فیلم «پلنگ سیاه» هجدهمین فیلم از کهکشان سینمائی ابرقهرمانی واحد «مارول» شرکت دیزنی، به نظر کارشناسان بازار، با فروش ۲۱۴ میلیون دلار در چهار روز نخست اکران، رکورد فروش افتتاحیه در سینمای آمریکا را میشکند.
نقشهای فیلم «پلنگ سیاه» را برای نخستینبار به تمامی ستارگان سیاهپوست بازی میکنند و داستان آن، در «واکاندا»، ابرشهری آرمانی در آفریقا اتفاق میافتد که به خاطر دورماندن از آسیبهای استعمار و تماس با جهان خارج، به بالاترین پیشرفتهای تکنولوژی دست یافته.
قهرمان داستان، «تی چالا» یا همان «پلنگ سیاه»، با بازی «جدویک بوزمن» یک شاهزاده آفریقائی است که به سرعت میتواند به «پلنگ سیاه» ابرقهرمانی با قدرتهای مافوق انسانی، تغییر ماهیت دهد. هدف او این است که بعد از فوت پدر، «تی چاکا» با بازی «جان کنی»، پادشاه «واکاندا» شود ولی باید ابتدا «اریک کیل مانگر» شرور و تبهکار، با بازی «مایکل بی جوردون» را از میان بردارد.
آنها که با اسطورههای کتابمصورهای «مارول» آشنا هستند، میدانند که سپر ستارهنشان و سحرآمیزی که «کپتن آمریکا» در دست دارد، از فلز افسانهای «ویبرانیوم» ساخته شده است. کشور واکاندا روی معدنی عظیم از «ویبرانیوم» بنا شده و قدرت سحرآمیز خود را از آن میگیرد.
تماشاگران فیلمهای «مارول» برای نخستین بار دو سال پیش با پلنگ سیاه، با بازی «چدویک بوزمن» آشنا شدند، در فصلی از فیلم ّ«جنگ داخلی» از مجموعه «کپتن آمریکا» اما خوانندگان کتابهای «مارول» به خصوص سیاهپوستان آمریکا، از سال ۱۹۶۶ که «پلنگ سیاه» در جزوهای از داستانهای Fantastic Four معرفی شد، منتظرند او را روی پرده سینما تماشا کنند. پلنگ سیاه را «استن لی» خالق ابرقهرمانهای بنگاه انتشاراتی Marvel با همکاری طراح و نویسنده «جک کربی» به وجود آورد.
در دهههای گذشته، تلاش «وسلی اسنایپز» ستاره آمریکائی، و ایفاگر نقش «بلید» Blade ابرقهرمان سیاهپوست در سه فیلم عمده، برای ایفای این نقش در یک فیلم سینمائی، ناکام ماند.
تقریبا تمام منتقدان آمریکا یکصدا به تحسین جنبههای مختلف فیلم «پلنگ سیاه» پرداختهاند. مثل فیلم ابرقهرمانی «زن اعجوبه» Wonder Woman که هم به خاطر موضوع و هم به خاطر پرداختن به ابرقهرمان زن، توجهها را برانگیخت و یکی از بهترین فیلمهای سال لقب گرفت، فیلم «پلنگ سیاه» را هم منتقدها، اگر نه بهترین فیلم سال ۲۰۱۸ بلکه قطعا یکی از بهترینها توصیف کردهاند.
ریچارد روپر، منتقد «شیکاگو سان تایمز» پلنگ سیاه را بهترین فیلم ابرقهرمانی قرن میداند.
منتقد «جان ونزل» در پرتیراژترین روزنامه «کلرادو» مینویسد این فیلم توفیقی سهجانبه است، هم در وقتشناسی، هم در استعداد و هم در موضوع.
منتقد «جی. آر. جونز» در «شیکاگو ریدر» یک دلیل موفقیت این فیلم را بهرهبرداری آن از سیاست هویتمحور، یا نژادمحور، میداند که مثل هوائی تازه که به ژانر ابرقهرمانی دمیده شده باشد، به آن توان تازه بخشیده. پیتر راینر در «کریستین ساینس مانیتور» مینویسد «کوگلر» در «پلنگ سیاه» در رشتههای گوناگون تلاش میکند و در اغلب آنها به پیروزیای فروتن، دست مییابد.
علاوه بر تحسین منتقدان، و اشتیاق پرشور سیاهپوستان آمریکا برای دیدن یک قهرمان از نژاد خود روی پرده سینما، موفقیت خارقالعاده فیلم «پلنگ سیاه» ناشی از خلاقیت کارگردان ۳۲ ساله، «رایان کوگلر» است که با این فیلم، سومین کار بلند خود را عرضه میکند.
نخستین فیلم او، «ایستگاه فروتویل» در باره بدرفتاری پلیسهای سانفرانسیسکو با یک مسافر سیاهپوست قطار شهری، یک اثر کمخرج از سینمای مستقل آمریکا بود که پنج سال پیش، جایزههای اصلی جشنواره ساندنس را درو کرد.
«کوگلر» بعد از آن سناریوئی در باره یک مشتزن سیاهپوست نوشت که در فیلادلفیا میخواهد جانشین «راکی» شود. حمایت «سیلوراستالون» راکی مشهور از این سناریو، باعث شد که فیلم «آئین» Creed به نام راکی هفتم شهرت پیدا کند، و فروش خارقالعاده آن، راه را برای «کوگلر» جوان که زمام یک فیلم پرخرج استودیوی دیزنی را در دست گیرد، گشود.
فیلم «پلنگ سیاه» همچنین نیکوداشت مظاهر هنر و فرهنگ آفریقائیتباران است. این فیلم، از یکسو در جهانی آیندهگرا و تکنولوژیک میگذرد، و از سوی دیگر، در هنرهای قدیمی و سنتی تمام قاره آفریقا، ریشه دارد.
«روث کارتر» طراح برجسته لباس، الگوهای رایج در طرحهای آفریقائی قبایل مختلف را برای طراحی لباس قهرمانان فیلم «پلنگ سیاه» کنار هم گذاشته. او برای لباس ابرقهرمان فیلم، شکل مثلث، که در فرهنگ آفریقا نشانه قدرت است، کنار هم گذاشته و جامهای آفریده که در نمای نزدیک، برازنده یک شاهزاده است و در نمای دور، نشاندهنده یک ابرقهرمان افسانهای.
بنا به گزارش خبرگزاری رویتر، آفریقائیتباران نیویورک در محله «هارلم» پنجشنبهشب، بلیتهای نخستین نمایشهای فیلم «پلنگ سیاه» را پیشخرید کرده بودند. این خبرگزاری مینویسد بچههای سیاهپوست از اینکه ابرقهرمانی از نژاد خود روی پرده تماشا خواهند کرد، شوقزده بودند و یکی از تماشاگران به خبرگزاری گفت برای دیدن این فیلم غرورانگیز، لباسهای نو خود را پوشیده، انگار به کلیسا آمده است.