خبرگزاری رویترز به نسخهای از گزارش آتی آژانس بین المللی انرژی اتمی دست یافته که میگوید جمهوری اسلامی ایران در چند ماه گذشته، ۱۷.۶ کیلوگرم اورانیوم با خلوص ۲۰ درصد تولید کرده است.
این در حالی است که براساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵، ایران مجاز بود که تا ۲۰۰ کیلو اورانیم با غلظت ۳.۷ درصد داشته باشد اما گزارشهای اخیر آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان میدهد تهران میزان غنیسازی را افزایش داده و میزان اورانیوم را به ده برابر حد مجاز رسانده است.
هنوز گزارش رسمی آژانس منتشر نشده است و پیشتر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته بود: « ایران، به برداشتن گامها برای فراتر رفتن از تعهداتش در قبال توافق هستهای برجام، ادامه میدهد. ایران به تازگی اعلام کرد همکاریهایش را با آژانس از جمله اجرای پروتکل الحاقی، کاهش میدهد. ما بر نگرانی خود در این مورد اشاره کرده و گفتهایم ایران در مسیر خطایی حرکت میکند.»
توقف پروتکل الحاقی از سوی ایران
جمهوری اسلامی بعد از خروج ایالات متحده در زمان دولت ترامپ، اعلام کرد از تعهدات خود در برجام پیروی نخواهد کرد. به تازگی مجلس شورای اسلامی قانونی تحت عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریم» تصویب کرده که دولت ایران را مکلف میکند که اقدامات برای تولید اورانیم غنی شده با خلوص ۲۰ درصد را آغاز کند و ماهانه ۱۰ کیلو و در سال ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با این درجه خلوص ذخیره کند.
اورانیوم با غنای بالای ۲۰ درصد کاربرد نظامی و ساخت بمب هستهای دارد. با این حال مقامات جمهوری اسلامی میگویند هدف آنها صلح آمیز است. در مقابل برخی کشورها از جمله اسرائیل، این اقدام ایران را تلاش برای تولید جنگ افزار هستهای عنوان میکنند.
دولت پرزیدنت بایدن از زمان شروع کار خود گفته است اگر ایران به اجرای تعهدات خود در قابل توافق هستهای موسوم به برجام بازگردد، آمریکا هم به این توافق بازخواهد گشت. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، واشنگتن را در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج کرد و تحریم هایی را که تحت آن توافق برداشته شده بود، دوباره برگرداند.
هشدار اروپا
همزمان با انتشار گزارشهایی از گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی، سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان روز سهشنبه ۵ اسفند در یک بیانیه مشترک از جمهوری اسلامی ایران خواستند که به طور کامل با آژانس همکاری کند و روی به اقدامات شفاف بیاورد.
به نظر میرسد این بیانیه واکنش این سه کشور عضو برجام به اجرای قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم» توسط جمهوری اسلامی است. در بخشی از این بیانیه آمده است: «عمیقا از اقدام ایران برای توقف پروتکل الحاقی و اقدامات شفاف در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک متاسف هستیم.»
روز ۴ اسفند، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا با انتشار پیامی گفت ایالات متحده، متعهد به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است و دیپلماسی بهترین راه برای رسیدن به این هدف است. ساعتی بعد از این سخنرانی آقای بلینکن، آیت الله علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی از احتمال افزایش غنیسازی اورانیوم از سوی ایران تا مرز ۶۰ درصد گفت.