یکی از مسائل مهم و عمده جهان اسلام شیوه پوشش زنان در اماکن عمومی است. نتایج تحقیقی که اخیراً «موسسه پژوهش های اجتماعی» دانشگاه میشیگان در هفت کشور که اکثریت جمعیت آن ها مسلمان هستند، انجام داده حاکی از آن است که بیشتر مردم ترجیح می دهند زنان موهای خود را به طور کامل بپوشانند اما لزوماً نباید که چهره خود را نیز بپوشانند.
این تحقیق در مورد زنان مسلمان تونس، مصر، عراق، لبنان، پاکستان، ترکیه و عربستان سعودی انجام شد. فقط در ترکیه و لبنان بیش از یک نفر از هر چهار نفر فکر می کند که پوشاندن مو در اماکن عمومی برای زنان مناسب است.
در این نظرسنجی پرسش لباس زنان یک اولویت تصویری است. هر پاسخ دهنده یک کارت دریافت کرده بود که شش سبک روسری و پوشش برای موی زنان روی آن ها ترسیم شده بود و از شرکت کنندگان پرسیده شده بود زنی را برگزینند که مناسب ترین پوشش را برای یک مکان عمومی به تن کرده است. روی کارت ها هیچ اطلاعات و یا برچسبی زده نشده بود، اما شیوه پوشش موی سر زنان از برقع و نقاب تا گزینه زنی که هیچ روسری و پوششی به سر نداشت به تصویر درآمده بود.
به طور کلی، بیشتر پاسخ دهندگان به تصویر زنی رای دادند که موها و گوش هایش به طور کامل با یک روسری و یا حجاب سفید رنگ پوشانده شده بود، آن ها این نوع پوشش را مناسب ترین نوع برای اماکن عمومی ارزیابی کرده بودند. از بین شرکت کنندگان در این نظرسنجی ٥٧ درصد در تونس، ٥٢ درصد در مصر، ٤٦ درصد در ترکیه و ٤٤ درصد در عراق و مصر خانمی را برگزیدند که موها و گوش هایش نوعی پوشش سیاه رنگ و محافظه کارتر داشت. این نوع حجاب دومین گزینه پرطرفدار کشورهای شرکت کننده بود.
در پاکستان تقریبا یک سوم از شرکت کنندگان به حجاب محافظه کار و تقریبا یک سوم دیگر (٣١ درصد در برابر ٣٢ درصد) به پوشش نقابی رای دادند که چشم های زن زیر پوشش نیست. تقریباً یک چهارم (٢٤ درصد) از شرکت کنندگان حجابی را برگزیدند که کمتر محافظه کار و پوشیده بود. از سوی دیگر در عربستان سعودی ٦٣ درصد شرکت کنندگان ترجیح می دادند که زنان چهره خود را به طور کامل با نقاب بپوشانند و ١١ درصد بقیه گفتند بهترین نوع پوشش برای زنان در اماکن عمومی نقابی است که چشم ها نیز پوشیده اند.
اقلیت عمده چندین کشور گفتند نپوشاندن مو و سر در اماکن عمومی برای زنان اشکالی ندارد. تقریباً یک سوم (٣٢ درصد) مردم ترکیه این دیدگاه را داشتند و ١٥ درصد شرکت کنندگان تونسی نیز معتقد بودند روسری و چادر سر نکردن زنان در اماکن عمومی اشکالی ندارد. تقریباً نیمی (٤٩ درصد) از شرکت کنندگان لبنانی نیز موافق بودند که زنان بدون روسری و حجاب در اماکن عمومی ظاهر شوند اما باید این واقعیت را نیز در نظر گرفت که ٢٧ درصد جمعیت لبنان مسیحی هستند.
حتی در جوامعی که اولویت اصلی مردم آن ها پوشش محافظه کار برای زنان بود، بسیاری ادعا کردند زنان باید خود برای شیوه پوشش خود تصمیم گیری کنند. در تونس (٥٦ درصد)، ترکیه (٥٣ درصد) و لبنان (٤٩ درصد) از شرکت کنندگان چنین دیدگاهی داشتند، همان کشورهایی که درصد بالایی از آن ها نتعصبی برای روسری و حجاب زنان در اماکن عمومی نداشتند. اما درصد بالایی از شرکت کننده های عراقی (٢٧ درصد)، پاکستانی (٢٢ درصد) و مصری (١٤ درصد) نظر مشابهی در این زمینه داشتند.
پرسشی که در این نظرسنجی به آن پاسخ داده نشده این است که آیا هنجارهایی که سبب می شود زنان شیوه حجاب خود را برگزینند، اجتماعی هستند یا در مقوله فرهنگ قرار دارند.
این تحقیق در مورد زنان مسلمان تونس، مصر، عراق، لبنان، پاکستان، ترکیه و عربستان سعودی انجام شد. فقط در ترکیه و لبنان بیش از یک نفر از هر چهار نفر فکر می کند که پوشاندن مو در اماکن عمومی برای زنان مناسب است.
در این نظرسنجی پرسش لباس زنان یک اولویت تصویری است. هر پاسخ دهنده یک کارت دریافت کرده بود که شش سبک روسری و پوشش برای موی زنان روی آن ها ترسیم شده بود و از شرکت کنندگان پرسیده شده بود زنی را برگزینند که مناسب ترین پوشش را برای یک مکان عمومی به تن کرده است. روی کارت ها هیچ اطلاعات و یا برچسبی زده نشده بود، اما شیوه پوشش موی سر زنان از برقع و نقاب تا گزینه زنی که هیچ روسری و پوششی به سر نداشت به تصویر درآمده بود.
این تحقیق نظر مردان مسلمان تونس، مصر، عراق، لبنان، پاکستان، ترکیه و عربستان سعودی را بازتاب می دهد
به طور کلی، بیشتر پاسخ دهندگان به تصویر زنی رای دادند که موها و گوش هایش به طور کامل با یک روسری و یا حجاب سفید رنگ پوشانده شده بود، آن ها این نوع پوشش را مناسب ترین نوع برای اماکن عمومی ارزیابی کرده بودند. از بین شرکت کنندگان در این نظرسنجی ٥٧ درصد در تونس، ٥٢ درصد در مصر، ٤٦ درصد در ترکیه و ٤٤ درصد در عراق و مصر خانمی را برگزیدند که موها و گوش هایش نوعی پوشش سیاه رنگ و محافظه کارتر داشت. این نوع حجاب دومین گزینه پرطرفدار کشورهای شرکت کننده بود.
در پاکستان تقریبا یک سوم از شرکت کنندگان به حجاب محافظه کار و تقریبا یک سوم دیگر (٣١ درصد در برابر ٣٢ درصد) به پوشش نقابی رای دادند که چشم های زن زیر پوشش نیست. تقریباً یک چهارم (٢٤ درصد) از شرکت کنندگان حجابی را برگزیدند که کمتر محافظه کار و پوشیده بود. از سوی دیگر در عربستان سعودی ٦٣ درصد شرکت کنندگان ترجیح می دادند که زنان چهره خود را به طور کامل با نقاب بپوشانند و ١١ درصد بقیه گفتند بهترین نوع پوشش برای زنان در اماکن عمومی نقابی است که چشم ها نیز پوشیده اند.
اقلیت عمده چندین کشور گفتند نپوشاندن مو و سر در اماکن عمومی برای زنان اشکالی ندارد. تقریباً یک سوم (٣٢ درصد) مردم ترکیه این دیدگاه را داشتند و ١٥ درصد شرکت کنندگان تونسی نیز معتقد بودند روسری و چادر سر نکردن زنان در اماکن عمومی اشکالی ندارد. تقریباً نیمی (٤٩ درصد) از شرکت کنندگان لبنانی نیز موافق بودند که زنان بدون روسری و حجاب در اماکن عمومی ظاهر شوند اما باید این واقعیت را نیز در نظر گرفت که ٢٧ درصد جمعیت لبنان مسیحی هستند.
حتی در جوامعی که اولویت اصلی مردم آن ها پوشش محافظه کار برای زنان بود، بسیاری ادعا کردند زنان باید خود برای شیوه پوشش خود تصمیم گیری کنند. در تونس (٥٦ درصد)، ترکیه (٥٣ درصد) و لبنان (٤٩ درصد) از شرکت کنندگان چنین دیدگاهی داشتند، همان کشورهایی که درصد بالایی از آن ها نتعصبی برای روسری و حجاب زنان در اماکن عمومی نداشتند. اما درصد بالایی از شرکت کننده های عراقی (٢٧ درصد)، پاکستانی (٢٢ درصد) و مصری (١٤ درصد) نظر مشابهی در این زمینه داشتند.
پرسشی که در این نظرسنجی به آن پاسخ داده نشده این است که آیا هنجارهایی که سبب می شود زنان شیوه حجاب خود را برگزینند، اجتماعی هستند یا در مقوله فرهنگ قرار دارند.