شهر شیکاگو میزبان ۹ برنده جایزه صلح نوبل، از جمله دالایی لاما رهبر مذهبی تبت، جیمی کارتر رئیس جمهوری پیشین آمریکا، و میخاییل گورباچف آخرین رهبر تاحاد جماهیر شوروی است که از روز دوشنبه ۴ اردیبهشت در «اجلاس جهانی برندگان جایزه صلح نوبل» شرکت کرده اند. این اولین بار است که این اجلاس در یکی از شهرهای آمریکای شمالی برگزار می شود. تِم اصلی این کنفرانس «لب بگشا و سخن بگو، برای آزادی و حقوق بشر» که در طی سه روز و ضمن بحثهای چند طرفه مطرح خواهد شد. بنا به گزارش رسانه ها، اجلاس امسال برندگان جایزه صلح نوبل به پر کردن شکافهای فرهنگی بین نسل جوان در کشورهای جهان توجه خواهد کرد.
میخائیل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و برنده صلح نوبل می گوید امیدوار است مشارکت جوانان به حل مشکلات جهانی از قبیل فقر و بیکاری بینجامد: «البته اتفاقاتی در میان جوانان روی می دهد که باعث نگرانی ماست، ولی باید این شانس به جوانان داده شود که روی پای خود بایستند و مواضع خودشان را در مورد مسائل و گرفتاریهای واقعی که جهان با آن روبروست روشن کنند.»
جیمی کارتر رئیس جمهوری اسبق و برنده صلح نوبل در سال ۲۰۰۲ گفت او و دیگر برندگان صلح نوبل به این معتقدند که برای صلح در آینده باید انجام مذاکرات در زمان حال تشویق شود.. آقای کارتر گفت: «نوع بشر باید بگوید، (گزینه) صلح اول و (گزینه) جنگ آخر است.»
دکلکرک آخرین رئیس جمهوری آفریقای جنوبی در دوران تبعیض نژادی و برنده صلح نوبل، به نقل از پرزیدنت تئودور روزولت گفت: «زمانی برای (برداشتن) چوب بزرگ (به منظور جنگ/ تنبیه) و زمانی برای نرم سخن گفتن است. آیا ما خیلی زیاد چوب بزرگ برنداشته ایم، و آیا زمان نرم سخن گفتن نرسیده است؟»
این اجلاس جهانی چند هفته پیش از آن برگزار می شود که پرزیدنت باراک اوباما، دریافت کننده جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۹ برای گفتگو در مورد آینده نقش نظامی ناتو در افغانستان با رهبران جهان در شیکاگو دیدار خواهد کرد.
در شرایطی که برندگان جایزه صلح نوبل در این همایش ۳ روزه در چندین رشته سخنرانی و آگاهی رسانی می کنند، یکی از برندگان جایزه صلح نوبل می گوید به دلیل ارتباطات نزدیک این اجلاس هوادار صلح با نهادهای طرفدار جنگ، در این اجتماع حاضر نشده است.
مایرید ماگوایر قرار بود در دوازدهمین اجلاس سالانه برندگان جایزه صلح نوبل شرکت کند، اما وی که به دلیل فعالیتهای خود در ارتباط با صلح در ایرلند جایزه صلح نوبل را دریافت کرده است، هفته گذشته با انتشار بیانیه ای به برگزارکنندگان این همایش و همتایان خود اطلاع داد که به دلیل همکاری این اجلاس با وزارت امور خارجه ایالات متحده از شرکت در آن خودداری خواهد کرد.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه ایالات متحده اوایل ماه جاری در یک نوار ویدئویی اعلام کرد «وزارت امور خارجه ایالات متحده از این که یکی از شرکای فعال برگزاری این اجلاس است، افتخار می کند.»
ماگوایر ضمن اشاره به نوار ویدئویی خانم کلینتون گفته است «من هم اکنون در شرایطی که تا حدودی اندوهناک هستم، تصمیم گرفته ام تا در این همایش شرکت نکنم چون با بسیاری از سیاستهای وزارت امور خارجه ایالات متحده موافق نیستم».
وی در بیانیه خود خاطرنشان کرده است «من به واقع در مقام یک برنده جایزه صلح نوبل اغلب خواستار برچیده شدن سازمان ناتو، پایان دادن به عملیات نظامی و جنگ شده ام. بنابراین وجدان من اجازه نمی دهد که با دولت ایالات متحده که یکی از شرکای ناتو است، همکاری کنم. من معقتدم که شرکت من در چنین مشارکتی جایگاه مرا متزلزل خواهد کرد و فعالیتهای من در خاورمیانه و کشورهای دیگر را در معرض خطر قرار می دهد».
فردریک هفرمل، نویسنده کتاب «جایزه صلح نویل: واقعاً نوبل چه می خواست؟» تصمیم و موضع ماگوایر را ستود و گفت: «به نظر من تصمیم مایرید ماگوایر برای تحریم شرکت در اجلاس شیکاگو نوعی آگاهی رسانی در مورد جایزه صلح نوبل و در این مورد است که چطور این جایزه از ایده اولیه آلفرد نوبل برای ارتقای صلح و نظم و صلح جهانی بر اساس قانون جهانی و خلع سلاح فاصله گرفته است. نوبل امیدوار بود که به تحولی کمک کند که دقیقاً در مسیر مخالف آنچه که ناتو و ایالات متحده در آن قدم برمی دارند، است».
برخی از ناظران از اعلام عدم شرکت این برنده جایزه صلح نوبل در همایش استفاده کرده اند تا بین سازمان ناتو و جایزه صلح نوبل ارتباط برقرار کنند. منتقدان می گویند این جایزه دیگر به طور کامل بر صلح متمرکز نیست.
فرانسیس بویل، استاد حقوق دانشگاه ایلینویز می گوید وزارت امور خارجه (آمریکا) از جایزه صلح نویل به عنوان ابزاری برای اجلاس آتی ناتو در شیکاگو بهره جسته است و می گوید «بر همگان روشن است که سیاستمداران نروژی جایزه صلح نوبل را اعطا می کنند و نروژ نیز یکی از اعضای ناتو است. به عبارت دیگر، سیاستمداران ناتو به هدف پیشبرد منافع سیاسی خود جایزه صلح نوبل را اعطا می کنند و هم اکنون برندگان جایزه صلح نوبل نسبت به این مسئله واکنش نشان می دهند».
این همایش سه روزه چهره ها و شخصیتهای سرشناسی همچون دالایی لاما، شیرین عبادی، محمد یونس و برخی از رهبران پیشین جهان را به شهر شیکاگو آورده است. بیل کلینتون، رئیس جمهوری پیشین آمریکا سخنران اصلی این اجلاس خواهد بود.
روز سه شنبه شیرین عبادی در چارچوب اجتماع شیکاگو در بحثی درباره «نقش زنان در برقراری صلح» شرکت کرد.