موضع واحد رهبران آمریکا و اسرائیل علیه ایران

حدود یک ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، رنجش رهبران دو کشور از سیاست های یکدیگر در قبال برنامه اتمی ایران کاهش یافته است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی می گوید باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، موضع واحدی در مورد جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اتخاذ کرده اند؛ با این اقدام، به نظر می رسد حدود یک ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، رنجش دو رهبر از سیاست های یکدیگر در قبال برنامه اتمی ایران کاهش یافته است.

در جریان سفر نخست وزیر اسرائیل به نیویورک برای شرکت در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، آقای اوباما دیدار چهره به چهره با نتانیاهو نداشت و به گفتگوی تلفنی با وی بر سر چگونگی مقابله با تهران بسنده کرد.

یک روز پیش از آن، آقای نتانیاهو با استقاده از تریبون سازمان ملل، بر واشنگتن فشار آورد تا خط قرمزی برای تهران تعیین کند؛ کاری که آقای اوباما تا کنون از آن سر باز زده. نخست وزیر اسرائیل – که خبرگزاری رویترز او را جنگ طلب می خواند – در عین حال، لحن ملایمتری به کار گرفت و گفت تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ششم نوامبر دست به حمله نخواهد زد.

نخست وزیر اسرائیل هنگام اقامت در نیویورک، با گوشه چشمی به رقابت های تنگاتنگ انتخاباتی آمریکا، با میت رامنی، رقیب جمهوریخواه پرزیدنت اوباما، هم یک گفتگوی تلفنی داشت. میت رامنی، رئیس جمهوری آمریکا را متهم کرده است که با متحد نزدیک خود بسیار خشن برخورد کرده؛ اما در برابر ایران چندان محکم نایستاده است.

آقای رامنی تلاش دارد تا با استفاده از اختلاف نظر رئیس جمهوری آمریکا با نخست وزیر اسرائیل، تردید رأی دهندگان یهودی آمریکایی را نسبت به تعهد آقای اوباما به حفظ امنیت اسرائیل برانگیزد.

با این حال، دستیاران باراک اوباما اعتقاد دارند که وی در برابر نتانیاهو درست بازی کرده است.

شکوه و شکایت های نتانیاهو از خط مشی آمریکا در قبال ایران در نیمه ماه سپتامبر، روابط میان دو کشور آمریکا و اسرائیل را به بحران کشاند. اما رسانه های آمریکایی هم در واکنشی تند به اظهارات آقای نتانیاهو، این کار او را مداخله در سیاست آمریکا خواندند.

در روزهای اخیر، مقامات اسرائیل تلاش کرده اند لحن این لفاظی ها را، که اوج آن سخنرانی آقای نتانیاهو در مجمع عمومی بود، اندکی ملایمتر کنند. از سخنان نخست وزیر اسرائیل چنین تعبیر شد که اسرائیل قصد ندارد در آینده نزدیک بدون اطلاع ایالات متحده، به طور یکجانبه به ایران حمله کند. کاخ سفید آمریکا با انتشار خلاصه ای از گفتگوی تلفنی بیست دقیقه ای رئیس جمهوری ایالات متحده با نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد: «رهبران دو کشور تأکید کردند که در مورد هدف مشترکشان یعنی جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای توافق کامل دارند.»

کاخ سفید گفت دو رهبر موافقت کردند که به همکاری شان ادامه دهند؛ اما اعلام نکرد که آیا آقای اوباما طبق خواسته نخست وزیر اسرائیل، با تهران اتمام حجت کرده یا نه.

آقای نتانیاهو در مصاحبه با تلویزیون اسرائیل گفت: «گفتگوی بسیار خوبی با آقای اوباما داشتم، و تیم های ما به گفتگو ادامه می دهند.» و یکی از دستیاران آقای اوباما از این هم فراتر رفت و گفت: «فضا اکنون بسیار بهتر از قبل است.»

نتانیاهو اوایل ماه سپتامبر با اظهار این مطلب که واشنگتن «از لحاظ اخلاقی» حق ندارد اسرائیل را از اقدام علیه ایران بازدارد، چون خط قرمزی برای تهران تعیین نکرده، فشار بر آقای اوباما را به نحو چشمگیری افزایش داد.

به دنبال اظهارات وی، اعلام شد اوباما در جریان سفر نتانیاهو به نیویورک برای سخنرانی در سازمان ملل با وی دیدار نخواهد داشت. آقای اوباما بعداً گفت که «به سر و صداهایی که بر سر ایران راه افتاده» اعتنایی نخواهد کرد. دستیاران آقای اوباما از این عصبانی بودند که نتانیاهو درست در گرماگرم رقابت های انتخاباتی بر رئیس جمهوری فشار می آورد، و هرچند ممکن است با این کارش نظر رأی دهندگان هوادار اسراییل در ایالت های کلیدی مثل فلوریدا و اوهایو را از اوباما برگرداند، حاضر نیست از تعیین خط قرمز دست بردارد.

در همین حال، مقامات اسرائیل – با نگرانی از عواقب رنجاندن بزرگترین متحد کشورشان، و خراب کردن روابط با آقای اوباما، که ممکن است برای دومین بار بر کاخ سفید تکیه بزند، به اقداماتی برای کنترل اوضاع و بهبود روابط دست زدند.

مایکل اورن، سفیر اسرائیل در سازمان ملل ، آخر هفته گذشته به اورشلیم بازگشت و مصرانه از نخست وزیر خواست تا لحن بیانیه های عمومی اش را ملایم تر کند؛ چرا که این بیانیه ها می تواند به دخالت در انتخابات آمریکا یا حمایت از میت رامنی تعبیر شود. وزیر دفاع اسرائیل، اهود باراک، هم روز بیستم سپتامبر در سفری به شیکاگو با رام امانوئل، شهردار شیکاگو و از همکاران نزدیک آقای اوباما در سال های گذشته، یک ملاقات خصوصی داشت. گفته می شود وی با این کار قصد داشته راهی برای ترمیم روابط اسرائیل با آقای اوباما باز کند.

تمایل اسرائیل به کاستن از بحران احتمالاً بیش از هر کجا در تازه ترین نظرسنجی های انتخاباتی بازتاب داشته است. نظرسنجی ها از برتری چشمگیر آقای اوباما بر رقیب جمهوریخواهش حکایت دارد، و آقای رامنی را واداشته است به این که گزینه حمله به ایران را کنار بگذارد. وی به تازگی گفت: «در تحلیل نهایی اعتقاد ندارم که لازم باشد به گزینه نظامی رو بیاوریم؛ امیدوارم که احتیاجی به این اقدام پیش نیاید. البته گزینه حمله را به طور کامل کنار نمی گذارم.»

دنیس راس، مشاور پیشین اوباما در خاورمیانه به یک شبکه تلویزیونی آمریکا گفت: «من فکر می کنم در جهت رفع اختلافات با اسرائیل پیش می رویم. این اختلافات البته همه تاکتیکی بودند، نه استراتژیکی.»