وال استریت جورنال در گزارشی نوشت: «بندر شهید بهشتی» یکی از برنامه های توسعه اقتصادی ایران است که دولت ترامپ قصد دارد آن را پیش از تحریم های ۱۳ آبان متوقف کند.
هدف از فشارهای آمریکا، مجازات ایران برای رفتارهای غیرقابل قبول اش در سوریه، لبنان، یمن و دیگر نقاط است.
تکمیل بندر چابهار که بخش کوچکی از آن نزدیک به یک سال پیش راه اندازی شد، موجب تقویت روابط اقتصادی ایران با کشورهای جنوب آسیا و آسیای مرکزی می شود، امکان صادرات نفت بیرون از خلیج فارس را فراهم کرده و کاربرد نظامی استراتژیک پیدا خواهد کرد.
اما این بندر می تواند خط حیات اقتصادی مهمی برای افغانستان باشد که ایالات متحده ۱۶ سال را صرف تقویت و ثبات دولت آن کرده است تا بلکه هزاران نیروی آمریکایی بتوانند به کشورشان برگردند.
بندر چابهار همچنین می تواند مزیت عمده ای برای هند، متحد نزدیک آمریکا در آسیا، باشد. دهلی نو می خواهد فعالیت های این بندر از تحریم های آمریکا معاف شود. بخش عمده فعالیت های اجرایی این بندر در دست شرکت های هندی است. در صورت تکمیل بندر چابهار، هند یکی از بزرگترین مشتریان آن در راستای برنامه بازسازی افغانستان خواهد بود. از جمله خواسته های دولت ترامپ از دهلی نو، حضور اقتصادی بیشتر در آسیای مرکزی بوده است.
ریچارد روسو، کارشناس جنوب آسیا در «مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی» در واشنگتن، می گوید: «هند قابلیت های خوبی برای ایجاد خطوط ارتباطی و حمل و نقل در افغانستان دارد. این امر زمینه هایی قوی دارد. با این حال معلوم نیست موضع کاخ سفید در این باره چیست.»
قوانین ایالات متحده به پرزیدنت ترامپ امکان مستثنی کردن پروژه های بازسازی افغانستان از تحریم های آمریکا را می دهد. توسعه بندر چابهار در این صورت ادامه خواهد یافت. دولت ترامپ تصمیمی در باره اعطای معافیت هایی نگرفته است، اما اعلام کرده قصد مجازات افغانستان یا هند را ندارد.
توسعه بندر چابهار منحصرا در اختیار ایران است، اما هند مسئول خرید تمام تجهیزات لازم برای بندر است و دو پایانه آن را برای ۱۰ سال اداره خواهد کرد.
کارشناسان معتقدند توسعه چابهار راهی برای مقابله با نفوذ روسیه و چین در آسیای مرکزی است. اگر این بندر راه اندازی نشود، افغانستان به طور دائم به پاکستان وابسته خواهد ماند.