جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، در چهارمین گزارش «سالانه وضعیت عمومی کشور» در دوران ریاست جمهوری خود، شامگاه پنجشنبه ۱۷ اسفند در کنگره ایالات متحده سخنرانی خواهد کرد.
این سخنرانی سالانه معمولا موقعیتی را در اختیار روسای جمهور آمریکا قرار میدهد تا موفقیتها و دستاوردهای داخلی خود را برجسته کنند.
انتظار میرود که جو بایدن روز پنجشنبه درباره عملکرد دولت خود در زمینه اقتصاد، حقوق باروری، کنترل اسلحه، و مهاجرت، صحبت کند. اما با توجه به این که آمریکا با جنگهایی در خاورمیانه و اروپا سر و کار دارد، سیاست خارجی ممکن است در چهارمین و شاید آخرین سخنرانی سالانه بایدن در کنگره ایالات متحده، محور اصلی سخنرانی باشد.
جان کربی، مشاور ارتباطات راهبردی امنیت ملی کاخ سفید، روز چهارشنبه به صدای آمریکا گفت که رئیسجمهوری قصد دارد دستاوردهای خود را در «بازیابی رهبری آمریکا در صحنه جهانی» برجسته کند. او در ادامه افزود که رهبری آمریکا، امکان تأثیرگذاری بر اقدامات رهبران و مخالفان در جهان به «روشهایی که بیشتر با منافع امنیت ملی ما منطبق است» را ایجاد میکند.
این در حالی است که میان جو بایدن و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اختلاف نظرهای فاحشی وجود دارد و آنها درباره موضوعاتی چون چگونگی ارسال کمکهای بشردوستانه بیشتر به غزه، نقش تشکیلات خودگردان فلسطینی پس از جنگ، و چشمانداز آمریکا برای تشکیل یک کشور فلسطینی در آینده، تفاهم ندارند.
ممانعت جمهوریخواهان مجلس نمایندگان آمریکا از تصویب بسته کمکهای خارجی ۹۵ میلیارد دلاری که مورد تصویب مجلس سنا قرار گرفته است، از چالشهای دیگر جو بایدن است.
این بسته شامل ۶۱ میلیارد دلار برای حمایت از کییف، ۱۴ میلیارد دلار کمک امنیتی برای اسرائیل، ۹ میلیارد دلار کمک بشردوستانه، و ۵ میلیارد دلار برای حمایت از شرکای منطقه هند-آرام برای مقابله با نفوذ چین در آن منطقه است.
جنگ در اوکراین و غزه، و همچنین رقابت راهبردی ایالات متحده با چین، از بخشهای مهم سیاست خارجی در سخنرانی جو بایدن خواهد بود.
به عقیده کارشناسان، رئیسجمهوری آمریکا از رویکردی متفاوت برای پرداختن به این دو موضوع استفاده میکند، زیرا احساسات رأیدهندگان آمریکایی پیش از انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده در آبان آینده را در نظر میگیرد.
او با استفاده از این فرصت، درخواست مجدد خود را برای تصویب لایحه کمکهای خارجی مطرح، و استدلال میکند که پذیرش انزواگرایی در هنگامی که نشانههایی از توسعهطلبی رو به رشد روسیه دیده میشود، به نفع آمریکا نیست.
به گفته جان هربست، سفیر پیشین ایالات متحده در اوکراین، دولت بایدن در جلب حمایت بینالمللی که شامل کمک نظامی و اقتصادی قابل توجه به اوکراین، تحریمهای بزرگ علیه روسیه، و بهبود موقعیت نظامی ناتو در شرق اروپا است، موفق بوده، اما نتوانسته است تا شهروندان آمریکایی را برای حمایت از این سیاست قانع کند.
جو بایدن، احتمالاً حمایت فوری خود از اسرائیلیها را پس از حمله حماس در هفتم اکتبر (۱۵ مهر) اعلام، و بر اهمیت حق اسرائیل برای دفاع از خود در برابر تهدیدهای تروریستی تأکید میکند.
البته او با دقت به این موضوع خواهد پرداخت تا به شکاف میان دموکراتهای طرفدار اسرائیل و مستقلهایی که از سیاست او در این مناقشه حمایت میکنند، با دموکراتهای مترقی، اعراب آمریکایی، و مسلمانانی که از موضع دولت آمریکا خشمگین هستند، دامن نزد.
کشته شدن هزاران فلسطینی در غزه و مخالفت بایدن با مشروط کردن کمک نظامی آمریکا به اسرائیل، باعث خشم گروهی از دموکرتها به ویژه در ایالتهایی مانند میشیگان و مینهسوتا شده است و آنها در انتخابات مقدماتی حزب دموکرات، اعتراض خود را با ریختن آرای سفید یا «غیرمتعهد» به صندوقها نشان دادند.
نظرسنجی گالوپ که این هفته منتشر شد، نشان میدهد که ۵۸ درصد از آمریکاییها دیدگاه مثبتی نسبت به اسرائیل دارند که نسبت به ۶۸ درصد در سال گذشته کاهش یافته و به پایینترین میزان خود در بیش از دو دهه اخیر رسیده است.
پس از حمله تروریستی ۱۵ مهر حماس به اسرائیل که منجر به کشتهشدن ۱۲۰۰ تن و گروگان گرفته شدن بیش از ۲۵۰ تن دیگر شد، اسرائیل تهاجم به غزه را با هدف نابودی این گروه شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی آغاز کرد.
ایالات متحده، بریتانیا، اتحادیه اروپا، ژاپن، اسرائیل، و شمار دیگری از کشورها در جهان، گروه فلسطینی حماس را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار دادهاند.
منبع: بخش انگلیسی صدای آمریکا