آینده توافق هسته‌ای و مواضع موافقان و مخالفان ایرانی آن از نگاه رسانه‌ها

جان کری وزیر خارجه آمریکا (چپ) و محمدجواد ظریف همتای ایرانی او در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک - ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۵

تنش‌ها بر سر توافق هسته‌ای ۲۳ تیر ماه بین قدرت‌های جهانی و ایران، عنوان سرمقاله روز دوشنبه نیویورک تایمز است که در آن با اشاره به افزایش حضور خارجی‌ها در ایران و دیدار از آن کشور در پی توافق هسته‌ای، می‌نویسد ناگهان با اقدام اخیر کنگره آمریکا خوش بینی ها برباد رفت.

نویسنده در ادامه می‌گوید، حالا شهروندان ۳۸ کشوری که با ایالات متحده مناسبات روادید آزاد دارند، اگر به ایران سفر کرده باشند، باید برای ورود به آمریکا ویزا بگیرند. اما عربستان سعودی که ۱۵ تن از ۱۹ تروریست مرتبط با فاجعه ۱۱ سپتامبر از آن کشور بودند، شامل این مصوبه کنگره نمی شود؛ تروریست‌هایی که عامل حمله های گسترده به اروپا و فرانسه بوده اند از سودان و سوریه آمده‌اند، نه از ایران.

سرمقاله نیویورک تایمز سپس به مواضع تندروهای مخالف توافق جامع اتمی در ایران وآمریکا پرداخته و می‌نویسد، اگر کنگره بخواهد به این شیوه کار و لغو نکردن تحریم‌ها ادامه دهد، آینده توافق را به خطر می‌اندازد، حال آن که ایران در حال اجرای توافق و ارسال حجم بزرگی از اورانیوم غنی شده خود به روسیه است.

در همین حال، رامین جهانبگلو در مقاله‌ای در نشریه ایندین اکسپرس با عنوان "سال توافق هسته ای" می‌نویسد، این توافق راه را برای گذار ایران از یک دولت امنیتی منزوی، به یک قدرت منطقه ای هموار کرد. نویسنده توافق هسته ای را عمده ترین تحول ژئوپلیتیکی در آینده خاورمیانه خوانده و می افزاید، توافق به سیاست داخلی ایران هوای تازه ای دمیده و اکنون می‌توان پرسید که تاثیر توافق بر نقش سیاسی و اقتصادی آینده ایران در منطقه و جهان چیست.

آقای جهانبگلو دو روایت از مسیر احتمالی توافق ارائه می کند: یکی از سوی مخالفان آن در اسرائیل، عربستان سعودی، ایالات متحده و ایران، و دیگری از سوی طرفداران میانه رو و اصلاح طلب حسن روحانی رئیس جمهوری ایران.

به عقیده نویسنده، مخالفان توافق اتمی خواستار محاصره اقتصادی و حتی حملۀ نظامی به ایران هستنند، اما موافقان، بویژه در ایران، خواستارهمکاری ایران با ترکیه و عراق و غرب برای حل مشکلاتی هستند که راه ایران را به جامعه جهانی هموار می‌کند.

مخالفان توافق در ایران عمدتا حول محور رهبر جمهوری اسلامی و احمدی نژاد گرد آمده اند و برآن هستند که ایران به جای مبارزه با گروه داعش، باید در سوریه، یمن، لبنان و عراق برای تقویت مواضع شیعیان اقدام کند.

نویسنده در پایان می‌افزاید اگر ایران دست خود را خوب بازی کند، یک قدرت منطقه‌ای مورد احترام و یک شریک در سیاستگذاری جهانی خواهد بود.