سیاست چرخش به شرق روسیه درپی تحریم های غربی

رهبران کشورهای غربی رژه نظامی روز جمعه در مسکو را تحریم کرده اند. این رژه نظامی عظیم، به مناسبت هفتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم برگزار می شود، و رهبران کشورهای غربی به‌خاطر تجاوز روسیه به اوکراین از شرکت در آن خودداری کرده اند .اما به گزارش دانیل شِرف، خبرنگار صدای آمریکا در مسکو، بسیاری از سیاستمداران طرازِ اول کشورهای آسیائی، از جمله شی جین پینگ رئیس جمهوری چین دعوت کرملین برای حضور در این مراسم را پذیرفته اند. سیاستی که دانیل شرف در این گزارش آن را سیاست «چرخش به شرق» نامیده است.

بنا براین گزارش، مراسم نظامی که به مناسبت پایان جنگ جهانی دوم هر سال در میدان سرخ مسکو برگزار می شود، بزرگترین رژه نظامی در اتحاد شوروی سابق بود که در جمهوری فدرال روسیه نیز ادامه یافته است. در این رژه سالانه، واحدهایی از کشورهای متفق در جنگ جهانی دوم نیز شرکت می کنند.

اما جدا کردن شبه جزیره کریمه از اوکراین، و انضمام آن به روسیه باعث شد رهبران غربی پس از شصت و نه سال، به‌صورت جمعی، دعوت مسکو برای حضور در این مراسم را رد کنند.

الکساندر گابوف، پژوهشگر پژوهشکده کارنگی، شعبه مسکو، می گوید «مشارکت رهبران خارجی در این تشریفات عریض و طویل، برای همتایان روسی شان اهمیت زیادی دارد، به‌ویژه برای رئیس جمهوری روسیه که می خواهد مشروعیت خود در داخل را تقویت کند و نشان دهد که در صحنه بین المللی تنها نیست».

قرار بود کیم جون ایل رئیس جمهوری کره شمالی نیز به عنوان اولین سفر خارجی اش، از مسکو دیدار کند، اما این دیدار به دلیل آنچه پیونگ یانگ «مسائل داخلی» نامیده، لغو شده است.

ویتالی سورویلو، از شورای همکاری‌های تجاری روسیه و کره شمالی می‌گوید، از هنگامی که مسکو و پیونگ یانگ در مورد جدول پرداخت اقساط بدهی یک میلیارد دلاری کره شمالی به روسیه توافق کرده‌اند، روابط شان گسترش یافته است.

کره جنوبی که متحد آمریکا ست در هفتادمین سالگرد پایان جنگ جهانی دوم شرکت خواهد کرد، اما چشم‌گیرتر از همه، حضور شی جین پینگ رئیس جمهوری چین، و گرمی روابط مسکو و پکن است.

الکساندر گابوف در این باره می گوید: «در شرایطی که روابط با متحدان آمریکا مانند ژاپن و کره جنوبی نیز مسائل و مشکلات زیادی پیدا کرده، تنها یک شریک بزرگ باقی مانده که آن هم چین است. هر چه تضاد و تقابل بین روسیه و آمریکا بیشتر شود، روابط مسکو و پکن اهمیت بیشتری خواهد یافت.»

درپی تحریم های اقتصادی غرب علیه روسیه، سال گذشته مسکو و پکن یک قرارداد ۴۰ میلیارد دلاری گازی منعقد کردند. تلاش‌های تبلیغاتی ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، برای مطرح کردن این کشور به عنوان گزینه‌ای در مقابل قدرت و ایدئولوژی غرب، بر مسائل اقتصادی متمرکز است.

ولادیمیر پوتین گفته است: « واقع شدن روسیه در اورآسیا، نقش مسکو را به‌عنوان بازیگری مهم در نزدیک کردن تمدن‌های غرب و شرق تعیین می‌کند. به همین دلیل می‌خواهیم روابط‌مان را با تمام کشورهای حوزه آسیا- اقیانوس آرام تقویت کنیم، و با ایجاد یک نظام تجارت آزاد، همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری داشته باشیم.»

با این حال، و به‌رغم تنش‌های سیاسی بین روسیه و غرب، آلمان هنوز بزرگترین شریک تجاری روسیه است و به‌نظر نمی‌رسد سیاست کرملین در نگاه به شرق به این زودی ها بتواند روابط اقتصادی با آسیا و شرق دور را جانشین روابط مشابه با کشورهای غربی کند و اتحادیه اروپا با داشتن سهم ۵۰ در صدی در معاملات تجاری روسیه بزرگ ترین شریک تجاری این کشور باقی خواهد ماند.