نوع جدید بسیار جهش یافته‌ای از ویروس کرونا، پس از مشاهده در آمریکا، اسرائیل، و دانمارک، در بریتانیا نیز شناسایی شده و کشورها را در حالت آماده باش قرار داده است.
دانشمندان در تلاش هستند تا بفهمند سویه جدید تا چه اندازه گسترش یافته است و ایمنی ما چقدر در برابر آن مقاوم شده است.
این سویه پرجهش که نامش را «بی‌اِی.۸۶.۲» گذاشته‌اند و در شبکه‌های اجتماعی به آن لقب «پیرولا» را داده‌اند شامل بیش از ۳۰ تغییر اسید آمینه در پروتئین اسپایک در مقایسه با زیرشاخه «بی‌اِی۲» امیکرون است. آخرین باری که ویروس جهش‌های چنین زیادی داشت زمان پیدایش امیکرون بود.
سازمان بهداشت جهانی، این سویه پرجهش جدید را به عنوان «واریانت تحت نظارت» طبقه‌بندی کرده است؛ نامی که کشورها را تشویق می‌کند تا توالی‌های ژنومی را ردیابی و گزارش کنند.
دکتر ماهان غفاری، محقق همه‌گیرشناسی و تکامل ویروس در دانشگاه آکسفورد در بریتانیا، به صدای آمریکا گفت که از زمان اعلام پایان وضعیت اضطراری توسط سازمان بهداشت جهانی، سطح ردیابی ویروس و توالی‌یابی ژنومی در کشورها پایین آمده است.
دکتر غفاری می‌گوید در ایران طی سه سال گذشته، داده‌های زیادی گرفته نمی‌شد و سنجش خوبی از کلیت گسترش ویروس در نقاط مختلف کشور به‌دلیل «حداقلی بودن داده‌ها» وجود نداشت ولی زیرشاخه‌های امیکرون در ایران نیز در چرخش بوده‌اند.
او افزود مشخص نیست اکنون چه زیرسویه‌ای در ایران در حال چرخش است.
پدرام پاک‌آیین، سخنگوی وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، گفته است که آزمایش سکانس برای تعیین سویه و زیرسویه به تعداد ۲۰۰ مورد در هر ماه به ویژه در مورد مسافران خارجی و در مرزها انجام می‌شود.
پاک‌آیین در مورد سویه «ای‌جی۵» و یا «اریس» گفته بود که هنوز در ایران شناسایی نشده است.
با این حال، موارد ابتلا به کرونا در ایران در دو هفته اخیر رو به افزایش بوده است.
دکتر غفاری در مورد رصد سویه‌های جدید کرونا در ایران گفت: «در ایران اطلاعات محدودتر است، کمتر در دسترس است، گزارش‌ها کمتر به‌روزرسانی می‌شوند و نمی‌دانیم وضعیت برنامه‌ریزی واکسیناسیون در فصل پاییز وجود دارد و یا واکسن‌ها به‌روزرسانی می‌شوند یا خیر.»
دکتر ماهان غفاری می‌گوید: «پیداش زیرسویه‌های جدید یادآور این هستند که چرخش مداوم کرونا را در تمامی کشورها داریم.»
او تأکید کرد که با توجه به شیب صعودی آمار، احتمال دارد وارد موج جدیدی از کرونا شویم و در ماه‌های آینده باید به این موضوع توجه شود.
- فصل پاییز و واکسن‌های به‌روزرسانی شده
با آمدن فصل پاییز، بسیاری از کشورها از جمله آمریکا و بسیاری از کشورهای اروپایی برای واکسینه کردن دوباره افراد بالای ۶۵ سال و یا افرادی که ریسک بالا دارند آماده می‌شوند.
انتظار می‌رود واکسن‌های یادآور جدید کووید-۱۹ با فرمول به‌روزرسانی‌شده‌ای که زیرشاخه‌های «ایکس‌بی‌بی» ویروس را هدف قرار می‌دهد، اواخر سپتامبر در آمریکا عرضه شوند.
شرکت مُدِرنا اعلام کرده است که واکسن جدیدش در برابر سویه «اریس» نیز مؤثر است.
بسیاری از کشورهای دنیا در حال حاضر از واکسن‌های دوظرفیتی مبتنی بر «ام‌آر‌ان‌ای» استفاده می‌کنند که یک نوبت بر اساس امیکرون به‌روزرسانی شده‌اند.
ولی مصطفی قانعی، عضو کمیته ملی واکسن کرونا در ایران، چندی پیش گفت که «نیازی نیست برای هر جهش ویروس، یک واکسن جدید ساخته شود.»
پیشتر نیز یونس پناهی، معاون تحقیقات و فن‌آوری وزارت بهداشت ایران گفته بود که ایران نیز مانند دیگر کشورها از «واکسن‌های موجود» استفاده می‌کند.
این در حالی است که در ایران تنها واکسنی که برای مقابله با امیکرون وجود دارد، «برکت پلاس» است؛ واکسنی که تنها دو پیش‌مقاله از آن منتشر شده است. خود واکسن برکت هم که در خرداد سال ۱۴۰۰ مجوز‌گرفت هنوز مقاله فاز سوم آزمایش‌های بالینی‌اش در دسترس نیست.
از دیگر مسائلی که در حال حاضر کشورها را به شدت درگیر کرده است، رسیدگی به بیماری‌هایی است که درمان‌شان به دلیل شیوع ویروس کرونا در سه سال گذشته به تعویق افتاده است.
دکتر ماهان غفاری می‌گوید در این مدت از افرادی که برای بیماری‌های دیگر تحت درمان بودند و در معرض آسیب شدیدتری از ویروس کرونا بودند غفلت شد و سیستم‌های درمانی تحت فشار قرار گرفته‌اند و این موضوع در بریتانیا محسوس شده است.
او گفت موضوع دیگری که به آن کم‌توجهی شد افرادی است که نقص ایمنی دارند و در خطر بستری حاد از کرونا قرار دارند و قادر به از بین بردن عفونت ناشی از ابتلا به کرونا نیستند.
حالا با رسیدن فصل سرما، کشورها برای محافظت بیشتر از این بخش نهان جامعه نیز به تکاپو افتاده‌اند تا درمان‌های موجود از جمله قرص پکسلووید فایزر و واکسن‌های به‌روز شده را در زمان مناسب دریافت کنند.