متخصصین می گویند قیمت مواد غذایی در سال ۲۰۱۲ چندان کاهش نخواهد یافت.
دلایل بالا بودن قیمت مواد غذایی در جهان بسیار پیچیده است، ولی نقش بزرگ چین در بازارهای جهانی برای همگان بسیار روشن است.
رشد اقتصادی بسیار سریع چین در سه دهه پیشین، ثروت هنگفتی برای مردم پرجمعیت ترین کشور جهان به ارمغان آورده است.
با اینکه این خبر بسیار خوبی برای چینی هاست، برای دیگر ملت های وابسته به اقتصاد جهانی غذا، خبر چندان خوشایندی نیست.
کارشناسان می گویند اولین چیزی که افراد پس از خروج از فقر تغییر می دهند، رژیم غذایی است. این بدان معنی ست که گوشت و فراورده های حیوانی بیشتری به سفره های آنها خواهد آمد.
چند دهه پیش، گوشت در چین یک غذای تجملی محسوب می شد و تا دهه ۸۰ غذا در چین به شدت سهمیه بندی می شد.
زو لینگ، اقتصاد دان آکادمی علوم اجتماعی چین به یاد می آورد که هنگام کودکی و رشد تنها ماهی یک و یا دو بار گوشت می خوردند. او می گوید: «تنها هنگام سال نوی چینی به هر یک از ما ۲۵۰ گرم گوشت خوک داده می شد.»
اما با اصلاحات اقتصادی دنگ شیاپینگ که بستر مناسبی برای رشد جادویی اقتصاد چین فراهم کرد، همه چیز متحول شد.
لینگ می گوید:«یک عصر جدید در تغییر و بهبود مواد غذایی در میان چینی ها بوجود آمد.
در واقع به غیر از گیاه خواران، میزان مصرف گوشت و ماهی در میان خانواده های چینی به طرز چشمگیری بالا رفت.»
میزان مصرف گوشت خوک در میان چینی ها نسبت به سال ۱۹۹۰، دو برابر افزایش یافته و این در حالی است که مقدار مصرف گوشت مرغ نسبت به زمان مشابه ۵ برابر بیشتر شده است.
البته دام ها نیز به غذا نیاز دارند. فراهم کردن غذا برای گله هایی که به سرعت در حال رشد هستند، چین را به بزرگترین مصرف کننده دانه های سویا در جهان تبدیل کرده است.
هوی جیانگ، تحلیلگر امور کشاورزی در ایالات متحده آمریکا می گوید: «چین تا ۱۵ سال پیش هرگز دانه های سویا وارد نمی کرد. از اواسط دهه ۹۰ که چین واردات دانه های سویا را شروع کرد، این روند چنان رشد سریعی داشته است که امروز بیش از نیمی از دانه های سویا در جهان توسط چین خریداری می شود.»
ورود چین به عرصه خریداران دانه های سویا و دو برابر شدن قیمت این کالا برای کشاورزان آمریکایی سود سرشاری به همراه آورده است. سال گذشته چین یک چهارم دانه های سویای مزارع آمریکا را خریداری کرد.
در همین حال با بالا رفتن تقاضا، رقابت میان تولید کنندگان نیز افزایش می یابد. نیاز روز افزون به دانه های سویا در جهان، به رشد اقتصادی برزیل و آرژانتین کمک شایانی کرده است. این کشورها برای تصاحب بازار جهانی دانه های سویا با ایالات متحده رقابت می کنند.
نیاز مبرم چین به دانه های سویا باعث بالا رفتن قیمت دیگر محصولات نیز شده است.
جیانگ می گوید:«کشاورزی نیاز به زمین حاصلخیز دارد و روی آوردن کشاورزان به کاشت دانه های سویا و کاهش زمین کشاورزی برای محصولات دیگر مانند ذرت منجر به بالا رفتن قیمت این محصولات غذایی شده است.»
وی درباره بالا ماندن قیمت غذا می گوید: «انتظار می رود قیمت مواد غذایی همچنان بالا بماند، زیرا رشد اقتصادی چین همچنان ادامه دارد و با خروج مردم از فقر، جمعیت طبقه متوسط این کشور در این دهه سه برابر خواهد شد و به طبع مصرف مواد غذایی نیز افزایش خواهد یافت.»
البته گناه گرانی غذا تنها به گردن چین نیست. مردمان هند، برزیل و دیگر کشورهای رو به رشد نیز ثروتمندتر شده اند و در نتیجه غذای بهتر و بیشتر مصرف می کنند. علاوه بر آن انتظار می رود تا اواسط قرن جاری دو میلیارد نفر به جمعیت جهان افزوده شود که این امر نیز با گرانی مواد غذایی در جهان رابطه مستقیم دارد.
