این تقریبا شبیه داستانهای علمی تخیلی است: آیا ممکن است کسانی که در وضعیت نباتی یا کمترین سطوح هشیاری هستند، در تمام طول مدت آن هشیار باشند؟ و شاید با فناوری جدید قادر به برقراری ارتباط باشند؟ بنا به گزارش انستیتوی ملی بهداشتی آمریکا این وضعیت عموما به دنبال سکته مغزی، صدمه به مغز و حمله قلبی رخ میدهد. یک مطالعه جدید میتواند امیدی برای برخی از این بیماران باشد، در حالیکه پرسشهای اخلاقی و قانونی را در مورد کیفیت زندگی این بیماران مطرح می کند. این یافته ممکن است تشخیص و درمان بیمارانی را که به ظاهر هیچ واکنشی ندارند تغییر دهد. تخمین زده می شود تعداد این بیماران تنها در آمریکا و اروپا چند صد هزار نفر است.
پس از یک تصادف اتوموبیل، به مدت بیست سال، به اشتباه گفته میشد روم هوبن rom whoben در وضعیت نباتی قرار دارد. سپس پزشکان با تصویربرداری مغزی کشف کردند که وی هشیار است و عملکرد مغزی طبیعی دارد.
نخست به نظر میرسید این مرد ۴۶ ساله بلژیکی میتواند وقتی فرد دیگری دستان او را بر روی صفحه کلید هدایت می کرد با حرکات ظریف انگشتان خود ارتباط برقرار کند. اما متخصصان سپس این مساله را رد کردند.
پزشکان میگویند هوبن نسبت به خود و محیط اطراف خود تا حدی هشیاری دارد اما نمیتواند ارتباط برقرار کند.
اکنون پژوهشها می گوید بیمارانی مانند هوبن که زمانی گفته میشد واکنشی به محیط ندارند، ممکن است زمانی با وسایل مناسب بتوانند مستقیما از مغز ارتباط برقرار کنند.
۵۴ بیمار را که به ظاهر واکنشی به محیط خود نداشتند تحت MRI قرار دادند و از آنها خواستند تصاویر مختلفی را مانند فوتبال بازی کردند یا راه رفتن در یک خانه را مجسم کنند. در ۵ نفر از این ۵۴ بیمار، تصور این صحنه ها نقاط جداگانه ای از مغز را فعال کرد.
یکی از بیماران وقتی در مورد زندگیش از وی سوال کردند، با تجسم فوتبال بازی کردن به عنوان پاسخ آری و راه رفتن در خانه به عنوان پاسخ نه، به پنج سوال از شش سوال پاسخ صحیح داد.
پروفسور استيون لاریز steven laureys از دانشگاه ليژ Liege در بلژیک یکی از پژوهشگران بود. وی می گويد، «بعد ما سوال را میپرسیم و روی این منطقه تمرکز می کنیم که قشر مغزی مربوط به حرکت است. پس برای پاسخ آری باید ورزش مورد علاقه خود را مجسم کنید. الان به وضوح میبینید، ۱۵ثانیه بعد، فعال شدن قشر مغزی مربوط به حرکات به معنای پاسخ آری است.»
پروفسور لاریز می گوید زمانی که فناوری ای که بیماران را قادر به برقراری ارتباط میسازد ساخته شود، پرسشهایی برای خدمات بهداشتی مطرح خواهد شد. مثلا آیا این بیماران در نهایت خواهند توانست مراقبت از خود را به عهده بگيرند یا برای پایان دادن به زندگی خود تصمیم بگیرند؟ «این یافته دوره جدیدی را آغاز می کند که ما باید بدانیم با این فناوری چه خواهیم کرد. ما میتوانیم سوالهای بزرگی را اینجا بپرسیم. این یافته اثرات پزشکی، اخلاقی و قانونی بزرگی خواهد داشت.»
یک پژوهشگر برجسته دیگر دکتر نیکولاس شیف از مرکز پزشکی cornell weil در نیویورک می گوید این مطالعه به تشخیص های دقیقتر، و تشخیص بیمارانی که به ظاهر واکنشی به محیط ندارند اما توانایی برقراری ارتباط خواهند داشت، منجر خواهد شد. وی می گويد، «هنوز نمیدانیم آیا این افراد میتوانند نوعی وسیله ارتباطی داشته باشند و ارتباط برقرار کنند. اما میدانیم وقتی بیماران بتوانند اینکار را بکنند، تغییر بزرگی است و فعلا فکر میکنم اینها مسایل بسیار مهم ارائه خدمات بهداشتی خواهند بود.»
دکتر شیف می گوید این پژوهش در مورد کسانی که دچار مرگ مغزی یا کوما شده اند صدق نمیکند. بدن این افراد به کمک دستگاه زنده نگاه داشته میشود. اما این مطالعه میتواند برای کسانیکه به ظاهر به محیط خود واکنشی نشان نمیدهد امید دهد که ممکن بتوانند روزی بواسطه افکار خود ارتباط برقرار کنند.