خبرگزاری آسوشیتدپرس در تحلیلی نوشته است در سال های گذشته دنبال کردن ادعاهای ایران در زمینه پیشرفت های نظامی و تکنولوژیکی نسبتا آسان بود: همه تا ماه بهمن و سالروز مراسم انقلاب ایران صبر می کردند تا شاهد رژه نیروهای نظامی و اعلان های حکومتی باشند. اما حالا مقامات ایران با شور و حرارت بیشتری از دستاورهای خود سخن می گویند و درباره صحت ادعاهایشان شک و شبهه پدید می آورند.
تحلیلگر آسوشیتدپرس می گوید دلیل اعلان های پی در پی ایران در موفقیت های نظامی را باید در فشارهای متعددی که بر ایران اعمال می شود، از جمله در تحریم ها و تهدیدهای نظامی علیه ایران جست.
از یک ماه پیش تاکنون، ایران بارها از پیشرفت های مختلف یاد کرده است: دستاوردهایی چون ساخت هواپیمای بی سرنشین تجسسی، ادعای فرستادن میمون به فضا، و ساخت جت جنگنده رادارگریز. کار به آنجا کشید که حتی محمود احمدی نژاد ابراز آمادگی کرد به عنوان اولین ایرانی به فضا سفر کند.
در ادامه این مطلب آمده است: واکنش ها به اظهارات احمدی نژاد متفاوت بود؛ از تویت طنز آمیز سناتور جان مک کین در آمریکا گرفته تا ابراز شک و تردید کارشناسان هوا و فضا و همچنین وزارت خارجه آمریکا درباره ادعای فرستادن میمون به فضا، چرا که تصاویری که از میمون فضانورد از سوی رسانه های ایرانی منتشر شد، قبل و بعد از سفر فضایی متفاوت و متعلق به دو میمون جداگانه بود.
از دید ایران، اعلام هر یک از این دستاوردها مشتی محکم به تحریم های غرب است و این پیام را می رساند که علی رغم فشارهای اقتصادی فعلی، تحریم ها و فشارها اولویت های نظام حاکم مانند پروژه های فضایی، نظامی، تکنولوژیک و غنی سازی اورانیوم را کند نمی کند.
آسوشیتدپرس به نقل از حشمت الله فلاحت پیشه، استاد علوم سیاسی در دانشگاه علامه تهران می نویسد: «هر وقت ایران یک توسعه فنی را اعلام می کند، هدفش نشان دادن شکست تحریم های غرب است. »
مقامات ایران تا پیش از این تاثیر تحریم ها را نادیده می گرفتند اما اخیرا گفته اند که درآمد حاصل از فروش نفت و گاز ایران تا ۴۵ درصد افت کرده است. در نتیجه کاهش دسترسی ایران به شبکه بانکی بین المللی نیز ارزش ریال ایران تنها در سال ۲۰۱۲ نزدیک به ۴۰ درصد کاهش یافت و به نوشته آسوشیتدپرس این کاهش ارزش پول ایران طی سه سال اخیر، ۳۵۰ درصد بوده است.
تحریم های جدید آمریکا علیه ایران از روز چهارشنبه ۶ فوریه به اجرا در آمد و به موجب آن خریداران نفت ایران- که عمدتا کشورهای آسیایی چون چین و هند هستند- نمی توانند در مقابل نفت ایران پول نقد بدهند و تنها می توانند کالاهای محلی خود را در معامله ای پایاپای به ایران بفروشند.
همزمان، آیت الله خامنه ای و دیگر مقامات ارشد جمهوری اسلامی بر ادعای سابق خود پافشاری می کنند و می گویند در مذاکرات بعدی اتمی با کشورهای ۵+۱ که قرار است به زودی انجام شود، از موضع خود عقب نمی نشینند.
مقامات ایرانی حتی تلاش کردند تحریم ها را به عنوان محرکی برای خودکفایی صنعتی ایران نمایش دهند. این در واقع بخشی از تلاش های ایران برای آن است که خود را مرکز استقلال سیاسی و تکنولوژیک جهان اسلام معرفی کند.
آسوشیتدپرس سپس به سخن اسماعیل کوثری، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس اشاره می کند که گفت: «ما این پیام را می دهیم که تکنولوژی تنها متعلق به غرب نیست. ما به دیگر کشورها می گوییم که می توانند روی پای خود بایستند.»
برعکس چند سال قبل، حالا ایران ده ها رسانه رسمی و نیمه رسمی از جمله به زبان های عربی و انگلیسی دارد تا از طریق آن ها خبر دستاوردها و موفقیت هایش را اعلام کند.
کارشناسان تکنولوژی سایبری درباره طرح ایران در راه اندازی اینترنت داخلی که کشور را از بقیه جهان مستقل کند، ابراز تردید کرده اند. همچنین امکان هیچ گونه ارزیابی مستقلی از تولیدات داخلی تسلیحاتی در ایران مانند زیردریایی، هواپیماهای بی سرنشین پیشرفته، و یا جت های جنگی وجود ندارد.
طل عنبار، رئیس مرکز اسرائیلی فیشر برای تحقیقات استراتژیک هوا و فضا می گوید: «این سر و صداها بیشتر برای مردم ایران است. این اقدامات بسیار نمایشی و خام و غیرواقعی است.» او پس از بررسی تصاویری که رسانه های ایرانی از جت جنگی قاهر ۳۱۳ نمایش دادند گفت: «به راحتی می توان گفت که بدنه از جنس فایبرگلاس است و از نظر طراحی فایبردینامیک هیچ منطقی در آن دیده نمی شود. هیچ گونه ابزاری که در یک هواپیمای واقعی وجود دارد در این دیده نمی شود.»
همزمان تئودور کاراسیک، تحلیلگر امنیتی در دوبی می گوید نادیده گرفتن ادعاهای ایران اشتباه است.
ایران با قرار دادن ماهواره در مدار زمین توانایی خود در این زمینه را نشان داده و ارتباط دیرینه اش با روسیه و کره شمالی نیز پشتوانه کافی برای ساخت موشکی که تا اسرائیل و مواضع آمریکا در منطقه برود را به آن داده است.
نیروی دریایی ایران نیز با مانورهای اخیر در نزدیکی تنگه هرمز به نظر کارآمد می رسد. کاراسیک می گوید: «آنچه که ایران نمایش می دهد در واقع تقویت این باور عمومی است که ایران برنامه ای مستحکم دارد و می تواند از نظام جمهوری اسلامی حفاظت کند. اما این فقط یک نمایش نیست زیرا ایران تا حدودی قدرت نیز دارد. با این حال ارایه اطلاعات جزئی درباره توانایی ایران کار سختی است.»
با نزدیک شدن به تاریخ۲۲ بهمن و ادامه دهه فجر، تحلیلگران باید منتظر ادعاهای بیشتر ایران در زمینه پیشرفت و توسعه باشند. اخیرا هم ایران از نوع پیشرفته تانک ایرانی ذوالفقار پرده برداری کرد که مشابه تانک روسی T-72s است.
این ها همه در حالی است که احساسات وطن پرستانه و ادعاهای جمهوری اسلامی ایران با مشکلاتی که در نتیجه تحریم ها بر سر مردم آوار شده است، همخوانی ندارد.
مئیر جاودانفر، تحیلیلگر اسرائیلی و ایرانی تبار خاورمیانه می گوید: «برای مردم ایران نیز مانند مردم بقیه جاهای جهان، مشکلات اقتصادی اولویت دارد. وقتی که دولت ایران سرمایه کافی برای واردات دارو در نظر نمی گیرد، چطور می توان انتظار داشت که مردم تحت تاثیر پیشرفت های نظامی قرار بگیرند؟»