چشم‌انداز همکاری‌های ایران و کشورهای عربی پس از لغو تحریم‌ها

عکس تزئینی

با این که در سال‌های گذشته رابطه سیاسی ایران با بیشتر کشورهای حوزه خلیج فارس سرد و گاه پرتنش بوده است، اما بسیاری از شرکت‌های تجاری این کشورها خود را آماده می‌کنند تا با برداشته شدن تحریم‌ها از مزایای بازار ایران استفاده کنند.

سال‌های زیادی است که امارات متحده عربی و به ویژه امیرنشین دوبی، در کنار چین و هند، بزرگترین شریک تجاری ایران در منطقه خلیج فارس محسوب می‌شود. سال گذشته میزان واردات ایران از کشورهای حوزه خلیج فارس به ۳۵ میلیارد دلار رسید که حجم عمده آن از دوبی بود.

پیش‌بینی می‌شود با برداشته شدن تحریم‌ها، واردات سالانه ایران از ۸۰ میلیارد دلار به ۲۰۰ میلیارد دلار برسد. شرکت‌های امارات متحده عربی از جمله شرکت‌هایی هستند که می‌توانند از این وضع سود زیادی کسب کنند.

عمان هم که روابط سیاسی نزدیکی با ایران دارد، خود را آماده تقویت روابط اقتصادی با تهران می‌کند. این کشور به تازگی قراردادی ۲۵ ساله با ایران امضا کرده که بر مبنای آن ۶۰ میلیارد دلار گاز طبیعی از ایران خریداری می‌کند.

ولی در حالی که شرکت‌ها و تاجران عرب به فرصت‌های اقتصادی در ایران چشم دوخته‌اند، بیشتر دولت‌های عرب حوزه خلیج فارس روابط دوستانه‌ای با ایران ندارند.

هواپیماهای جنگی عربستان که از حمایت امارات، بحرین، قطر و کویت برخوردارند، به بمباران شبه نظامیان شیعه حوثی در یمن - که گفته می شود مورد حمایت ایران هستند - ادامه می دهند.

بحرین نیز دو ماه پیش در اعتراض به دخالت ایران در امور داخلی این کشور، سفیر خود را از تهران فراخواند. در سوریه هم گروه مسلح مورد حمایت برخی کشورهای عرب خلیج فارس، علیه دولت بشار اسد که توسط ایران پشتیبانی می‌شوند، سرگرم جنگ هستند.

در مورد توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ هم اگرچه وزرای امور خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس از این توافق حمایت کردند، اما برخی مانند وزیر امور خارجه امارات از این که این توافق باعث جسور شدن ایران شود، ابراز نگرانی کرده‌اند.

شاید تجارت و چشم انداز سود دو طرفه بتواند در آینده این وضعیت را تغییر دهد. به ویژه آن که بهبود شرایط اقتصادی ایران، مستلزم ورود سرمایه‌های خارجی و همکاری‌های اقتصادی بین‌المللی است.