همزمان با حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل، فشارها بر زنان در داخل کشور و نقض آزادیهای فردی و اجتماعی نیمی از جمعیت ایران با بازگشت گشت ارشاد به عنوان «طرح نور» شدت یافته و ادامه دارد.
در روز دوشنبه ۲۷ فروردین روایتهای متعددی از خشونت مأموران حکومتی با زنان به دلیل نافرمانی مدنی در مقابل حجاب اجباری و استفاده از حق انتخاب پوشش منتشر شده است.
یکی از این موارد، روایت دینا قالیباف، خبرنگار است که در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد روز یکشنبه توسط مأموران نیروی انتظامی بازداشت شده و او را «از اتاق پلیس مترو با خشونت» به اتاقی دیگر برده و به او «شوکر» زدهاند.
به گفته دینا قالیباف، «تمام مدت» دست او را «با دستبند بسته بودند و یکی از مأموران به او تعرض جنسی» کرده است.
او همچنین با استفاده از هشتگ «گشت کشتار»، تأکید کرده است: «مأمور پلیس آمد و دستش را کشید روی صورتم که دستهایم بسته بود و شروع کرد صورتم را ناز کرد.»
دیروز در اتاق پلیس ایستگاه مترو صادقیه وقتی اصرار داشتم تا مالیات پرداخت میکنم حق استفاده از مترو دارم، با خشونت منو به اتاقی بردن و شوکر بهم زدن. تمام مدت دیتمو با دستبند بسته بودن و یکی از مأمورا به من تعرض جنسی کرد. #گشت_کشتار
— دینا قالیباف (@dina_ghalibaf) April 15, 2024
علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری، نیز درباره مشاهداتش نوشت: «در میدان گلوبندک جنب دادسرای تهران یک زن به دلیل حجاب با ضرب وشتم و فحاشی توسط مأمور مرد پلیس در ون گشت ارشاد انداخته شد.»
در میدان گلوبندکجنب #دادسرای_تهران یک زن بدلیل #حجاب با ضرب وشتم و فحاشی توسط مامور مرد پلیس در ون #گشت_ارشاد انداخته شد
— ali mojtahedzadeh (@alimojtahedzad3) April 15, 2024
عاطفه محمودی، روزنامهنگار نیز با انتشار روایت بازداشت خود به دست «گشت ارشاد» گفت که «یک ون سفید بدون علامت» با «دو مأمور زن و یک سرباز که راننده بود»، «سه موتور هر کدام با دو مأمور مرد»، و «یک ماشین با دو مأمور مرد» ناگهان دور او را گرفتند.
او تأکید کرد که جدا از راننده ون، «۱۰ مأمور برایم به صف شدند، انگار میخواستند یک خلافکار خطرناک را بگیرند.»
این روزنامهنگار با تأکید بر این که «با ادبیات تندی» با زنان بازداشت شده رفتار کردند، افزود: «در اعتراض به این که کجا میبرید و این چه رفتاری است؟»، یکی از آنها با ناسزا پاسخ داد و در حالی که به مأموران گفته «هنوز که قانونی تصویب نشده» با او همراه با «داد و بیداد» و «تهدید» برخورد کرده و گفتهاند «نگهت میدارم تا یاد بگیری زباندرازی نکنی!»
عاطفه محمودی اضافه کرده است که در نهایت پس از گرفتن تعهد او را آزاد کردهاند.
امروز #گشت_ارشاد منو گرفت. یه ون سفید بدون علامت( ۲ مامور زن و یه سرباز که راننده بود)، سه موتور(هر کدوم ۲ مامور مرد) و یه ماشین با ۲ مامور مرد، یهو دورم رو گرفتن! یعنی ۱۰ مامور برام به صف شدند.(منهای راننده ون) انگار میخواستن یه خلافکار خطرناک رو بگیرن. /۱
— عاطفه محمودی (@Atefeh_Mahmoudi) April 14, 2024
جواد حیدریان، یکی دیگر از روزنامهنگارانی است که روایت شخصی خود را روند توقیف خودرو به خاطر حجاب منتشر کرده است.
به گفته این روزنامهنگار، «پارکینگها جا دارند، اما میگویند جا نداریم» و احتمالا این مسئله به «هزینه انتقال» و «بده بستان مالی اداره بین متصدیان از پلیس تا جرثقیل و پارکینگ» مربوط است.
جواد حیدریان با بیان این که پلیس مسئول انجام کار به او گفته «کاری میکنم خودرو را زودتر تحویل بگیرید»، افزوده است که «روند اجرای کار به نظر مستعد تخلف و فساد است» و باید «احیانا به کسی رشوه بدهم تا کار راه بیفتد.»
از صبح به چند پارکینگ معرفی شده مراجعه کردیم که با دست خودمان ماشین رو توقیف کنیم. پارکینگها جا دارند اما میگویند جا نداریم. دلیلش میتواند هزینه انتقال باشد که دوستان دریافت میکنند. یعنی بین متصدیان از پلیس تا جرثقیل و پارکینگ و دیگران نوعی بده بستان مالی/اداری جریان دارد/۱ pic.twitter.com/0H6rQbNK1E
— Javad Heydarian (@javadheydarian) April 14, 2024
حساب گروه مشاوران حقوقی دادبان در ایکس نیز با اشاره به «دستگیری و سلب آزادی حدود ۵۰۰ تن از زنان و دختران» تنها در روز شنبه ۲۵ فروردین همزمان با نخستین رو اجرای «طرح نور»، به نقل از علی خالقی، حقوقدان، نوشت: «به موجب قانون اساسی هیچ کس را نمیتوان دستگیر کرد، مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین میکند و در صورت عدم رعایت ترتیبات قانونی، بازداشت کننده قابل مجازات است.»
دکتر علی خالقی حقوقدان و دانشیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران، در یادداشتی از دیدگاه خود نسبت به دستگیری حدود پانصد نفر از زنان و دختران در روز نخست اجرای طرح نور برای جلوگیری از کشف حجاب در تهران نوشت و گفت: دستگیری و سلب آزادی حدود پانصد تن از زنان و دختران در روز… pic.twitter.com/GFSgLffu3Q
— دادبان (@dadban4) April 15, 2024
محسن برهانی، حقوقدان، نیز با تأکید بر این که مأموران انتظامی «هیچ حق قانونی بر انتقال بانوانِ بدون حجاب به مقرّ و پاسگاه را ندارند»، گفت که «نگه داشتن زنان و دختران برخلاف رضایت ایشان در محلهای مزبور، مصداق جرم بازداشت غیرقانونی است و به استناد ماده ۵۸۳ تعزیرات یک تا سه سال حبس دارد.»
مأمورین انتظامی هیچ حق قانونی بر انتقال بانوانِ بدون حجاب به مقرّ و پاسگاه را ندارند.نگه داشتن زنان و دختران برخلاف رضایت ایشان در محلهای مزبور، مصداق جرم بازداشت غیرقانونی است و به استناد ماده ۵۸۳ تعزیرات ۳-۱ سال حبس دارد.شکایت از قانونشکنان، مانعِ قانونشکنی است.#حجاب
— محسن برهانی (@borhanimohsen1) April 15, 2024
در رسانههای اجتماعی تصاویری از صف کشیدن دختران دانشجو در ورودی دانشگاه الزهرا برای رد شدن از «گیت تشخیص چهره» منتشر شده است.
حساب «انقلاب زنانه» در ایکس که در زمینه حقوق زنان فعالیت میکند، با محکوم کردن «این اقدام حراست دانشگاه الزهرا»، تأکید کرده است که «دانشجویان با سازمانیابی و تشکلیابی هر چه بیشتر و اتحاد سراسری میتوانند بر گشتهای موتور زنی، لباس شخصی، بسیجی، حجاببان و مأموران امنیتی غلبه کنند.»
تصاویری از گیت تشخیص چهره در دانشگاه الزهرا تهران به روزهای شنبه و یکشنبه ۲۵ و ۲۶ فروردین ۱۴۰۳ هستندانقلاب زنانه این اقدام حراست دانشگاه الزهرا را محکوم کرده و تاکید دارد این بساط و هر اقدام سرکوبگرانه، سخیفانه و مشابه دیگر، باید سریعا جمع شود. اینها تلاشی قطعا بی نتیجه برای… pic.twitter.com/TgK2UPGRZw
— انقلاب زنانه (@enghelabezanane) April 15, 2024
معین خزائلی، حقوقدان، در روزهای پیشین به صدای آمریکا گفته است که در ایران قانونی وجود ندارد که نیروی انتظامی بخواهد با توسل به آن حجاب اجباری را اجرا کند.
مرورگر شما HTML5 را پشتیبانی نمی کند