پس از انتشار اخبار ضد و نقیض درباره فیلم ارسالی ایران به بخش رقابت ها در رده بندی فیلم های خارجی اسکار، بنا برگزارش نشریه «ورایتی» چاپ لس آنجلس، فیلم «جدایی نادر از سیمین» نخستین فیلم ایرانی برنده جایزه «خرس طلائی» از فستیوال فیلم برلین، رسما به عنوان نماینده سینمای ایران به هشتاد و چهارمین مراسم اهدای جوایز اسکار ارسال خواهد شد.
فیلم «جدایی نادر از سیمین» ماجرای عواقب و اثرات جدایی و طلاق در زندگی یک زوج طبقه متوسط در تهران است که نقش اول آن را «لیلا حاتمی» ایفا کرده است.
«سیمین» که می خواهد دخترش آینده بهتری داشته باشد، با خودداری همسرش «نادر» از ترک ایران و زندگی در یک کشور خارجی تقاضای طلاق می کند.
فیلمنامه فرهادی بنا بر نوشته نشریه «ورایتی» گردش ظریفی در اطراف مسئله سانسور در ایران دارد و«هرچند هرگز دراین فیلم مستقیما ازعملکردهای رژیم و اثرات منفی آن برزندگی مردم سخنی نمی رود اما «سیاست» نقشی اصلی ولو خاموشی در این فیلم بازی می کند.»
«جدایی نادر از سیمین» پنجمین اثر سینمایی اصغر فرهادی است که با کمک یک هزینه ۲۵ هزار دلاری از طرف «بنیاد آسیا پاسیفیک» یک سازمان کمک به فیلمسازان برجسته جهان ساخته شده است. این فیلم نیز چون فیلم برنده جایزه «درباره الی» محصول سال ۲۰۰۹ از ساخته های فرهادی، بدون هرگونه حمایت مالی از سوی دولت ایران یا بنیاد فارابی وابسته به آن ساخته شده است.
وزرات ارشاد رژیم اسلامی ایران درماه سپتامبرسال گذشته پس از یک سخنرانی توسط اصغر فرهادی، کوشید تا جلوی تهیه فیلم توسط این کارگردان را بگیرد. فرهادی در سخنانی گفته بود که امیدوار است تا فیلمسازان ایرانی تحریم شده از جمله «محسن مخملباف» که هم اکنون در تبعید اختیاری به سر می برد و «جعفر پناهی» که زندانی رژیم است اجازه پیدا کنند تا یک بار دیگر به صحنه فیلمسازی ایران بازگردند. فرهادی چندی بعد با پخش یک اعلامیه از بیان این سخنان عذرخواهی کرد. تنها در این شرایط بود که مقامات ایران ممنوعیت کاری او را لغو کردند.
همین مسائل و رویدادها در رابطه با فرهادی، موجب شده است که انتخاب فیلم «جدایی نادر از سیمین» توسط بنیاد فارابی که سازمانی وابسته به رژِیم تهران است برای شرکت دررقابت های اسکار، دست اندرکاران را شگفت زده کند. اعضای هیئت انتخاب فیلم ایرانی اسکار، پوران درخشنده،رویا تیموریان، محمد بزرگ‌نیا، شهرام جعفری‌نژاد، محمد داودی، علیرضا شجاع‌نوری، مهدی صباغ‌زاده، رسول صدرعاملی و امیر اسفندیاری بودند. این گروه پس از بررسی چند فیلم از جمله «اینجا بدون من»، «مرهم» و«آلزایمر» بالاخره «جدایی نادر از سیمین» را انتخاب کردند. شاید به این دلیل که این فیلم با برنده شدن جایزه معتبر «خرس طلائی» فستیوال برلین می تواند شانس بهتری برای گزینش در فهرست فیلم های منتخب اسکار داشته باشد.
در تائید این مسئله بایست به یادداشتی که بهمن فرمان آرا، کارگردان قدیمی در این باره در نشریات ایران به چاپ رسانده است اشاره کنیم که در آن آمده است: «انتخاب هرفیلم دیگر بجز «جدایی نادر از سیمین» به عنوان فیلم انتخابی ایران برای جوایز اسکار اتلاف وقت خواهد بود. چرا که این فیلم علاوه بر موفقیت هنری و فروش گیشه بالایی که در سینماهای اروپا داشته یک پخش کننده مهم چون «سونی کلاسیک» هم در آمریکا دارد.»
فرهادی هنگام دریافت جایزه خود درفستیوال برلین گفته بود:«موفقیت این فیلم به من فرصتی داده است تا به مردم کشورم فکر کنم. کشوری که در آن رشد کرده ام، کشوری که در آن و درکنار مردم خوب آن قصه هایم را آموخته ام.»
ایران در سال های نخست پس از انقلاب هرگز فیلمی برای شرکت در مسابقات اسکار ارسال نکرد. اما در سال ۱۹۷۴ فیلم «زیردرختان زیتون» عباس کیارستمی و پس از آن هم در سال ۱۹۹۷ فیلم «بچه های آسمان» مجید مجیدی توانست تا فهرست کوتاه جوایز اسکار پیش برود.
جوایز اسکار طی مراسمی در روز ۲۶ فوریه در تئاتر کداک هالیوود به برندگان آن اهدا خواهد شد.