دیده‌بان حقوق بشر از محرومیت درمانی فعالان محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی از جمله پنج متهم سیاسی به اسامی راحله راحمی‌پور، زینب جلالیان، وریشه مرادی، مطلب احمدیان و مهوش ثابت انتقاد کرد.
این سازمان حقوق بشری به نقل از دو منبع آگاه گزارش داده که محبوسان در زندان اوین دچار محرومیت درمانی هستند و با این‌حال مقامات حکومت ایران بطور مداوم از تحقیق درباره موارد مربوط به غفلت پزشکی درباره زندانیان و پاسخگو قرار دادن متخلفان سرباز زده است.
ناهید نقشبندی، پژوهشگر امور ایران در دیده‌بان حقوق بشر، با اشاره به «محاکمات به شدت ناعادلانه» در مورد بسیاری از این زندانیان گفته که آنها «نه تنها بطور ناعادلانه‌ای زندانی شده‌اند بلکه از دسترسی به درمان محروم شده، حق آنها در برخورداری از سلامت نقض شده و زندگی آنها در معرض خطر جدی قرار گرفته شده است.»
دیده‌بان حقوق بشر در این رابطه به ابتلای راحله راحمی‌پور، زندانی سیاسی ۷۲ ساله، به تومور مغزی اشاره کرده و مشکلات سلامتی او را «جدی» توصیف کرده و افزوده است با این حال از دسترسی او به مراقبت‌های بهداشتی ویژه بطور مکرر جلوگیری شده است.
راحله راحمی‌پور، از اعضای خانواده های دادخواه و مفقودشدگان در زندان‌های جمهوری اسلامی، در آبان ۹۸ بازداشت و در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به شش سال حبس محکوم شد.
دیده‌بان حقوق بشر در گزارش اخیر خود، همچنین از زینب جلالیان، زندانی سیاسی محکوم به حبس ابد در زندان یزد، نام برده که به رغم تشدید درد در سمت راست بدنش در شش ماه گذشته همچنان از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی محروم مانده است.
به گزار ش این نهاد بین‌المللی، مقامات زندان، با اعمال محدودیت شدید در انتقال او به بیمارستان، از این حربه برای تحت فشار قراردادن زینب جلالیان برای اعتراف به اتهامات مضاعف بهره برده‌اند.
زینب جلالیان، در سال ۱۳۸۶ بازداشت و به اتهام «محاربه به دلیل عضویت در گروه‌های مخالف نظام (پژاک)» به حبس ابد محکوم شد.
هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در مرداد ماه سال جاری اعلام کرده بود که این زندانی سیاسی «مدت‌ها است که از مشکلات جسمانی متعدد رنج می‌برد» اما مقامات قضایی «درخواست‌های او» را برای اعزام به بیمارستان نمی‌پذیرند.
دیده‌بان حقوق بشر همچنین با اشاره به محرومیت درمانی وریشه مرادی، زندانی سیاسی کُرد در زندان اوین، گزارش داده که پس از صدور حکم اعدام علیه این متهم سیاسی، مقامات جمهوری اسلامی از انتقال او به بیمارستان جهت آزمایشات پزشکی خودداری کردند.
این نهاد حقوق بشری همچنین از مطلب احمدیان، زندانی سیاسی کرد، نام برده که در حال گذراندان پانزدهمین سال حبس خود در زندان اوین است و به رغم ابتلا به مشکلات جسمی «جدی و بالقوه کشنده»، بیماری‌های او مورد رسیدگی درمانی قرار نگرفته‌اند.
بنا بر این گزارش، با این که کادر درمانی زندان اذعان کرده‌اند که قادر به درمان او نیستند ولی درخواست‌های او برای انتقال به بیمارستان تاکنون رد شده‌اند.
هرانا در مردادماه سال جاری از ابتلای مطلب احمدیان به بیماری‌هایی از جمله «زخم معده و لوزالمعده، عفونت بیضه، و آسیب‌های نخاعی» خبر داده بود.
دیده‌بان حقوق بشر همچنین از تاخیرهای طولانی در روند درمانی مهوش ثابت، شهروند بهایی ۷۳ ساله محبوس در زندان اوین، خبر داده که روز چهارشنبه ۱۴ آذر تحت عمل جراحی باز قلب قرار گرفت.
دیده‌بان حقوق بشر با استناد به «قواعد حداقل استاندارد سازمان ملل برای رفتاربا زندانیان» تاکید کرده که زندانیان بیماری که نیازمند درمان ویژه هستند «باید» به مراکز درمانی ویژه یا بیمارستان‌ها منتقل شوند.
ناهید نقشبندی، پژوهشگر امور ایران در دیده‌بان حقوق بشر، از مقامات جمهوری اسلامی خواست فورا از دسترسی تمامی زندانیان به خدمات درمانی لازم اطمینان حاصل کنند و افزود: «محروم کردن زندانیان از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی نه تنها حق انسانی آنها در برخورداری از سلامت را نقض می‌کند بلکه زندگی آنها دچار خطر می‌کند.»
نهادها و فعالان حقوق بشری همواره از وضعیت حقوق بشر در ایران انتقاد کرده‌اند.
اتحادیه اروپا روز چهارشنبه ۳۰ آبان پس از تصویب قطعنامه کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل متحد علیه جمهوری اسلامی، با ارائه گزارشی از وضعیت حقوق بشر در ایران ابراز نگرانی کرد.