عزل و نصبهای محمد مرسی:‌ مایه دلگرمی یا نگرانی؟

هواداران محمد مرسی روز ۱۳ اوت ۲۰۱۲ به نشان حمایت از انتصابها و تصمیمهای تازه وی گردآمدند

محمد مرسی، رئیس جمهوری تازه مصر، با عزل و نصبهایی، تحولاتی در ساختار رهبری نطامی آن کشور ایجاد کرده که واکنشهایی مثبت و منفی درپی داشته است.

مقامهای آمریکایی می کوشند پیامدهای تغییراتی را که محمد مرسی ر‌ئیس جمهوری مصرـ‌ در رهبری ارشد نظامی آن کشور ایجاد کرده، تحلیل و ارزیابی کنند.

این جابجاییهای گسترده که شامل عزل وزیر دفاع انتصابی حسنی مبارک- رئیس جمهوری معزول مصرـ بوده، به باور تحلیلگران سیاسی سبب شگفتی سیاستگران ایالات متحده شده است. تحولات مصر، تحولاتی بنیادین هستند که سعی در حذف چهره های منزوی شده ای دارند که طی دوران پیش از بهار عرب، نامحبوب بوده اند.

به رغم شایعاتی مبنی برآنکه السیسی (وزیر دفاع جدید منتخب مرسی) اسلام گرایی است که ارتباطاتی پنهانی با اخوان المسلمین دارد،‌ مقامهای آمریکایی و مصری می گویند که وی برای ارتش آمریکا چهره ای شناخته شده است و طی یک سالی که در ایالات متحده آموزش نظامی دیده، برای مقامهای آمریکایی چهره ای شناخته شده بوده و یکی از مسؤولان مؤثر ارتش مصر قلمداد می شد.

آنچه جای بحث ندارد، آن است که اخوان المسلمین- که مرسی عضو دیرین آن است- اکنون بر نفوذ خود در مصر افزوده و بر ارتش، ریاست جمهوری و پارلمان آن کشور تسلط دارد. دیدگاه ایالات متحده آن است که نفس عزل و نصب رهبران ارشد نظامی مصر نگران کننده نیست؛ به ویژه از آن روی که بسیاری از آنها مسنند.

ژنرال محمد حسین طنطاوی که از سمت وزارت دفاع مصر برکنار شده است، از مدتها پیش در مصر نماد انزوا به شمار می رفت. اما انتصاب محمد مکی ، قاضی ارشدی که به معاونت ریاست جمهوری مصر برگزیده شده و از روز یکشنبه رسما کار خود را آغاز کرده، مایه نگرانی برخی است، به سبب آنکه احتمال می دهند آقای مکی بسیاری از احکام دادگاهها را باطل کند.

نخستین تغییراساسی کابینه آقای مرسی، برکناری رئیس سازمان امنیت مصر- ژنرال مراد موافی- بود که هفته گذشته انجام گرفت. ژنرال موافی از سوی مقامهای ایالات متحده، اسرائیل و اروپا، به سبب تلاشهای ضد تروریستی اش تحسین شده بود. آقای موافی ماهها با گروههای تروریستی که در صحرای سینا در حال ریشه دواندن بودند،‌ مبارزه کرده بود.

محمد مرسی حمله تروریستی هفته گذشته صحرای سینا را که به کشته شدن شانزده سرباز مصری منتج شد، بهانه ای کرد برای عزل و نصبهای تازه در بدنه ارتش.

السیسی به رغم پیشینه همکاری نزدیک با ژنرال موافی،‌ سابقه کمتری در فعالیتهای ضدتروریستی دارد. السیسی نیز چون موافی در مقام ریاست اطلاعات ارتش با اسرايیل ارتباط داشته است.

جان برنن- رئیس دایره مبارزه با تروریسم کاخ سفید- آقای السیسی را مردی محکم می خواند که سابقه ای قابل اتکا در همکاری با غرب از خود نشان داده است.

دراین حال،‌ تحلیلگران سیاسی معتقدند که مقامهای اسرائیل نگران آنند که محمد مرسی گامهایی بردارد که نهایتا به زیان آن کشور باشد.