واکنش کشورهای مختلف به اعتراضات در ایران

کشته‌شدن مهسا امینی، دختر ۲۲ ساله‌ای که در زمان بازداشتش در گشت ارشاد جان باخت، واکنش‌های زیادی را افکار عمومی مردم جهان برانگیخت. بسیاری از مردم کشورهای دیگر نسبت به سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در خصوص زنان و حقوق بشر و اعتراضات آگاه شده‌اند.

شبکه‌های اجتماعی از واکنش‌های مردم سراسر جهان به مرگ مهسا امینی و سرکوب مرگبار معترضان در شهرهای مختلف ایران پر شده است. آنها اکنون می‌دانند که معترضانی که در ده‌ها شهر ایران به خیابان‌ها آمدند، از جمله در مخالفت با حجاب اجباری در ایران و نقض حقوق زنان به خیابان‌ها آمدند.

هنرمندانی که در سطح جهانی شناخته‌شده‌اند، از جاستین بیبر خواننده گرفته تا آنجلینا جولی بازیگر، از طریق حساب‌های کاربری خود که میلیون‌ها نفر آنها را دنبال می‌کنند، سرکوب‌ معترضان در ایران را به آگاهی مردم بسیاری در سراسر جهان رسانده‌اند.

اما در بین دولت‌های جهان، واکنش‌ها متفاوت بوده است. برخی کشورهای عمدتا غربی که حقوق بشر و آزادی‌های زنان را جز ارزش‌های بنیادین می‌دانند، گشت ارشاد و سرکوب خونین معترضان را محکوم کردند.

جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، جزء اولین رهبرانی بود که به رویدادهای ایران واکنش نشان داد. او در سخنرانی خود در سازمان ملل متحد که مدتی پس از سخنرانی ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران صورت گرفت، به سرعت و به طور علنی از معترضان حمایت کرد. او گفت «امروز ما در کنار شهروندان شجاع و زنان شجاع ایران ایستاده‌‌ایم که همین الان برای به دست آوردن حقوق ابتدایی خود تظاهرات می‌کنند.» بایدن گفت که می‌داند که آینده از آن کشورهایی خواهد بود که بگذارند جامعه به طور کامل (زنان و مردان) از پتانسیل خود استفاده کند، و زنان و دختران از حقوق برابر (با مردان) برخوردار باشند.

حمایت بایدن از تظاهرات زنان برای بدست آوردن حقوقشان در حالی است که ابراهیم رئیسی در یک مصاحبه تلویزیونی گفت معترضان باید «در مراکزی» که او اعلام نکرد سرپوشیده خواهد بود یا خیر، «گفتگو» و شاید «اعتراض» کنند.

نخست وزیر کانادا، جاستین ترودو اعلام کرد که به خاطر مرگ مهسا امینی، تحریم‌هایی را علیه کسانی که مسئول مرگ مهسا امینی هستند اعمال می‌کند. تردو به خبرنگاران در اتاوا گفت «ما پشت سر هم همینطور شاهد نادیده گرفتن حقوق بشر هستیم و این را در قضیه مرگ مهسا امینی و سرکوب معترضان دیدیم.»

آلمان نیز به مرگ مهسا امینی در گشت ارشاد واکنش نشان داد. اولاف شولتس، صدر اعظم آلمان مرگ مهسا امینی در بازداشت پلیس را هولناک خواند و در توییتی نوشت: «نسبت به قربانیان تظاهرات زنان شجاع ایران ناراحت هستم. زنان در هر جایی در دنیا باید قادر به زندگی، آنگونه که خود می‌خواهند و بدون ترس از دست دادن جان‌شان، باشند.»

کمیسر حقوق بشر دولت فدرال آلمان هم در بیانیه‌ای اعلام کرد «مرگ خشونت بار ژینا مهسا امینی، ۲۲ ساله در بازداشت پلیس (امنیت) اخلاق ایران، وضعیت دراماتیک حقوق بشر در ایران را نشان می‌دهد. قربانیان این خشونت افراطی، همانطور که اغلب اتفاق می افتد، زنان هستند.»

اسپانیا با احضار سفیر ایران در مادرید در روز چهارشنبه، به مخالفت خود با سرکوب شدید معترضان در سراسر ایران واکنش نشان داد. یک منبع دیپلماتیک به خبرگزاری فرانسه گفت که وزارت خارجه اسپانیا همچنین اعتراض مادرید به نقض حقوق زنان در ایران را اعلام کرد.

در بین کشورهایی که تا لحظه تهیه گزارش واکنش نشان نداده‌اند، نام کشورهای عرب جنوب خلیج فارس، نظیر عربستان، و متحدان ایران یعنی سوریه و روسیه و همچنین هند و چین دیده می‌شود.

رسانه‌های کشورهای عرب جنوب خلیج فارس اعتراضات در ایران را پوشش داده‌اند اما مقامات ارشد آنها واکنشی نشان نداده‌اند.

در ترکیه نیز دولت اردوغان به این اعتراضات واکنش نشان داده، اما یک حزب حامی کردها در ترکیه از معترضان در ایران حمایت کرده است.

در چین، برخی از سایت‌های ناظر بر شبکه‌های اجتماعی چینی می‌گویند که رسانه‌ها عمدتا روی موضع دولت ایران تمرکز کرده‌اند و هشتگ‌هایی که استفاه می‌کنند نه برای مهسا امینی است، که بیشتر بازگو کننده مواضع جمهوری اسلامی است که اعتراضات را به خارج نسبت می‌دهد.