تاثیراتی که روسیه بر افکار و آثار پابلو پیکاسو، نقاش،مجسمه ساز و یکی از مبتکران شیوه نقاشی «کوبیسم » اهل اسپانیا داشته است ازطریق برپایی نمایشگاه تازه ای که درشهر «مسکو» برگزار شده است جشن گرفته می شود.
دراین نمایشگاه ٢٤٠ قطعه از برجسته ترین آثار نقاشی و مجسمه سازی پیکاسو ازجمله طرح ها و تندیس های کوبیسمی که در آن ها زنان با چشمانی برجسته در داخل اشکال هندسی نشان داده شده اند به نمایش گذاشته شده است. این آثارازمهم ترین وتاثیرگذارترین آثارهنری قرن بیستم به شمار می روند.
نمایشگاه اخیر که درموزه «پوشکین» درنزدیکی کاخ «کرملین» به تماشای عموم گذاشته شده است بزرگ ترین نمایشگاه آثار پابلوپیکاسو در روسیه در ٥٠ سال اخیر به شمار می رود. این نمایشگاه درطول مدتی که موزه ملی پیکاسو درشهرپاریس در دست بازسازی وتعمیر است در مسکو باقی خواهد ماند.
پیکاسو پس از ازدواج با همسر روسی خود مدتی در روسیه زندگی کرد و در این مدت به شدت تحت تاثیر فرهنگ این کشورقرارگرفت که درآن زمان به عنوان «پایتخت انقلاب» شناخته می شد.
بنا برگفته میکائیل شیدیکوف، سفیرفرهنگی کرملین:« پیکاسوکه درسال ١٨٨١در«مالاگا» دراسپانیا به دنیا آمده بود یک سال پس از انقلاب ١٩١٧در روسیه با اولگا خوخولوف، رقاص باله روس ازدواج کرد. پیکاسو از طریق اولگا با فرهنگ و هنر روسی که وارد مرحله تازه ای از اززندگی و تحولات سیاسی شده بود آشنایی پیدا کرد. پیکاسو در این دوران به عنوان طراح صحنه با باله روس همکاری داشت و ازطریق جامعه هنری مسکو باهنرمندان مهم آن دوران حشرو نشر پیدا کرد. هنرمندانی چون نقاش آوانگارد، «کازیمیا مالاویچ» و استاد طراحی «واسیلی کاندینسکی» تاثیرات انکار ناپذیری برزندگی و هنر پابلو پیکاسو داشته اند.
بسیاری از نقاشی های این دوران پیکاسو هم نشان دهنده طرح ها و تصاویری از زنانی است با چشم های مورب و متفکرکه از «اولگا» الهام گرفته شده است. نقاشی هایی چون «اولگا درصندلی راحتی»، پرتره ای که در آن زنی با چشمانی اندیشمند با لباسی گلدار با زمینه ای سیاه نشسته است. تم های دیگری چون «مادرو فرزند» نیزاز اولگا ریشه گرفته است با این وجود این وصلت عمیق و تاثیرگذار سرانجام تلخی داشت و پیکاسو اولگا را به خاطر معشوقه هفده ساله ای رها کرد.
بنا برگفته فردریک میتراند، رئیس فرهنگ و هنرفرانسه:«باوجود آنکه پیکاسو بیشترطول عمرخود را درفرانسه گذراند اما دوران کوتاه زندگی درروسیه بود که او را تکان داد، به او آموخت و او را به عنوان یک هنرمند برانگیخت.»
پیکاسو یکی از شناخته شده ترین چهره های هنری جهان به شمار می رود که درعین حال هنرمندی سیاسی نیزبه شمار می رفت. او علاوه بر نقاشی و مجسمه سازی، مهارت های ویژه ای در سفالگری، طراحی پارچه و جواهرسازی داشته است و در جنگ های داخلی اسپانیا از هوادران پرشور جمهوری خواهان به شمار می رفت و حضورشاخصی در مبارزه علیه فاشیسم اسپانیا و آلمان داشت. نقاشی «گرانیکای ویران» پیکاسو به خوبی نمایانگر حرکت اعتراضی این هنرمند به بمباران شهر «گرانیکا» توسط ارتش آلمان نازی است.
فرار پیکاسو از اسپانیا و اقامت طولانی مدت او در فرانسه و بعدها در آلمان و چند کشور دیگراز پیامدهای مبارزات آزادیخواهی این هنرمند سیاسی بود که در آن دوران شهرتی جهانی نیز برای او به همراه آورد. چنانچه مدت کوتاهی پس از مرگ «استالین» رهبرشوروی، دولت وقت مسکو برای پایان بخشیدن به دوران وحشت و انزوا برای نخستین بار میزبان آثار پابلو پیکاسو شد.
امروز، جامعه هنری «مسکو» یک بار دیگر میزبان آثار پیکاسوشده است و یک بار دیگر مردم مسکو با برپایی دومین نمایشگاه آثار پابلو پیکاسو، یاد این هنرمند را گرامی می دارند.
بوریس مسرر، کیوریتور این نمایشگاه می گوید:« گردآوری چنین مجموعه ای به سختی ساختن یک بمب اتم است! با این همه مهم ترین مسئله این است که چنین نمایشگاهی برگزار شود چرا که نگاه و دید تازه ای از هنررا درمقابل مردم مسکو قرار می دهد وجنبه هوای تازه ای را دارد که در روح هنری مسکو دمیده باشند.»
میخائیل بوسف، کارشناس هنری نمایشگاه تازه پیکاسو در مسکو را یک نمایشگاه مطلقا یگانه و بی همتا خوانده است ومی گوید: «من براین باورم که تا آینده ای بسیار دور فرصتی دیگری وجود نخواهد داشت که همه این آثار پیکاسو را یکجا در روسیه مشاهده کنیم.»
آنا بالداساری مدیر موزه پیکاسو در پاریس نخستین نمایشگاه آثار پیکاسو در مسکو را به یاد می آورد. او می گوید:«نمایشگاه ١٩٥٦ نشانه ای بود از تغییر اوضاع در شوروی . تغییری که پس از مرگ استالین بوجود آمده بود و گشایش دریچه ای بسوی جهان بشمار می رفت.»
یکی از قطعاتی که ازطرف موزه کرملین به نمایشگاه تازه پیکاسو در مسکو اضافه شده نقاشی معروف «یهودی و پسربچه» از دوران آبی این نقاش است.