مشاجره سعودی با قطر پیشینه ای ۲۲ ساله و ریشه در گاز دارد

الجزیره شبکه تلویزیون قطر یکی از دلایل انتقادات دیگر کشورهای عربی از این کشور کوچک است.

برنامه ریاض برای انزوای قطر از سال ۱۹۹۵ در حال آماده شدن است. در آن سال پدر امیر کنونی قطر پدر طرفدار سعودی خود را سرنگون کرد و این شبه جزیره کوچک خلیج فارس نخستین محموله گاز طبیعی مایع خود را از بزرگترین میدان گازی جهان که با ایران شریک است تحویل داد.

مارک چمپیون در بلومبرگ نوشت: پس از آن بود که قطر با درآمد سرانه ۱۳۰ هزار دلار در سال به ثروتمندترین کشور جهان و بزرگترین صادر کننده گاز طبیعی مایع در دنیا بدل شد.

تمرکز قطر بر بازار گاز باعث شد که از زیر استیلای عربستان سعودی و دیگر همسایگان در شورای همکاری خلیج فارس بیرون بیاید. در همین راستا قطر روابط مستقل خود را با ایران، ایالات متحده که پایگاه نیروهایش در خاورمیانه را در آن کشور مستقر دارد و اخیرا روسیه بنا کرده است.

امیر قطر که در سال ۱۹۹۶ از یک ضد کودتا جان سالم به در برد تصمیم به ساخت خط لوله انتقال گاز نگرفت؛ خط لوله ای که می توانست قطر را وارد بازار کشورهای همسایه اش در خلیج فارس کند. کشورهای تولید کننده نفت در شورای همکاری خلیج فارس ابتدا گاز طبیعی را بی ارزش دانسته و برای تزریق به چاه های نفت برای بهره وری بیشتر مفید می دیدند.

اخیرا، تقاضای منطقه ای برای گاز طبیعی برای تولید برق و استفاده در نیروگاه ها بیشتر شده است. قطر به دلیل سرمایه گذاری به موقع و مناسب پایین ترین هزینه را در استخراج و تولید گاز طبیعی مایع متقبل می شود. راه اندازی امکانات مشابه در دیگر کشورهای منطقه بسیار پر هزینه است.

ثروت قطر موجب پیشبرد نوعی سیاست خارجی شده که ناخشنودی همسایگان را به همراه داشته است؛ از جمله حمایت از اخوان المسلمین در مصر، حماس در نوار غزه، و جناح های مسلح مخالف سیاست های عربستان سعودی و امارات در لیبی و سوریه. هزینه های شبکه تلویزیونی الجزیره با فروش گاز تامین می شود؛ شبکه ای که بارها خشم دولت های خاورمیانه را برانگیخته است.

قطر برای اطمینان از امنیت منابع گازی مشترکش با ایران مروج سیاست منطقه ای تعامل با تهران بوده است.

قطر در آوریل ۲۰۱۷ محدودیتی را که خودش بر توسعه بزرگترین ذخیره گاز طبیعی جهان وضع کرده بود لغو کرد تا افزایش رقابت در بازار گاز طبیعی مایع را کنترل کند. دوحه ممنوعیت بر «میدان شمالی» را که با ایران سهیم است در سال ۲۰۰۵ اعلام کرده بود.

* برگردان فارسی این مقاله تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.