اولین بار است که نوبل اعلام کرده جایزه ادبیات را به یک ترانه سرا اهدا می کند. سارا دانیوس ، دبیر دائمی کمیته سوئدی نوبل روز پنجشنبه گفت: ««جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۱۶ به باب دیلن برای ابداع زبانی نو و بیانی شاعرانه در ترانه سرایی آمریکایی اهدا می شود.»
نام اصلی باب دیلن رابرت الن زیمرمن است. اسم هنری اش را از دیلن توماس، شاعر برجسته قرن بیستم گرفته است؛ کسی که هر چند جایزه نوبل ادبیات نبرد اما امروز به لطف باب دیلن نامش شنیده می شود و عده بیشتری به سراغ شعرهایش می روند. باب دیلن، یازده جایزه گرمی ، یک اسکار و یک گلدن گلوب در کارنامه حرفه ای خود دارد.
نامش در تالار مشاهیر راک اندر ول نامش ثبت شده است و مدال آزادی رئیس جمهوری آمریکا را نیز در سال ۲۰۱۲ از دست باراک اوباما دریافت کرد.
او دومین نفر بعد از جرج برنارد شاو نمایشنامه نویس ایرلندی است که هم جایزه اسکار و هم جایزه نوبل ادبیات را در کارنامه هنری خود دارد.
باب دیلن که بیش از پنج دهه در عرصه موسیقی فعال بوده، در تار و پود موسیقی مردمی آمریکا تنیده شده است. بازی اش با گذشته از طریق تصاویر و شخصیتهای پویا، دگرگونی پیاپی زمان حال را پیش چشم مخاطب می گذارد.
انتخاب باب دیلن به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات، انتقادهایی را نیز به همراه داشت.
هاری کانزرو، نویسنده می گوید اهدای جایزه نوبل ادبیات به باب دیلن همانند اهدای جایزه صلح نوبل به اوباما به خاطر «بوش نبودنش» است.
کانزرو جزو کسانی است که دوست داشتند نام نویسنده ای بزرگ، اما ناشناس در جهان را به عنوان برنده نوبل ادبیات بشنوند مثلا نگوگی واتیانگو، نویسنده کنیایی.
This feels like the lamest Nobel win since they gave it to Obama for not being Bush
— Hari Kunzru (@harikunzru) October 13, 2016
جویس کرول اوتس، نویسنده پرآوازه آمریکایی که خود جزو یکی از نویسنده هایی بود که برخی گمان می کردند نوبل ادبیات را ببرد از این انتخاب حمایت کرده و ترانه های باب دیلن را عمیقا ادبی توصیف کرده است.
Asked about Nobel for Dylan: inspired & original choice. his haunting music & lyrics have always seemed, in the deepest sense, "literary."
— Joyce Carol Oates (@JoyceCarolOates) October 13, 2016
از دیگر حامیانش، سلمان رشدی است. او در توییتر نوشته «از اورفئوس تا فیض، ترانه و شعر رابطه ای تنگاتنگ دارند و دیلن وارث درخشان این سنت سخنوری است. انتخابی عالی».
From Orpheus to Faiz,song & poetry have been closely linked. Dylan is the brilliant inheritor of the bardic tradition.Great choice. #Nobel
— Salman Rushdie (@SalmanRushdie) October 13, 2016
جودی پیکو، رمان نویس آمریکایی ضمن تبریک به دیلن، با هش تگ «آیا این به آن معناست که من هم می توانم جایزه گرمی ببرم»، این انتخاب را نابجا دانسته است.
I%27m happy for Bob Dylan. #ButDoesThisMeanICanWinAGrammy?
— Jodi Picoult (@jodipicoult) October 13, 2016
سارا دینیوس ، دبیر دائمی آکادمی نوبل می گوید امیدوار است از این انتخاب آکادمی حمایت شود.
او شعرهای باب دیلن را با اشعار سوفو و هومر، شعرای یونانی مقایسه کرد و گفت این دو شاعر، پنج هزار سال پیش شعرهایی نوشتند که برای اجرا بود و ما هنوز از خواندن آنها لذت می بریم درست مانند باب دیلن.
کمیته جایزه نوبل در بیانیه ای گفته آلبوم های باب دیلن پیرامون مسائلی است که مثل مسائل اجتماعی، مذهبی، سیاسی و عشق، بشر با آنها دست و پنجه نرم می کند.
سارا دینیوس به کسانی که با قدرت ادبی اشعار باب دیلن آشنا نیستند تک ترانه «بلوند بر بلوند» را توصیه می کند.
"Start with %27Blonde on Blonde%27 the album from 1966." says Permanent Secretary Sara Danius https://t.co/FEXqFfFIUQ #NobelPrize @bobdylan
— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 13, 2016
آکادمی نوبل برای کسانی که می گویند باب دیلن موسیقیدان است و نویسنده نیست هم پاسخی دارد و آنها را به آثاری از جمله «رتیل» چاپ سال ۱۹۷۱، مجموعه نوشته ها و طرح های دیلن، چاپ سال ۱۹۷۳ و همینطور زندگینامه او، چاپ سال ۲۰۰۴ رجوع می دهد.
برنده جایزه نوبل ادبیات را هیأتی متشکل از هجده نفر انتخاب می کند. ویژگی مهمی که این افراد مد نظر دارند خلق آثاری درخشان در عرصه ادبیات و در جهتی ایده آل است؛ همان چیزی که آلفرد نوبل به آن اهمیت می داد.
آکادمی نوبل در وب سایت خود اعتراف می کند که درک آلفرد نوبل از نوبل ادبیات، مبهم است و از همین رو انتخاب برنده از طیف گسترده ای از کسانی که اثر ادبی خلق می کنند می تواند به تعابیر مختلفی که از درک آلفرد نوبل می شود، جامه عمل بپوشاند.
باب دیلن که قرار است در لاس وگاس روی صحنه برود، چند ساعت پس از اعلام خبر دریافت جایزه نوبل ادبیات، هنوز واکنشی نشان نداده است.
برخی از کاربران شبکه های اجتماعی به شوخی می گویند آکادمی نوبل هم در به در دنبال او می گردد ولی از قرار هنوز خواب است.