دوستداران میراث فرهنگی خوزستان و بویژه شوش می گویند چندین سال است که قلعه شوش به دلیل رخدادهای طبیعی و عدم بازسازی و نگهداری آن از سوی مسئولان میراث فرهنگی کشور رو به ویرانی گذاشته و امکان فروریزی آن از تپه «آکروپل» وجود دارد.
دوستداران میراث فرهنگی و کارشناسان آثار باستانی خوزستان می گویند: اگر مسئولان میراث فرهنگی سریعا اقدام به ترمیم و بازسازی بخش های ویران شده قلعه بنا شده بر آکروپل شوش نکنند، این بنا به طور کامل فرو خواهد ریخت.
بنا به گزارش ها قلعه اکروپل یا قلعه شوش به دست هیات باستان شناسی فرانسوی در سال ۱۸۹۷ میلادی بر روی بلندترین نقطه شهر شوش بنا شده است و شباهت بسیار زیادی به زندان باستیل فرانسه دارد . این قلعه با استفاده از اجرهای به دست امده از کاخ داریوش و تعدادی از اجرهای منقوش به خط میخی چغازنبیل به دست معماران دزفولی بنا شده است. آکروپل واژه ای یونانی به معنای جایگاه مرتفع شهر است.
به گفته مسئولان بناهای تاریخی شوش انگیزه قوی برای پذیرش بیش از یک و نیم میلیون مسافر به این شهرستان است که بخش عمده ای از اقتصادشهر را در بر می گیرد. بناهای تاریخی شوش افزون برآن که سرمایه ملی کشور بشمار می آیند، در عمل تامین کننده منابع اقتصادی شهروندانش نیز هست و ویرانی آن می تواند پیامدهای زیانباری برای مردم منطقه داشته باشد.
در این ارتباط پرویز پورفرخی مدیرکل میراث فرهنگی و گردگشگری استان خوزستان نیز در گفتگو با خبرگزاری ایسنا با تایید ویرانی های پدیدآمده در این قلعه باستانی گفت: بنای قلعهی شوش روی بلندترین تپهی باستانی به نام «آكروپل» ساخته شده است. این قلعه به سبك برخی قلعههای قرون وسطایی با استفاده از آجر و مصالح منطقه ساخته شده است. در ساخت این قلعه از مصالحی مانند خشت، گل، كاهگل و چوب استفاده شده است. همانطور كه تمام بناهای خشتی در معرض خطر شكستگی در فصلهای بارندگی هستند، قلعهی شوش نیز از این قاعده مستثنا نیست.»
مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان در این باره افزود: نفوذ آب هنگام بارندگی، طبله كردن بخشی از كاهگلها، حملهی موریانهها بهشكل موردی یا گسترده یا فروریختن بند آجرها از جمله وقایعی است كه ممكن است برای تمام بناهای قدیمی و از جمله قلعه شوش اتفاق بیفتد.
هرچند پورفرخی می گوید: «پس از هر واقعهی طبیعی، كارشناسان ما در محل حاضر میشوند و نسبت به بررسی و آسیبشناسی كل قلعه اقدام میكنند. پس از یادداشتبرداری، آسیبها و مسایل موردی به مسؤولان مربوط گزارش داده میشود و بلافاصله استادكاران برای رفع آنها وارد عمل میشوند.» با این همه به گفته دوستداران میراث فرهنگی خوزستان و شهرستان شوش این بنا با خطر جدی ریزش روبروست.
مدیرکل میراث فرهنگی استان خوزستان به دفاع از عملکرد سازمان تحت مدیریت خود پرداخته و افزود: هر سال پس از وقوع وقایع طبیعی، آسیبهای موردی را در این قلعه داشتهایم كه یكی یكی رفع میشدند. البته بارانشستگی امری است كه بهطور طبیعی برای بناهای قدیمی اتفاق میافتد. اموالداران قلعه نیز بهطور دایم دغدغهی آسیب رسیدن به انبارها را بهدلیل قدیمی بودن آنها و در نتیجهی بارندگیها دارند و پس از بررسی كامل، موارد را یك به یك گزارش میكنند.»
مدیركل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان گفت: «طرح مرمتی قلعهی شوش مراحل نهایی خود را میگذراند و قرار است شهریورماه سال آینده، مرمت كلی آن آغاز شود. البته مرمت موردی در قلعه همیشه اتفاق میافتد. در سال آینده، خانهی سرایداری كه بهصورت الحاقی به قلعه اضافه شده است، پس از بررسیهای لازم حذف میشود.»
به گفته کارشناسان این قلعه تا پیش از انقلاب در اختیار فرانسویان بود و پس از آن به عنوان پایگاه باستان شناسی شوش مورد استفاده قرار گرفت.
مجسمه معروف نامیراستون، لوح یا کتیبه قوانین معروف حمورابی و لیوان مشهور سفالی شوش به رنگ نخودی و نقش بز کوهی، از مهم ترین اثار به دست آمده از تپه آکروپل شوش است . قلعه اکروپل که بنای ان حدود ۱۵ سال به درازا کشید و دژ دفاعی باستان شناسان فرانسوی در برابر هجوم ها و یورش های قبایل و عشایر منطقه بوده است.
این بخش از تپه های باستانی بالاترین نقطه این اراضی است . در این تپه اثار سکونت از زمان های گذشته به خصوص ایلامیان و قبل از ان دیده می شود . در این تپه حدود ۲۷ لایه یا طبقه باستان شناسی دیده شده است که نشان دهنده این است که این تپه ۲۷ بار دستخوش دگرگونی شده و از طبقات اسلامی، ساسانی، اشکانی، سلوکی، هخامنشی، و ایلامی و قبل از ان تشکیل شده است.
قلعه اکروپل در شهر شوش روبروی ارامگاه دانیال نبی و کنار کاخ آپادانا قرار دارد. فاصله این قلعه تا اهواز مرکز استان خوزستان ۱۱۵ کیلومتر است.