سالگرد حمله نیروهای حکومتی به کوی دانشگاه؛ شاهزاده رضا پهلوی: پرونده «آن جنایت» تا رسیدگی در دادگاه ملی باز است

در بیست و پنجمین سالگرد واقعه ۱۸ تیر و حمله نیروهای جمهوری اسلامی به کوی دانشگاه تهران، شاهزاده رضا پهلوی تأکید کرد که پرونده «آن جنایت» تا روز رسیدگی در «دادگاه ملی» همچنان باز است؛ مصطفی معین، وزیر وقت آموزش عالی نیز این واقعه را «حمله مغول‌وار» به قصد گرفتن «زهر چشم» نامید.

همچنین، گروهی از کاربران در رسانه‌های اجتماعی با یادآوری حمله به کوی دانشگاه تهران و تبریز در ۱۸ تیر ۱۳۷۸، به نقش محمد خاتمی و دولت موسوم به «اصلاحات» و همچنین حسن روحانی در آن واقعه خونین که طی آن دست‌کم یک تن کشته، دو تن مفقود، و شمار از دانشجویان زخمی و بازداشت شدند، اشاره کرده‌اند.

شاهزاده رضا پهلوی با بازنشر عکس‌هایی از واقعه حمله به کوی و دانشگاه تهران، گفت: «بیست و پنج سال قبل در چنین ساعاتی، اوباش جمهوری اسلامی شبانه به خوابگاه دانشجویان دانشگاه تهران حمله کردند و دانشجویان را به شکل وحشیانه‌ای مورد ضرب و شتم قرار دادند؛ آنها را از بالای ساختمان‌ها به پایین پرت کردند؛ و شماری‌شان را نیز به قتل رساندند.»

او با یادآوری این که «در واکنش به آن حمله خونین، دانشجویان و مردم در تظاهراتی بی‌سابقه تا آن زمان، برای چندین روز خیابان‌های مرکزی تهران را به کنترل خود در آوردند و نقطه عطفی تاریخی را در مبارزه برای سرنگونی جمهوری اسلامی رقم زدند»، افزود: «نام جان‌باختگان و ناپدیدشدگان آن اعتراضات شجاعانه، جاوید و یادشان زنده است.»

شاهزاده رضا پهلوی همچنین تأکید کرد: «فراموش نخواهیم کرد که از حسن روحانی دبیر وقت شورای عالی امنیت رژیم، تا محمد خاتمی رییس این شورا و رییس‌جمهور وقت، تا فرماندهان ارشد سپاه پاسداران از جمله قاسم سلیمانی، همگی در سرکوب اعتراضات دانشجویی و مردمی تیر۷۸ به سرکوبگر اعظم، علی خامنه‌ای یاری رساندند.»

او اضافه کرد: «آمران و عاملان جنایت کوی دانشگاه بدانند که پرونده آن جنایت هنوز باز است و روزی در یک دادگاه ملی به آن رسیدگی خواهد شد.»

از سویی، مصطفی معین، وزیر وقت علوم و آموزش عالی، در گفت‌وگویی با وب‌سایت خبرآنلاین حمله به کوی دانشگاه را «حمله مغول‌وار» توصیف کرد و گفت که آن واقعه «قرار بود زهر چشم باشد»، چرا که «گناه دانشگاه و دانشجویان پیشتاز بودن»‌ بود.

او گفت که در جمهوری اسلامی «ما سه انقلاب فرهنگی داشتیم، یکی در سال ۱۳۶۰، دومی در دولت احمدی‌نژاد، و سومی هم در دولت سیزدهم آغاز شده است» که «در عمل باعث دگرگون کردن دانشگاه در جهت افول علمی و حتی اخلاقی شد.»

علاوه بر این، گروهی از کاربران در شبکه‌های اجتماعی در سالروز ۱۸ تیر واقعه حمله به کوی دانشگاه تهران و تبریز و اعتراضات پس از آن را یادآوری کرده‌اند.

امیرفرشاد ابراهیمی، فعال سیاسی که سابقه عضویت در گروه انصار حزب‌الله در دهه ۷۰ خورشیدی را دارد، روز دوشنبه در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «همه باید بدانند هر جنایتی که در کوی دانشگاه سال ۱۳۷۸ انجام شد جنایتی بود که با دست سپاه و انصار حزب‌الله و نیروی انتظامی انجام گرفت، اما آمر و عاملانش نه آنان، که اصلاح‌طلبان بودند.»

او با بیان این که «از اوایل تیر ۷۸ مشخص بود که برنامه‌ای برای سرکوب فراگیر دانشگاه تدارک» دیده شده، گفت: «من مخالف این سرکوب بودم و می‌دانستم که این دام است، اما نمی‌دانستم دام اصلاح‌طلبان است (احساس می‌کردم دامی است از طرف امنیتی‌های مشهور به حلقه شیرین) هم به یونسی اطلاع دادم، هم به موسوی لاری و تاج‌زاده اما هیچ کدام ترتیب اثر ندادند.»

امیرفرشاد ابراهیمی یادآوری کرده که «چند عضو انصار حزب‌الله» بعدها با اسلحه‌ای که عزت ابراهیم‌نژاد کشته شده بود «در سرقت مسلحانه دستگیر شدند و یک روز بعد همگی آزاد شدند.»

او که از شاهدان عینی واقعه کوی دانشگاه است، همچنین با اشاره به کشته شدن فرشته علیزاده و ناپدید شدن سعید زینالی، دو تن دیگر از قربانیان واقعه کوی دانشگاه، گفت: «جان کلام این است که در سالگرد ۱۸ تیر نگفتن از جنایت پشت پرده تاجزاده و لاری و خاتمی و حتی حسن روحانی خیانت است به جانباختگان و آزادیخواهان و آزادیخواهی.»

به گفته آقای ابراهیمی، «تاج‌زاده انصار حزب‌الله را آلت دست جنایت خود و دانشجویان را وجه‌المصالحه خود کرده بود» و «جنازه عزت ابراهیم نژاد» را «برداشته بود برده بود بیمارستان شریعتی و به او دستگاه وصل کرده بود و می‌گفت به‌زودی خوب می‌شود» و از طرفی «دانشجویان را به وزارت کشور کشاند و بعد تحریک می‌کرد که این جا نمانید و بروید بیت رهبری و درست همان لحظات خاتمی به عزیز جعفری در شورای عالی امنیت ملی مجوز داد هر دانشجویی نزدیک بیت رهبری شد حق تیراندازی مستقیم دارید.»

رضا مهرگان، کنشگر سیاسی و از امضاکنندگان «بیانیه ۱۴» برای استعفای علی خامنه‌ای و گذار جمهوری اسلامی است، در پیامی ویدئویی که در اینستاگرام نتشر کرده، با گرامی داشتن یاد کشته‌شدگان و زندانیان کوی دانشگاه، یادآوری کرد که آن واقعه «در زمان محمد خاتمی، رهبر جنبش اصلاحات اتفاق افتاده است.»

هستی امیری، زندانی سیاسی، در نامه‌ای زندان اوین در سالروز ۱۸ تیر گفت که سهم دانشگاه از عدالت، «تعلیق، اخراج، زندان، کشته و ناپدید شدن و لبخند مشمئزکننده یک ریش‌تراش دزد بود» و «ما سیاهی پوتین نظامیان بر تنِ دانشگاه، در میان شور و انگیزه جوانی را فراموش نکرده‌ایم. پشت کردن مدعیانِ حمایت از دانشگاه به وعده‌هایشان را هم فراموش نکرده و نمی‌کنیم.»

خانم امیری در این نامه که در کانال تلگرامی «دانشجویان متحد» منتشر شده، با تأکید بر این که «بار دیگر فردی دیگر با وعده‌های دیگر بر سر کار آمده»، بر حقوق دانشگاهیان از جمله «حق تشکل‌یابی، حق اجتماعات، رها شدن دانشگاه از چنبره نهادهای اطلاعاتی، و حق تحصیل و تدریس» تأکید کرد.

از سویی، لیلا مهدوی، مادر دادخواه سیاوش محمودی نوجوان کشته شده در سرکوب اعتراضات ۱۴۰۱، ویدئویی با شرح «کوی دانشگاه» و «کشتار سال‌های گذشته»، گردنبند خود را که نمادی از «تیر شلیک شده به فرزندش در خیابان» و «نقشه ایران»‌ است نشان داد و گفت: «فراموش نکنیم چه جوان‌هایی را از دست دادیم، چه در ۱۴۰۱ و چه در سال‌های گذشته.»

مادر سیاوش محمودی: فراموش نکنید چه جوان‌هایی را از دست داده‌ایم

برخی کاربران نیز یادآوری کرده‌اند که دو روز پس از حمله به کوی دانشگاه تهران، در روز بیستم تیر ۷۸ به دانشگاه تبریز و خوابگاه دانشجویی حمله شد و نیروهای حکومتی به سمت دانشجویان به طور مستقیم تیراندازی کردند؛ اما این واقعه «در سایه حوادث کوی دانشگاه تهران قرار گرفت.»

در پی توقیف روزنامه سلام، شامگاه هفدهم تیر پس از نصب فراخوان یک گردهمایی اعتراضی بر تابلو اعلانات کوی دانشگاه، تجمع دانشجویان در ساعات اولیه بامداد روز ١٨ تیر، آغاز شد و شعارهایی در مخالفت با نقض آزادی بیان سر داده شد.

نیروهای ضد شورش (نوپو) و لباس شخصی (انصار حزب‌الله) به خوابگاه دانشجویان حمله کردند و ضمن تخریب اتاق‌ها، شماری از دانشجویان را که خواب بودند، مجروح کردند.

اعتراضات به کوی دانشگاه تبریز نیز کشیده شد و دانشجویان در اعتراض به کشته و زخمی شدن عده‌ای، اعتراضات خود را تا ۲۳ تیر ادامه دادند.

بر اساس گزارش سال ۱۳۷۹ گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل متحد، نزدیک به ۱۵۰۰ تن در جریان تظاهرات دانشجویان در تهران بازداشت شدند. بنیاد عبدالرحمن برومند نیز گزارش داده است که دست‌کم هشت تن در این تظاهرات (و در جریان حمله به خوابگاه) کشته شدند.

در میان قربانیان ۱۸ تیر، عزت ابراهیم‌نژاد تنها جان‌باخته واقعه کوی دانشگاه است که جمهوری اسلامی آن را رسما پذیرفته است. از سرنوشت سعید زینالی، معترضی که چند روز پس از ۱۸ تیر توسط نیروهای امنیتی در خانه‌‌اش بازداشت شد، همچنان خبری در دست نیست. همچنین فرشته علیزاده، دانشجوی دانشگاه الزهرا، یکی از افراد ناپدید شده در واقعه کوی دانشگاه است.

تصاویری از سعید زینالی، دانشجوی بازداشتی اعتراضات کوی دانشگاه که ناپدید شد

علاوه بر این، اکبر محمدی، فعال دانشجویی که در ارتباط با پرونده کوی دانشگاه بازداشت شده بود، پس از چند روز اعتصاب غذای خشک در زندان اوین جان باخت.

منوچهر محمدی، کنشگر سیاسی و فعال دانشجویی پیشین که پس از واقعه ۱۸ تیر ۱۳۷۸ به همراه برادرش، اکبر محمدی، بازداشت و به عنوان متهمان ردیف اول و دوم پرونده کوی دانشگاه نخست به اعدام و سپس به ترتیب به ۱۵ سال و ۱۳ سال زندان محکوم شدند، پیش از این در گفت‌وگو با صدای آمریکا «ذات جنبش دانشجویی» را «به مثابه آتش زیر خاکستر» دانسته که به محض وزیدن باد، «خاکسترها کنار زده خواهد شد و آتش فوران خواهد کرد.»

منوچهر محمدی: جنبش دانشجویی آتش زیر خاکستر است و به موقع خود را نشان خواهد داد