واکنش اعراب به توافق اتمی با ایران

معامله هسته ای با ایران با تردید عمیق در جهان عرب روبرو شده است و این نگرانی شدت می گیرد که کاهش انزوای بین المللی ایران ممکن است موازنه کسب قدرت در منطقه را بسود ایران تغییر دهد.

نیویورک تایمز در گزارشی می گوید کشورهای عرب از دست یابی ایران به اسلحه اتمی در هراس هستند و برخی تردید دارند که معامله بتواند از چنین رویدادی جلوگیری کند. افزون بر این، متحدان آمریکا در حوزه خلیج فارس ابراز نگرانی می کنند که معامله اتمی، از طریق توانمند ساختن اقتصادی، ابزار لازم را برای ایران فراهم آورد و تهران از آن بعنوان یک چراغ سبز جهت گسترش نفوذ در منطقه استفاده کند.

گزارش به قطبی شدن جهان عرب در مناقشه نیابتی بین ایران و قدرت های خلیج فارس، بویژه عربستان سعودی، از جمله در سوریه، یمن و عراق اشاره می کند و بنقل از یک استاد علوم سیاسی در دانشگاه امارات عربی متحده می گوید تنش در منطقه، با معامله هسته ای یا بدون آن، ادامه خواهد یافت، و «اگر ایران بر آن باشد بعنوان یک قدرت منطقه ای و توسعه طلب عمل کند، فکر می کنم ما با وضعیت دشواری روبرو خواهیم بود.»

عربستان سعودی در بیانیه ای که خبرگزاری دولتی سه شنبه شب منتشر کرد هشدار داد ایران باید از دستاوردهای اقتصای برآمده از لغو تحریم ها، بجای ایجاد آشوب در منطقه، برای بهبود وضع زندگی مردم خود استفاده کند.

دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس خوش بینی محتاطانه ای ابراز داشتند. رهبر امارات متحده عربی و امیر کویت پیام های تبریک به ایران فرستادند و ابراز امیدواری کردند توافق به امنیت و ثبات منطقه ای کمک کند.

در گزارش نیویورک تایمز گفته می شود در موضوع هسته ای، کشورهای عرب نسبت به توانایی توافق در بازداشتن ایران از دست یابی به اسلحه اتمی تردید دارند. عربستان سعودی روز سه شنبه در بیانیه ای از داوری در باره توافق نهایی خودداری ورزید، اما تاکید کرد همیشه خواهان توافقی بود که تضمین کند ایران قادر به تهیه بمب نخواهد بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه مصر گفت کشورش امیدوار است توافق «گامی بسوی یک منطقه آزاد از تسلیحات اتمی باشد.»

با این حال، مخالفان ایران در منطقه ابزار نگرانی می کنند که توافق دست تهران را در مناقشات منطقه ای تقویت خواهد کرد. طارق الشماری، تحلیلگر سعودی و مدیر « شورای روابط بین المللی خلیج» (فارس) گفت «از نقطه نظر ما، توافق تهدیدی غیر مستقیم علیه خلیج، منافع اعراب و صلح است.»

او گفت کشورهای غرب خلیج فارس در پشت صحنه تلاش خواهند کرد ایران را از نظر سیاسی و اقتصادی منزوی نگاهدارند، و افزود عربستان سعودی، به ویژه، برای بهبود مناسبات با روسیه دست بکار شده است.

نیویورک تایمز می نویسد شورشیان سوریه نیز ابراز نگرانی می کنند و می گویند ایران اینک خود را آزاد می بیند پول و جنگ افزار بیشتری برای تقویت ارتش اسد سرازیر کند.

بشار اسد بی درنگ به آیت الله خامنه ای و حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران توافق اتمی را تبریک گفت و توافق یک «پیروزی بزگ» برای ایران و یک «نقطه عطف تاریخی» در تاریخ ایران، منطقه و جهان است.

در عراق، سعد الحدیثی، سخنگوی حیدر العبادی نخست وزیر شیعه، توافق را «عاملی برای ثبات منطقه ای» که به وحدت بیشتر در جنگ با تروریسم منجر خواهد شد، نامید.