قرارگرفتن خبر دستگیری مهرشاد سهیلی، فرمانده ۱۷ساله یک قرارگاه جهادی وابسته به سپاه پاسداران، روی خروجی خبرگزاری مهر در روز سه شنبه دوازدهم بهمن، درحالی صورت گرفت که پیشتر چندین گزارش تحقیقی و میدانی درباره او در چندین رسانه مکتوب و دیجیتال داخل ایران، منتشر شده بود.
بر اساس گزارشهایی که در وبسایت «روزآروز» در تیر ۱۴۰۰ و سپس در شماره ۲۲ دیماه روزنامه فرهیختگان منتشر شد، مهرشاد سهیلی نوجوان ساکن موسیان در استان ایلام، توانست با ایجاد «ساختگی» قرارگاههای جهادی، چاپ سربرگ، و به راهانداختن وبسایت در کنار «سوءاستفاده از باورها و عواطف دینی، و اسامی شهدا» و همچنین دیدار با مراجع تقلید و ائمه جمعه بعضی شهرها به شهرت و ثروت برسد و حسابهای بانکی او دستکم چندین میلیارد تومان گردش داشته است.
خبرگزاری مهر بدون اشاره به اتهامهایی که متوجه مهرشاد سهیلی است به نقل از رئیس حوزه قضایی بخش موسیان و دشت عباس در استان ایلام گزارش کرده که این دستگیری به نیابت قضایی از قم، و از سوی ماموران وزارت اطلاعات صورت گرفته است.
این خبر، که در رسانههای اجتماعی انعکاس گستردهای داشت ، با واکنش سرد بسیاری از رسانههای اصولگرا روبرو شد. رسانههایی که پیشتر در معرفی و انعکاس فعالیتهای این جهادگر و به تعبیر بسیاری از آنها «جوانترین فرمانده آتشبه اختیار» گوی سبقت را از یکدیگر میربودند، با سرعتی باورنکردنی اقدام به حذف عمده گزارشها و گفتگوهای خود با سهیلی کردند.
این درحالی است که به موازات این اتفاق حساب کاربری سهیلی در اینستاگرام، علاوه بر تارنمایی که به نامش ثبت شده بود، نیز از دسترس خارج شده است.
اصطلاح «آتشبهاختیار» یکی از تعابیر مورد استفاده علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی است، که از خرداد ۹۶ در توجیه حضور و دخالت «نیروهای حزباللهی» در دستگاههای مرکزی فکری، فرهنگی، و سیاسی کشور به ادبیات جمهوری اسلامی اضافه شده است.
اگرچه معرفی سهیلی به عنوان چهرهای الگو و درج مصاحبه، گزارش دیدارها، و گفتگو با او سالها بود که به تناوب از سوی فارس، تسنیم، موج، و دیگر رسانههای خبری اصولگرا پیگیری میشد اما شناسایی عمومی او در سطح وسیع و در فضای مجازی با پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ مقارن شد.
در شرایطی که رئیسی منتظر دریافت پیام تبریک دولتمردان خارجی بود و نمایندگان مجلس و روسای دیگر قوا، پیامهای تبریکشان را سبک و سنگین میکردند، انتشار پیام تبریک از طرف یک نوجوان ۱۷ ساله، آن هم با عنوان «فرمانده قرارگاه حضرت ولیعصر»، باعث جلب توجه فضای مجازی به این شارلاتان جوانی شد که به قول بسیاری «سوراخ دعای نظام» را خوب پیدا کرده بود.
سهیلی چند هفته پیش از انتشار این پیامش از سوی هادی ثروتی، رئیس حزب باران انقلاب اسلامی، به عنوان مسئول ستاد جوانان ابراهیم رئیسی در قم انتخاب شده بود (هرچند هادی ثروتی بعدها مدعی شد که نه تنها برای سهیلی حکمی صادر نکرده بلکه اصلا او را نمیشناسد.) اما نکتهای که باعث توجه بسیاری به فعالیتهای این نوجوان شد سمت او در این ستاد نبود، بلکه عناوین او بود که گفته میشود تنها تا کلاس هشتم درس خوانده است.
او همزمان سه عنوان «فرمانده قرارگاه حضرت ولیعصر»، «مدیر موسسه حضرت ولیعصر» و «مدیر «موسسه امام صادق» بود را یدک میکشید درحالی که برگزاری پنج پویش ملی، برگزاری رزمایش کمک مومنانه برای توزیع اقلام معیشتی در ۱۳ استان در دوره کرونا، تهیه جهیزیه برای زوجهای جوان، تعمیر ۵۰ هزار خانه محرومان و نماینده سفیر خادمان حرم حضرت معصومه را نیز در کارنامه فعالیتش داشت.
جلب توجه به این موضوع باعث شد بعدها مشخص شود ثبت قرارگاههای جهادی در جمهوری اسلامی تابع هیچ ضوابطی نیست و به راحتی و فقط با مراجعه به یک وبسایت انجامپذیر است.
این که چه عاملی باعث میشود سهیلی چنین انگیزهای پیدا کند که بنا به ادعای خبرگزاری فارس فعالیت فرهنگی خود را از ۱۱ سالگی آغاز کند، از حوصله این مقال خارج است؛ اما مستندات حاکی است که او با درک صحیح شرایط حاکم بر جمهوری اسلامی، در حالی که از قاریان شناخته شده منطقه خود بوده و در تکایا حضوری فعال داشته است، با حمایت فرماندار موسیان در استان ایلام نفوذ خود را توسعه میدهد.
او هنگامی که تنها ۱۳ سال دارد به عنوان موسس «موسسه حضرت مهدی» با تعدادی از مراجع تقلید، از جمله ناصر مکارم شیرازی و موسی شبیری زنجانی، دیدار میکند و با هوشمندی از پایگاه شبکههای اجتماعی، برای معرفی بیشتر خود بهره میبرد به گونهای که پای خود را با عنوان «جوانترین نوجوان فعال فرهنگی کشور» به رسانه ملی هم باز میکند. تطمیع بعضی از فعالان رسانههای اجتماعی به گونهای که هشتگی در حمایتش راه بیاندازند آخرین ایستگاه سهیلی نیست.
او گام را فراتر میگذارد و با اخذ تاییدیه از علما و چهرههای مذهبی و نظامی، شخصیتهای مرجع دیگر جامعه چون چند هنرپیشه و ورزشکار ملی را نیز با خود همداستان میکند.
او آن قدر متبحرانه در نقش خود جای میگیرد که در بهمن ۹۸ نیز از کتاب فعالیتها و جهادگریهایش با حضور آیتالله مصباح یزدی رونمایی میکند. کتابی که توسط یکی از چهرههای ادبی استان نوشته شد و نویسندهاش هم البته فقط به یکپنجم دستمزدش رسید. اما شکایت نکرد، چرا که او را ترساندند که «این بچه با دمکلفتها میپرد!»
شانه خالی کردن از پرداخت حقالتحریر نویسنده کتاب تنها یکی از موارد مستند شده در این پرونده است. در بخشی از گزارش «روزآروز» آمده است که یکی از مدیران دیجیکالا، یکی از پایگاههای فروش اینترنتی کالا در ایران، مدعی شده مهرشاد سهیلی در سال ۹۸ در تماس با این شرکت به عنوان نماینده آستان حرم معصومه در قم خواستار کمک ۵۰ میلیون تومانی این شرکت به موکبهای مراسم اربعین شده بود. ادعایی که در تماس این شرکت با تولیت حرم معصومه تایید نشد.
گزارشهای میدانی اخیر همچنین نشان میدهند که بسیاری از ادعاهای سهیلی مثل تعمیر ۵۰ هزار خانه و توزیع دو میلیون پرس غذا بین نیازمندان واقعیت ندارد. با این که گردش مالی حسابهای این جوان ۱۷ ساله بالغ بر چندین میلیارد تومان بوده است. اما مستندات حاکی از آن است که او بخش اعظمی از این کمکهای مردمی و نهادها را که به موسسات زیرنظرش جلب میکرده، برای خریداری املاک و مستغلاتی به نام نزدیکانش هزینه کرده است.
مهرشاد سهیلی در واکنش به موج اولیه انتقادات علیه فعالیتهای مالیاش مدعی شد که مقامهای ارشد سپاه پاسداران در جریان فعالیتهای او هستند، ولی چون بقیه به فعالیتهای او حسادت میکنند علیه موسسهاش تبلیغ میکنند. این موج بعد از نشست خبری که در آن به خبرنگاران از هزینه شخصی کارتهای هدیه ۲۰۰ هزار تومانی اهدا کرد به راه افتاد.
این در حالی است که پیشتر و در سال ۹۹، سازمان بسیج حساب «قرارگاه حضرت مهدی» وی را با ۳۰۰ میلیون تومان موجودی مسدود کرده بود. هر چند سایر فعالیتهای مالی او در قالب دیگر موسسات مالی همچنان ادامه داشت.
رقم دقیق کمکهای مالی دریافت شده توسط سهیلی مشخص نیست. اما او در یک گفتوگو با خبرگزاری شبستان از جمعآوری دستکم ۵ میلیارد تومان کمک مردمی برای تنها یک پویش خبر داده است.پاسخ به این سوال که سرانجام پرونده این طلبه پایه اول حوزه علمیه، که از همین الان هم دیگر کسی او را به عهده نمیگیرد، چه میشود، بسیار دشوار است و تنها با گذر زمان معلوم خواهد شد؛ چرا که علاوه بر پیچیدگیهای بسیار، به نظر میرسد پای افراد بسیاری در این پرونده به میان خواهد آمد.