نگرانی از ورود بیماری «اِم‌پاکس» به ایران همزمان با سفرهای اربعین؛ انستیتو پاستور: قادر به شناسایی هستیم ولی واکسن نداریم

همزمان با سفرهای اربعین و شیوع بیماری «اِم‌پاکس» (که قبلا با نام آبله میمون شناخته می‌شد) در شماری از کشورها، یک عضو هیأت علمی انستیتو پاستور ایران می‌گوید در کشور کیت‌های تشخیص هست ولی واکسن نیست.

آرتمیس رضوانی تأکید کرد که باید سلامت مسافرانی را که از کشورهایی که بیماری در آنها شیوع یافته می‌آیند کنترل کرد.

هرچند این بیماری بیشتر در کشورهای آفریقایی متمرکز است، سوئد و پاکستان نیز مواردی را گزارش داده‌اند. پاکستان روز جمعه ۲۶ مرداد و دو روز پس از اعلام وضعیت اضطراری بهداشت عمومی توسط سازمان بهداشت جهانی، از مشاهده دست‌کم یک مورد ابتلا به بیماری «امِ‌پاکس» در این کشور خبر دادند.

بر اساس گزارش‌های منتشر‌شده، این بیمار مرد ساکن استانی در شمال غرب کشور که با افغانستان هم مرز است، شناسایی شده است.

مقامات پاکستانی گفتند که فرد بیمار از کشوری در حاشیه خلیج فارس بازگشته بود ولی نامی از این کشور نبردند.

مقامات بهداشتی جمهوری اسلامی ایران در دوره قبلی شیوع «ام‌پاکس»، در مرداد سال ۱۴۰۱ نخستین مورد ابتلا را در زنی ۳۴ ساله در اهواز تأیید کردند ولی از آن زمان تاکنون اقدامی برای تهیه واکسن این بیماری صورت نگرفته است.

شرکت بیوتکنولوژی دانمارکی «باوارین نوردیک»، یکی از معدود شرکت‌های دارویی است که واکسن «اِم‌پاکس» را تولید کرده است روز شنبه، ۲۷ مرداد اعلام کرد که قصد دارد تولید این واکسن را افزایش دهد و با سازمان‌های بهداشتی بین‌المللی همکاری کند تا از دسترسی منصفانه تمامی کشورها اطمینان حاصل شود.

این شرکت گفت که به مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آفریقا اطلاع داده که می‌تواند تا پایان سال ۲۰۲۵ میلادی، ۱۰ میلیون در از این واکسن را تولید کرده و قادر است از قبل در سال جاری تا ۲ میلیون دز واکسن را در اختیار این مرکز قرار دهد.

ایالات متحده آمریکا اعلام کرده است که ۵۰ هزار دز واکسن به کنگو اهدا خواهد کرد. با این حال، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که میلیون‌ها دز دیگر از کشورهای غربی، به‌ویژه از ایالات متحده، برای کمک به توقف این ویروس مورد نیاز است.

در شیوع کنونی «اِم‌پاکس» که از ماه ژانویه سال ۲۰۲۳ شروع شد، ۲۷ هزار مورد ابتلا و بیش از هزار و صد مورد مرگ‌ و میر که بیشتر در کودکان بوده است در کنگو گزارش شده است.

«اِم‌پاکس» یک بیماری ویروسی است که به راحتی بین افراد و همچنین از حیوانات آلوده منتقل شود. سازمان جهانی بهداشت می‌گوید این بیماری می‌تواند از طریق تماس پوستی نزدیک مانند لمس کردن، بوسیدن یا رابطه جنسی و همچنین از طریق وسایل آلوده مانند ملحفه، لباس و سوزن منتشر شود.

بر خلاف شیوع‌های قبلی «امِ‌پاکس»، که ضایعات پوستی آن بیشتر در قفسه سینه، دست‌ها و پاها نمایان می‌شد، شکل جدید آن باعث ایجاد علائم و ضایعاتی خفیف‌تر در اندام تناسلی می‌شود. این موضوع تشخیص را سخت‌تر می‌کند و از همین رو افراد ممکن است بدون اینکه بدانند مبتلا هستند دیگران را نیز بیمار کنند.

هرچند اعلام وضعیت اضطراری توسط سازمان جهانی بهداشت به منظور تشویق کشورها به اقدام، آمادگی و به اشتراک گذاشتن واکسن‌های موجود است، اما واکنش جهانی به اعلامیه‌های قبلی از دید بسیاری از کارشناسان کافی نبوده است.