بسیاری از کشورهای جهان این روزها پیگیر واکسیناسیون مردم خود برای مصون کردن آنها در برابر ویروس کرونا هستند. اما در ایران نه فقط چشم‌انداز روشنی برای کنترل و مهار بحران کووید۱۹ وجود ندارد، که یک بحران سلامتی دیگر هم پدید آمده است: آلودگی هوا.
البته بحران آلودگی هوا در ایران بی‌سابقه نیست و همه ساله مقامات جمهوری اسلامی به امید بارش باران و وزش باد این بحران را پشت سر می‌گذارند و به خسارات و صدمات جبران‌ناپذیر آن بر سلامت شهروندان ایرانی بی‌توجه هستند. اما این بار در میانه کشمکش‌های سیاسی مقامات، پای یک عامل دیگر هم علاوه بر بی‌توجهی و کم‌کاری به میان آمده است و آن استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها است. برخی مقامات استفاده از این سوخت به شدت خطرناک را تکذیب می‌کنند؛ اما عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست که قاعدتا باید بالاترین مقام مرتبط در این زمینه باشد، به صراحت اعلام کرده است: «ما نمی‌توانیم به صرف تولید برق، مازوت بدهیم و هوای شهر را به این روز بیاندازیم.»
اشاره او به «وضعیت قرمز» آلودگی هوا در شهر تهران است و معنای آن این است که تنفس در هوای پایتخت برای همه افراد و گروه‌های سنی مضر است. اما این وضعیت قرمز لااقل برای نُه شهر دیگر ایران - شامل اصفهان، اراک، ارومیه، مشهد، تبریز، قزوین، قم، زنجان، و کرج - نیز برقرار است و بسیاری از شهرها هم در «وضعیت نارنجی» به معنای «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار دارند.
در چنین وضعیتی که خطری بزرگ سلامت همه شهروندان و به ویژه سالمندان و کودکان و بیماران قلبی و ریوی را تهدید می‌کند، کشمکش مسئولان بر سر تایید یا تکذیب استفاده از مازوت در نیروگاه‌ها ادامه دارد. این وضع تا جایی پیش رفته است که اظهارات ضدونقیض آنها باعث اعتراض روزنامه حکومتی «اطلاعات» هم شده است. این روزنامه در شماره روز پنجشنبه ۱۱ دی خود توجیه مصرف مازوت در نیروگاه‌ها به دلیل افزایش مصرف برق را «عذر بدتر از گناه» دانسته و نوشته است: «شاید پای عوامل دیگری چون افزایش صادرات گاز به همسایگان و ملاحظه آنها به دلایل غیر اقتصادی به قیمت ایجاد کمبود در داخل وسط باشد.»
یک عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران هم افشا کرده است که دولت مطابق معمول پای تحریم‌ها را وسط کشیده و از به فروش نرفتن مازوت به واسطه تحریم‌های بین‌المللی به عنوان توجیهی استفاده کرده است «که این مازوت‌ها را در شهرها بسوزانند.» اما مازوت استفاده شده در ایران بسیار آلاینده است و گوگرد بسیار بالایی دارد که استانداردهای بین‌المللی استفاده از آن را منع می‌کند.
این وضعیت وقتی خطرناک‌تر می‌شود که بدانیم سازمان هواشناسی ایران هشدار داده است آلودگی هوای شهرهای ایران تا روز دوشنبه ۱۵ دی ماه روند افزایشی خواهد داشت.
وزارت خارجه آمریکا چندی پیش در پیامی در توئیتر با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی ایران و بی‌توجهی مسئولان رژیم نوشته بود: «چهل و یک سال است که رژیم ایران به محیط زیست کشور بی‌توجهی کرده و به مشکلات کمبود آب و آلودگی شدید هوا رسیدگی نکرده است؛ مشکلاتی که هر سال موجب بیماری شدید یا مرگ هزاران ایرانی می‌شود.»