به دنبال اقدام رژیم جمهوری اسلامی ایران در مسدود کردن دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی اتمی به دو مرکز هستهای، که احتمال میرود از دو دهه پیش فعالیتها در آنها جریان داشته است، این رژیم اکنون با نخستین توبیخ رسمی طی هشت سال گذشته روبرو میشود.
بلومبرگ روز دوشنبه ۲۶ خرداد گزارش داد که فرانسه، بریتانیا، و آلمان پیشنویس قطعنامهای را تهیه کردهاند که از ایران میخواهد با بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی همکاری کامل داشته باشد؛ قطعنامهای که نخستین توبیخ هیئت مدیره آژانس از سال ۲۰۱۲ تاکنون است و میتواند مبنای دور تازهای از تنش بر سر برنامه هستهای ایران باشد.
ماه گذشته آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد، در حالی که بازرسان این نهاد مراکز اعلام شده هستهای ایران را بر اساس توافق هستهای پنج سال پیش زیر نظر گرفتهاند، میخواهند مراکزی که احتمالا تحقیقات اندکی در حدود دو دهه پیش در آنها صورت گرفته را نیز بازدید کنند.
موضوع این مراکز ابتدا با بررسی مدارکی به دست آمده توسط اسرائیل مطرح شد. با این حال آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که کارشناسان آن به طور مستقل اطلاعات کافی تایید شده برای بازدید از مراکز اضافه شده را در دست دارند.
قطعنامه کشورهای اروپایی که به نظر میرسد حمایت آمریکا را نیز داشته باشد، «نگرانیهای جدی به خاطر ندادن اجازه به بازرسان آژانس برای بازدید از مراکز دیگر، بر اساس پروتکل الحاقی» را ابراز میکند.
پروتکل الحاقی به بازرسان آژانس اجازه فوری به بازرسی از مراکز اعلامنشده را میدهد و یکی از موارد کلیدی مورد پذیرش ایران در توافق هستهای با قدرتهای جهانی است.
قطعنامه کشورهای اروپایی اواخر این هفته باید در نشست شورای حکام آژانس ارائه شود.