فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران می گوید اصلاح طلبانی که «دست از تندروی بكشند»، می توانند مثل سايرين در انتخابات حاضر شوند؛ پاسخ به انتظار برخی اصلاح طلبان که پیش از این گفته بودند برای شرکت در انتخابات در انتظار «چراغ سبز» حکومت هستند.
به گزارش خبرگزاری های داخل ایران، محمدعلی جعفری فرمانده سپاه روز یکشنبه در میان موضوعات متفاوتی که مطرح کرد، درباره حضور اصلاح طلبان در انتخابات گفت:«اصلاح طلبان سطوح مختلفی دارند؛ برخی از آنها تندرو هستند كه البته مي بينيم اصلاح طلبان اخيرا نسبت به تندروی های اين گروه ابراز ناراحتي و پشيماني كرده اند كه اصلاح طلبان در اين صورت و البته اگر دست از تندروی بكشند، می توانند مثل سايرين در انتخابات حاضر شوند.»
به نظر می رسد آنچه این مقام نظامی ایران می گوید واکنش به سخنان سه روز پیش محمدرضا تابش از معدود نمایندگان اصلاح طلب مجلس شورای اسلامی ایران است.
این نماینده مجلس روز شنبه به خبرگزاری کار ایران، ایلنا گفت: «اصلاح طلبان منتظر چراغ سبز حاکمیت برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری هستند.»
اصلاح طلبان امیدوار
محمدرضا تابش در دوره قبل مجلس رییس فراکسیون اصلاح طلبان بود و مواضع نزدیکی به حکومت داشت. با اینکه اصلاح طلبانی که در انتخابات نامزد شده بودند رد صلاحیت شدند اما چنین مشکلی برای تابش پیش نیامد.
آنچه تابش درباره انتظار برای «چراغ سبز» حاکمیت گفته، مشابه مواضع محمد خاتمی ست. تابش خواهر زاده محمد خاتمی رییس جمهوری سابق ایران است.
رییس جمهوری سابق ایران، سه شنبه گذشته با جمعی از دانشجویان دیدار کرد و در آنجا گفت «جناح منتقد و اصلاحات می گویند داخل نظام هستیم و امیدوارند که در عرصه باشند.»
البته محمد خاتمی در بخش دیگری، شروط پیشین اش را تکرار کرد و گفت «آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از آقایان موسوی و کروبی و تلطیف فضا نه تنها در برگزاری انتخابات پرشور مؤثر است بلکه سبب نزدیکی دلها و آمادگی همگی برای مقابله با تهدیدها و نیز خدمت به کشور خواهد شد.»
این شروط خاتمی مشابه آن چیزی ست که یکسال پیش در آستانه انتخابات مجلس مطرح کرده بود.
با اینکه در ماه های منتهی به انتخابات اسفندماه گذشته، رییس جمهوری سابق ایران خواستار آزادی میرحسین موسوی و مهدی کروبی، زندانیان سیاسی و برگزاری انتخابات آزاد شده بود اما وقتی هم که خواسته های او با واکنشی از سوی حکومت روبرو نشد، روز ۱۲ اسفند، در شعبه ای در دماوند حاضر شد و رای داد.
رای خاتمی واکنش های متفاوتی را برانگیخت. خود او مدتی بعد گفت برای اعتراض بر روی برگه رای، نام «جمهوری اسلامی» را نوشت.
اصلاح طلبان ناراضی
برخلاف خاتمی و نزدیکان اش، برخی چهره های اصلاح طلب چندان انتظاری برای دریافت پیام از سوی حاکمیت ندارند. اغلب آن ها بعد از سرکوب اعتراضات بعد از انتخابات ۸۸ مورد غضب حکومت قرار گرفته اند. آنها معتقدند بدون بستن پرونده انتخابات سال ۸۸، نمی شود به انتخابات آینده پرداخت.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی دو نامزد معترض به انتخابات بودند که حکومت را به تقلب در انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸ متهم کردند و هرگز نتایج آن انتخابات را نپذیرفتند. از بهمن سال ۸۹ هم که بازداشت خانگی موسوی و کروبی آغاز شد. حامیان آنها تا مدتها در خیابان ها اعتراض کردند که با سرکوب حکومت مواجه شدند.
سه سال است که حکومت ایران فرصت فعالیت سیاسی اغلب اصلاح طلبان را محدود کرده و حداقل دو حزب مشهور آنها، یعنی جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را منحل کرد. چهره های مشهور این دو حزب در بازداشت هستند.
هرچند برخی از اصلاح طلبان تمایل خود را برای شرکت در انتخابات – مجلس یا ریاست جمهوری – نشان داده اند اما طیفی از اصلاح طلبان که زندانی شده اند یا مورد آزار حکومت قرار گرفته اند، چنین تمایلی ندارند.
سال گذشته، موسوی و کروبی در پیام های کوتاهی که از زندان خانگی به بیرون فرستادند صراحتا برگزاری انتخابات را بدون تغییر سیاست های سرکوب نظام بی معنی دانستند. غیر از این فعالان سیاسی اصلاح طلب مانند مصطفی تاجزاده هم هیچ علاقه به مطرح کردن بحث انتخابات ندارند.
اصلاحات یا جنبش سبز
نشانه هایی از وجود اختلاف بین خاتمی و رهبران مخالف دولت وجود دارد. با اینکه محمد خاتمی و نزدیکانش خوشبین به «چراغ سبز» حاکمیت هستند اما مخالفان دولت خواسته های دیگری دارند.
بخشی از تفاوت این دو دیدگاه بخاطر کاهش اعتراض ها به حکومت روی داده است.
طیف نزدیک به محمد خاتمی با اشاره به یکسال غیبت معترضان در خیابان، معتقدند برای ماندن در عرصه سیاسی باید با نظام تعامل کنند. اما در مقابل نزدیکان موسوی و کروبی می گویند چیزی عوض نشده است.
علیرضا بهشتی شیرازی مشاور میرحسین موسوی که مدتهاست در زندان اوین زندانی است به تازگی مقاله ای برای سایت کلمه نوشته و تاکید کرده بحران سیاسی فروکش نکرده است.
محمد خاتمی به نسبت مخالفان دولت دیدگاه میانه رو تری دارد. این جمله محمد خاتمی ست: «من نمی خواهم بگویم بین اصلاحات و جنبش سبز باید خط بکشیم اما باید خط کشی هایی برای برخی از جریانات که منحرف و خطرناک هستند، داشته باشیم.»
این چندمین بار است که خاتمی برخی مخالفت ها با حکومت را به «جریان های خطرناک» تشبیه می کند.
در ماه های گذشته برخی نزدیکان موسوی از جمله ابوالفضل قدیانی از زندان نامه های سرگشاده و انتقادی به آیت الله خامنه ای نوشته اند. به نظر می رسد محمد خاتمی این نامه نگاری ها را تندروی می داند.
محمد خاتمی هرچند می گوید خواستار اصلاحات است اما همواره اصرار دارد بین خود و مخالفان مرز مشترکی ترسیم کند. اصراری که در میان رهبران مخالف دولت کمتر دیده می شود.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی در مسیر اعتراضات به انتخابات، سعی کردند بیشتر خود را با معترضان نزدیک کنند هرچند که همچنان بر «اجرای بی تنازل قانون اساسی» تاکید داشتند اما در آخرین مانیفیست شان با عنوان «ویراست دوم منشور جنبش سبز»، این دو رهبر مخالف دولت، مطالبات جدی تری را مطرح کردند. آنها حتی تاکید داشتند قانون اساسی وحی منزل نیست.
یک تیر و دو نشان
با صحبت های روز یکشنبه فرمانده سپاه مبنی بر حضور اصلاح طلبانی که «دست از تندروی بكشند»، پیش بینی می شود بخشی از اصلاح طلبان فعالیت های انتخاباتی خود را شروع کنند.
اما چرا فرمانده سپاه پاسداران، روز یکشنبه به این طیف از اصلاح طلبان چراغ سبز نشان داده است؟ شاید دلیل آن را بتوان در صحبت های روز گذشته محمدرضا تابش یافت. او گفته بود که «زمینه برای حضور اصلاح طلبان در انتخابات فراهم نیست و برخی فرماندهان سپاه و چهره های محافظه کار مخالف حضور اصلاح طلبان هستند.»
در حالی فرمانده سپاه چراغ سبز به اصلاح طلبان نشان داده که می توان این کار را تدبیر آیت الله خامنه ای دانست. در مواردی که رهبر جمهوری اسلامی شان خود را بالاتر از طرفین دعوا می داند، معمولا اظهار نظر نمی کند.
گاهی هم جلو انداختن سایر مقام های حکومتی برای دادن پیغام را روشی برای خود می داند تا در صورت تغییر فضای سیاسی، بتواند دستوری مخالف آن پیام بدهد.
از سوی دیگر، حضور فرمانده سپاه و پیام به اصلاح طلبان می تواند تعبیر به فضای نظامی- سیاسی در ایران شود.
منتقدان دولت مدتهاست می گویند سپاه پاسداران از اقتصاد تا سیاست را در دست دارد و در واقع رهبر مجازی ایران است. سپاه در دو انتخابات گذشته ریاست جمهوری نقش پر رنگی داشت و حال برای انتخابات آینده به طیفی از اصلاح طلبان میانه رو، چراغ سبز نشان می دهد.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران و وصیت آیت الله خمینی، نیروهای نظامی سپاه و ارتش از دخالت در سیاست و انتخابات منع شده اند.
با هر روایتی، امروز محمدعلی جعفری به طیفی از اصلاح طلبان که منتظر بودند، چراغ سبز نشان داده است. اما آیا مخالفان دولت و جنبش سبزی ها هم از این چراغ سبز استقبال می کنند؟
به گزارش خبرگزاری های داخل ایران، محمدعلی جعفری فرمانده سپاه روز یکشنبه در میان موضوعات متفاوتی که مطرح کرد، درباره حضور اصلاح طلبان در انتخابات گفت:«اصلاح طلبان سطوح مختلفی دارند؛ برخی از آنها تندرو هستند كه البته مي بينيم اصلاح طلبان اخيرا نسبت به تندروی های اين گروه ابراز ناراحتي و پشيماني كرده اند كه اصلاح طلبان در اين صورت و البته اگر دست از تندروی بكشند، می توانند مثل سايرين در انتخابات حاضر شوند.»
به نظر می رسد آنچه این مقام نظامی ایران می گوید واکنش به سخنان سه روز پیش محمدرضا تابش از معدود نمایندگان اصلاح طلب مجلس شورای اسلامی ایران است.
این نماینده مجلس روز شنبه به خبرگزاری کار ایران، ایلنا گفت: «اصلاح طلبان منتظر چراغ سبز حاکمیت برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری هستند.»
اصلاح طلبان امیدوار
محمدرضا تابش در دوره قبل مجلس رییس فراکسیون اصلاح طلبان بود و مواضع نزدیکی به حکومت داشت. با اینکه اصلاح طلبانی که در انتخابات نامزد شده بودند رد صلاحیت شدند اما چنین مشکلی برای تابش پیش نیامد.
آنچه تابش درباره انتظار برای «چراغ سبز» حاکمیت گفته، مشابه مواضع محمد خاتمی ست. تابش خواهر زاده محمد خاتمی رییس جمهوری سابق ایران است.
رییس جمهوری سابق ایران، سه شنبه گذشته با جمعی از دانشجویان دیدار کرد و در آنجا گفت «جناح منتقد و اصلاحات می گویند داخل نظام هستیم و امیدوارند که در عرصه باشند.»
البته محمد خاتمی در بخش دیگری، شروط پیشین اش را تکرار کرد و گفت «آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از آقایان موسوی و کروبی و تلطیف فضا نه تنها در برگزاری انتخابات پرشور مؤثر است بلکه سبب نزدیکی دلها و آمادگی همگی برای مقابله با تهدیدها و نیز خدمت به کشور خواهد شد.»
این شروط خاتمی مشابه آن چیزی ست که یکسال پیش در آستانه انتخابات مجلس مطرح کرده بود.
با اینکه در ماه های منتهی به انتخابات اسفندماه گذشته، رییس جمهوری سابق ایران خواستار آزادی میرحسین موسوی و مهدی کروبی، زندانیان سیاسی و برگزاری انتخابات آزاد شده بود اما وقتی هم که خواسته های او با واکنشی از سوی حکومت روبرو نشد، روز ۱۲ اسفند، در شعبه ای در دماوند حاضر شد و رای داد.
رای خاتمی واکنش های متفاوتی را برانگیخت. خود او مدتی بعد گفت برای اعتراض بر روی برگه رای، نام «جمهوری اسلامی» را نوشت.
اصلاح طلبان ناراضی
برخلاف خاتمی و نزدیکان اش، برخی چهره های اصلاح طلب چندان انتظاری برای دریافت پیام از سوی حاکمیت ندارند. اغلب آن ها بعد از سرکوب اعتراضات بعد از انتخابات ۸۸ مورد غضب حکومت قرار گرفته اند. آنها معتقدند بدون بستن پرونده انتخابات سال ۸۸، نمی شود به انتخابات آینده پرداخت.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی دو نامزد معترض به انتخابات بودند که حکومت را به تقلب در انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸ متهم کردند و هرگز نتایج آن انتخابات را نپذیرفتند. از بهمن سال ۸۹ هم که بازداشت خانگی موسوی و کروبی آغاز شد. حامیان آنها تا مدتها در خیابان ها اعتراض کردند که با سرکوب حکومت مواجه شدند.
سه سال است که حکومت ایران فرصت فعالیت سیاسی اغلب اصلاح طلبان را محدود کرده و حداقل دو حزب مشهور آنها، یعنی جبهه مشارکت و سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی را منحل کرد. چهره های مشهور این دو حزب در بازداشت هستند.
هرچند برخی از اصلاح طلبان تمایل خود را برای شرکت در انتخابات – مجلس یا ریاست جمهوری – نشان داده اند اما طیفی از اصلاح طلبان که زندانی شده اند یا مورد آزار حکومت قرار گرفته اند، چنین تمایلی ندارند.
سال گذشته، موسوی و کروبی در پیام های کوتاهی که از زندان خانگی به بیرون فرستادند صراحتا برگزاری انتخابات را بدون تغییر سیاست های سرکوب نظام بی معنی دانستند. غیر از این فعالان سیاسی اصلاح طلب مانند مصطفی تاجزاده هم هیچ علاقه به مطرح کردن بحث انتخابات ندارند.
اصلاحات یا جنبش سبز
نشانه هایی از وجود اختلاف بین خاتمی و رهبران مخالف دولت وجود دارد. با اینکه محمد خاتمی و نزدیکانش خوشبین به «چراغ سبز» حاکمیت هستند اما مخالفان دولت خواسته های دیگری دارند.
بخشی از تفاوت این دو دیدگاه بخاطر کاهش اعتراض ها به حکومت روی داده است.
طیف نزدیک به محمد خاتمی با اشاره به یکسال غیبت معترضان در خیابان، معتقدند برای ماندن در عرصه سیاسی باید با نظام تعامل کنند. اما در مقابل نزدیکان موسوی و کروبی می گویند چیزی عوض نشده است.
علیرضا بهشتی شیرازی مشاور میرحسین موسوی که مدتهاست در زندان اوین زندانی است به تازگی مقاله ای برای سایت کلمه نوشته و تاکید کرده بحران سیاسی فروکش نکرده است.
محمد خاتمی به نسبت مخالفان دولت دیدگاه میانه رو تری دارد. این جمله محمد خاتمی ست: «من نمی خواهم بگویم بین اصلاحات و جنبش سبز باید خط بکشیم اما باید خط کشی هایی برای برخی از جریانات که منحرف و خطرناک هستند، داشته باشیم.»
این چندمین بار است که خاتمی برخی مخالفت ها با حکومت را به «جریان های خطرناک» تشبیه می کند.
در ماه های گذشته برخی نزدیکان موسوی از جمله ابوالفضل قدیانی از زندان نامه های سرگشاده و انتقادی به آیت الله خامنه ای نوشته اند. به نظر می رسد محمد خاتمی این نامه نگاری ها را تندروی می داند.
محمد خاتمی هرچند می گوید خواستار اصلاحات است اما همواره اصرار دارد بین خود و مخالفان مرز مشترکی ترسیم کند. اصراری که در میان رهبران مخالف دولت کمتر دیده می شود.
میرحسین موسوی و مهدی کروبی در مسیر اعتراضات به انتخابات، سعی کردند بیشتر خود را با معترضان نزدیک کنند هرچند که همچنان بر «اجرای بی تنازل قانون اساسی» تاکید داشتند اما در آخرین مانیفیست شان با عنوان «ویراست دوم منشور جنبش سبز»، این دو رهبر مخالف دولت، مطالبات جدی تری را مطرح کردند. آنها حتی تاکید داشتند قانون اساسی وحی منزل نیست.
یک تیر و دو نشان
با صحبت های روز یکشنبه فرمانده سپاه مبنی بر حضور اصلاح طلبانی که «دست از تندروی بكشند»، پیش بینی می شود بخشی از اصلاح طلبان فعالیت های انتخاباتی خود را شروع کنند.
اما چرا فرمانده سپاه پاسداران، روز یکشنبه به این طیف از اصلاح طلبان چراغ سبز نشان داده است؟ شاید دلیل آن را بتوان در صحبت های روز گذشته محمدرضا تابش یافت. او گفته بود که «زمینه برای حضور اصلاح طلبان در انتخابات فراهم نیست و برخی فرماندهان سپاه و چهره های محافظه کار مخالف حضور اصلاح طلبان هستند.»
در حالی فرمانده سپاه چراغ سبز به اصلاح طلبان نشان داده که می توان این کار را تدبیر آیت الله خامنه ای دانست. در مواردی که رهبر جمهوری اسلامی شان خود را بالاتر از طرفین دعوا می داند، معمولا اظهار نظر نمی کند.
گاهی هم جلو انداختن سایر مقام های حکومتی برای دادن پیغام را روشی برای خود می داند تا در صورت تغییر فضای سیاسی، بتواند دستوری مخالف آن پیام بدهد.
از سوی دیگر، حضور فرمانده سپاه و پیام به اصلاح طلبان می تواند تعبیر به فضای نظامی- سیاسی در ایران شود.
منتقدان دولت مدتهاست می گویند سپاه پاسداران از اقتصاد تا سیاست را در دست دارد و در واقع رهبر مجازی ایران است. سپاه در دو انتخابات گذشته ریاست جمهوری نقش پر رنگی داشت و حال برای انتخابات آینده به طیفی از اصلاح طلبان میانه رو، چراغ سبز نشان می دهد.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران و وصیت آیت الله خمینی، نیروهای نظامی سپاه و ارتش از دخالت در سیاست و انتخابات منع شده اند.
با هر روایتی، امروز محمدعلی جعفری به طیفی از اصلاح طلبان که منتظر بودند، چراغ سبز نشان داده است. اما آیا مخالفان دولت و جنبش سبزی ها هم از این چراغ سبز استقبال می کنند؟