکل جهانی ظاهر شد. این بیماری یک عفونت ویروسی ناشی از نیش پشه است که عمدتاً در آب و هوای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری یافت می‌شود.

تغییرات آب و هوایی، خشکسالی‌های سوزان و به دنبال آن بارندگی‌های شدید از عوامل تداوم انتقال این بیماری عنوان می‌شوند.

سازمان بهداشت جهانی تخمین زده است که حدود نیمی از جمعیت جهان در حال حاضر در معرض خطر ابتلا به تب دنگی هستند و هر سال ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیون ابتلا رخ می‌دهد.

این ویروس از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود و چرخه بیماری با نیش پشه ماده ادامه پیدا می‌کند. معمولاً ۴ تا ۱۰ روز پس از گزیده شدن، فرد دچار علائم بیماری می‌شود.

در صورت ابتلا، تب چهل درجه با دو علائم دیگر شامل سردرد، حالت تهوع ، درد پشت چشم، التهاب غدد، و دردهای عضلانی همراه است.

مدت زمان این بیماری بین ۲ تا ۷ روز است.

سازمان بهداشت جهانی، بیشترین تعداد موارد تب دنگی را در سال ۲۰۲۳ ثبت کرده است که بیش از ۸۰ کشور را در تمام مناطق تحت پوشش این سازمان تحت‌تأثیر قرار داده است.

بر اساس داده‌های این نهاد بهداشتی وابسته به سازمان ملل متحد، از ابتدای سال ۲۰۲۳، انتقال مداوم و افزایش غیرمنتظره موارد تب دنگی، بالاترین رقم تاریخی ابتلا را با بیش از ۶.۵ میلیون مورد و بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ مرگ مرتبط با این بیماری به ثبت رساند.

واکسن تب‌دنگی

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ آمریکا، واکسیناسیون تب دنگی را برای کودکان ۹ تا ۱۶ ساله توصیه می کند، اما تنها زمانی که آنها قبلاً به این بیماری مبتلا شده باشند و در مناطقی زندگی کنند که بیماری شایع است.

دلیل آن این است که کودکان بدون ابتلای قبلی در صورت ابتلا به تب دنگی پس از واکسینه شدن در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید و بستری شدن در بیمارستان قرار می‌گیرند.

در آمریکا از سال ۲۰۲۲، واکسنی به نام «دنگ‌وکسیا» در سه دز با فاصله شش ماه بین هر کدام ارائه می‌شود.

در تنظیم این گزارش از داده‌های سازمان بهداشت جهانی، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا استفاده شده است