سران کشورهای عضو اتحادیه عرب در بیانیه پایانی نشست سالانه خود، که یکشنبه ۱۱ فروردین در پایتخت تونس برگزار شد، خواستار همکاری با ایران بر اساس حسن همجواری و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر شدند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، سران ۲۲ کشور عضو اتحادیه – منهای سوریه – تاکید کرده‌اند که روابط و همکاری‌های بین کشورهای عرب و جمهوری اسلامی ایران باید بر اساس حسن همجواری باشد، و نه دخالت در امور یکدیگر.
ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی و رئیس این نشست، در سخنانی دخالت‌های جمهوری اسلامی در کشورهای دیگر منطقه را دلیل بی‌ثباتی در خاورمیانه دانست و خواستار مقابله با «سیاست‌های تجاوزکارانه» رژیم ایران شد.
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، نیز گفت که سیاست‌های ایران و ترکیه برخی از بحران‌های جاری در منطقه را وخیم‌تر کرده و مشکلات جدیدی را به وجود آورده است. او از اعضای این اتحادیه خواست برای مقابله با دخالت‌های منطقه‌ای متحد باشند.
روابط ایران و برخی کشورهای عرب منطقه، به ویژه عربستان سعودی و متحدان نزدیک آن، در سال‌های اخیر به دلیل اختلاف بر سر برخی مسائل عمده منطقه‌ای، مانند جنگ در سوریه و یمن، به شدت رو به سردی گذاشته است.
موضوع دخالت‌های ایران در کشورهای خاورمیانه و لزوم مقابله با رشد نفوذ آن در منطقه، در سال‌های اخیر پای ثابت سخنرانی‌های سران اتحادیه عرب و بیانیه پایانی آنها بوده، اما انتقاد از سیاست‌های ترکیه نسبتا جدید است.
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد، فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، و موسی فکی محمد رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا، نیز به نشست امسال سران اتحادیه عرب دعوت شده و در آن حضور داشتند.
بلندی‌های جولان
اتخاذ یک رویکرد واحد در مورد اراضی تحت کنترل اسرائیل در بلندی‌های جولان، یکی دیگر از موضوع‌های کلیدی مورد بحث در نشست امروز سران اتحادیه عرب بود، که طبق انتظار در بیانیه پایانی نشست نیز به آن اشاره شده است.
سران کشورهای عضو اتحادیه عرب در این بیانیه شناسایی حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان را محکوم و تاکید کرده‌اند که این منطقه استراتژیک – که زمانی از آن برای بمباران اسرائیل استفاده شد – «اراضی اشغالی سوریه» است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، پنجم فروردین ماه در مراسمی در کاخ سفید با حضور نخست وزیر اسرائیل، فرمانی را امضا کرد که در آن حاکمیت اسرائیل بر بلندی‌های جولان از سوی آمریکا به رسمیت شناخته می‌شود.
رئیس جمهوری آمریکا می‌گوید تلاش ایران و گروه‌های تروریستی وابسته آن در سوریه برای استفاده از بلندی‌های جولان برای حمله به اسرائیل همچنان ادامه دارد و از این رو شناساسی حاکمیت اسرائیل بر این ارتفاعات ضروری است.
انتظار می‌رفت که بازگرداندن عضویت سوریه در اتحادیه عرب یکی دیگر از موضوع‌های مورد بحث در نشست امسال سران اتحادیه عرب باشد؛ اما در بیانیه پایانی اشاره‌ای به آن نشده است، که گفته می‌شود دلیل آن مخالفت عربستان است.
اتحادیه عرب عضویت سوریه را اوایل ۲۰۱۱ و در پی سرکوب اعتراضات مردم این کشور توسط رژیم بشار اسد لغو کرد.