فریدون تنکابنی، داستاننویس و از اعضای موسس کانون نویسندگان ایران و شورای نویسندگان و هنرمندان، پس از تحمل دورهای بیماری شنبه هفتم مهر در ۸۷ سالگی در آلمان درگذشت.
کانون نویسندگان ایران روز یکشنبه هشتم مهر اعلام کرد که فریدون تنکابنی، زاده ۱۳۱۶، داستاننویس و طنزپرداز و از اعضای هیئت موسس این کانون، شنبه هفتم مهر در پی دورهای بیماری در خانه سالمندان شهر کلن آلمان درگذشت.
به فنا رفتن یک مملکت اینگونه است که در تفوق اخبار سیاسی، جایی برای فرهنگ نمیماند. هیچکس نه متوجه مرگ نویسندهی بزرگ فارسی میشود، و نه برایش اهمیتی دارد. همه از مرگ دیگری میگویند اما، #فریدون_تنکابنی هم، امروز درگذشت. دور از وطن، در غربت و فراموشی یک خانهی سالمندان. دریغ. pic.twitter.com/GN001apDC9
— Shahrokh Dolkou (@SDolkou) September 29, 2024
فریدون تنکابنی نخسین اثر خود با عنوان «مردی در قفس» را در آغاز دهه ۴۰ خورشیدی منتشر کرد و پس از آن همکاری با نشریات، بهویژه در زمینه طنز سیاسی را شروع کرد.
از جمله آثار بر جا مانده از او، «یادداشتهای شهر شلوغ»، «اسیر خاک»، «پیاده شطرنج»، «پول، تنها ارزش و معیار ارزشها»، «راه رفتن روی ریل»، «اندوه سترون بودن»، و «جمهوری عوضی اسلامی» است.
برخی ناظران او را «طنزنویس قهار، تأثیرگذار، و حرفهای» و «نویسندهای خلاق و نخبهای فراموششده» دانستهاند که «در غربت و در خانه سالمندان» درگذشت.
#فریدون_تنکابنی در غربت و در خانه سالمندان مرد ، به همین سادگی ، طنزنویس قهار ، تاثیر گذار و حرفه یی ، وقتی به همین سادگی نخبگان و آدمهای خلاق خود را فراموش می کنیم یا سرنوشت بهتری از این می توانیم برای خود چشم داشته باشیم ؟! pic.twitter.com/3ZDFrQrAvv
— aghazadeh81 (@aghazadeh811) September 29, 2024
پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ فریدون تنکابنی با شماری دیگر از شاعران و نویسندگان از جمله هوشنگ ابتهاج و سیاوش کسرایی، به حزب توده نزدیک شدند و از مواضع حزبی نسبت به جمهوری اسلامی دفاع کردند. مواضعی که با نقد اکثریت اعضای کانون نویسندگان روبه رو شد.
در پی این وقایع، فریدون تنکابنی که تا سال ۱۳۵۸ عضو کانون نویسندگان ایران بود، از این کانون جدا شد و یک سال بعد، یعنی در سال ۵۹ خورشیدی، به همراه گروهی دیگر از اهل فرهنگ «شورای نویسندگان و هنرمندان» را پایهگذاری کرد.
این نویسنده و طنزپرداز شناخته شده، در پی فشارهای حکومتی بر نویسندگان و هنرمندان و بازداشت شماری از آنان، در سال ۱۳۶۲ از ایران به اروپا رفت و از آن زمان در شهر کلن آلمان ساکن شده بود.