نظرسنجی تازه موسسه «گمان» با عنوان «نگرش ایرانیان به انتخابات ۱۴۰۲» نشان می‌دهد که ۷۷ درصد مردم در انتخابات اسفند ماه در جمهوری اسلامی شرکت نخواهند کرد.
براساس اعلام این موسسه این نظرسنجی در بازه زمانی ۱۱ تا ۱۸ بهمن انجام گرفته و تنها حدود ۱۵ درصد از شرکت‌کنندگان در این نظر قصد شرکت در انتخابات را داشتند.
یکی از نکات قابل توجه در این نظرسنجی این است که حدود ۳۸ درصد جامعه از زمان برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در ماه اسفند اطلاع نداشتند که نشان دهنده بی‌اهمیت بودن انتخابات برای این بخش از جامعه است.
همچنین این نظرسنجی نشان می‌دهد که ۳۹ درصد از کسانی که در انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۸ رای داده‌اند، قصد شرکت در انتخابات امسال را ندارند.
در میان رای اولی‌ها نیز ۶۵ درصد اعلام کرده‌اند که قصد شرکت در انتخابات را ندارند.
بخشی از این نظرسنجی پاسخ به پرسش «جمهوری اسلامی: آری یا نه؟» در یک رفراندم آزاد بوده که حدود ۷۵ درصد پاسخ‌دهندگان «نه به جمهوری اسلامی» را انتخاب کردند.
موسسه گمان همچنین سوالی در مورد جنگ در غزه پرسیده است که حدود ۳۵ درصد پاسخ‌دهندگان حماس را مقصر اصلی این نزاع، و در مقابل حدود ۲۰ درصد اسراییل را مقصر اصلی این جنگ دانسته و ۳۱ درصد هر دو را مقصر این درگیری اعلام کردند.
انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان در روز جمعه ۱۱ اسفند ماه در ایران برگزار خواهد شد و عدم شرکت مردم و بی‌توجهی بخش کثیری از جامعه به این موضوع نگرانی حکومت و حتی علی خامنه‌ای را به دنبال داشته است.
علی خامنه‌ای ۱۹ دی ماه در اظهار نظری هدفمند هم بر بالا رفتن مشارکت در انتخابات تاکید و هم مشکلات و بحران‌های فعلی اقتصادی را ناشی از مشارکت پایین مردم اعلام کرده بود.
خامنه‌ای گفته بود «شما ببینید چقدر در این رسانه‌های وابسته‌ی به دشمن مردم را از آینده مأیوس می‌کنند. حضور در فعالیت‌های سیاسی چه فایده دارد؟ حضور در انتخابات چه فایده دارد؟ در حالی‌که اگر در یک موردی دقت بشود، تحقیق بشود بیشتر این ضعف‌های اقتصادی هم به خاطر عدم حضور مردم است.»
خبرگزاری دولتی «ایرنا» نیز در اقدامی دست به توجیه کاهش احتمالی مشارکت در انتخابات زده و به مرور میزان مشارکت مردم در انتخابات در کشورهای غربی پرداخته است.
ایرانا در گزارشی مدعی شده است که نرخ مشارکت در انتخابات میان دوره‌ای کنگره در آمریکا هیچ گاه از ۵۰ درصد عبور نکرده و به مراتب کمتر از انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
منتقدان، انتخابات در جمهوری اسلامی را فاقد حداقل استانداردهای بین‌المللی یک انتخابات سالم، رقابتی و آزاد می‌دانند. عملکرد نهادهای حکومت در برگزاری انتخابات در دوره‌های مختلف از همان ابتدای تاسیس جمهوری اسلامی مورد سوال منتقدان است. مقامات جمهوری اسلامی در حالی مدعی تاثیر انتخابات در سرنوشت کشور هستند که علی خامنه‌ای به عنوان رهبر کنترل تمام مراکز تصمیم‌گیری را در اختیار دارد و هیچ تصمیمی در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی توسط هیچ کدام از نهادهای جمهوری اسلامی بدون تطبیق با نظر او امکان اجرایی شدن ندارد.
«گمان» یک مؤسسه پژوهشی مستقل و ثبت شده در هلند است که در زمینه مطالعات افکار سنجی با تمرکز بر اندازه‌گیری و تحلیل دیدگاه‌ها و افکار ایرانیان فعالیت می‌کند.
روز گذشته، همزمان با نگرانی مقامات جمهوری اسلامی از شرکت نکردن اقشار گسترده مردم در انتخابات حکومتی پیش رو در اسفند سال جاری، شماری از فعالان و زندانیان سیاسی پیشین بر عزم خود برای رای ندادن تاکید کردند.
ده تن از فعالان سیاسی و زندانیان سیاسی پیشین در مجموعه‌ای از پیام‌های ویدیویی با عنوان «رای بی‌رای» که صدای آمریکا به آن دست پیدا کرده است، اعلام کردند که در هیچ‌کدام از رای‌گیری‌های جمهوری اسلامی شرکت نخواهند کرد.
آنها مواردی از قبیل «۴۵ سال جنایت و خیانت جمهوری اسلامی»، «سرکوب و کشتار» معترضان، «فقر و فساد» و «فلاکت و نابودی وطن و هموطنان» را دلیل شرکت نکردن در انتخابات ذکر کرده‌اند.
مجموعه پیام‌های ویدیویی «رای بی رای» متعلق به سهراب حسن‌خانی، مظاهر حیدری، بهروز ایزدی‌راد، یاشار قضایی، امید فتحی، عرشیا وظیفه، علی جهانیان، قاسم غفاری، مهدی ساورعلیا و پویا شهابی است.