یکی از فرماندهان ارشد ناتو در مورد توانایی دولت افغانستان و نیروهای امنیتی آن کشور در استقرار ثبات امنیتی خوش بین اما در عین حال محتاط است.
آمیرال جیمز استاوریدیس، حدود چهار سال پیش فرماندهی نیروهای نظامی آمریکا و اروپا در ناتو را به عهده گرفت و کمی پس از آن فرمانده عملیاتی ناتو در جهان شد. از آن زمان او بارها برای انتقال رهنمودهای ناتو به نیروها و فرماندهان نظامی و نظارت بر پیشرفت نظامی کشورهای ائتلاف به افغانستان سفر کرده است.
او می گوید «با توجه به تجربه شخصی ام در طول چهار سال گذشته، از دوره ای که نسبت به موفقیت در افغانستان تردید داشتم به دوره ای رسیدم که فکر می کنم موفق خواهیم بود. البته این خوشبینی ام همراه با احتیاط است».
آمیرال استاوریدیس بیشتر این خوشبینی را در پیشرفت های چشمگیر نیروهای امنیتی افغان می بیند، که توانایی ها خود را در سفر دو سال قبل او به نمایش گذاشتند.
وی در عین حال معتقد است جامعه مدنی افغانستان نیز پیشرفت داشته است.
در این میان طالبان نیز به حملات خود در بخشی از افغانستان ادامه می دهد. اما آدمیرال استاوریدیس می گوید سال آینده، هنگامی که نیروهای خارجی، به غیر از کارشناسان ضد تروریسم و مسولان آموزشی افغانستان را ترک کنند ، توانایی طالبان در متقاعد ساختن افغان ها در کمک به آن ها نیز کاهش چشمگیری پیدا می کند.
آدمیرال استاوریدیس می گوید «توجیه طالبان درتمام طول دهه گذشته این بوده است که با خارجی ها می جنگند. خارجی ها که تا پایان سال ۲۰۱۴ می روند و طالبان دیگر با خارجی ها نمی جنگد، بلکه با افغان ها روبروست. جنگشان با برداران، با خواهران و نیروهای امنیتی خودشان است. توجیه جنگیدن با خارجی ها در پایان سال آینده بی معنی می شود».
آمیرال استاوریدیس که می خواهد پس از ۳۷ سال خدمت در نیروی دریایی آمریکا بازنشسته شود معتقد است امنیت با تفنگ فراهم نمی شود.
او می گوید «نهایتاً در این قرن بیست و یکم نمی توانیم امنیت را از لوله تفنگ در آوریم».
به اعتقاد او، آزادی و امنیت از همکاری های بین المللی و راهبرد هائی حاصل می شود که ارزش های دموکراتیک را توجیه و تشویق کند.
مقام های افغان و ناتو می گویند ، ارتش افغانستان سریع تر از انتظار پیشرفت کرده است و می تواند امنیت آن کشور را در زمان خروج نیروهای نظامی بین المللی در پایان سال ۲۰۱۴ به عهده بگیرد.
بر اساس برنامه زمان بندی ناتو ، تا پایان سال ۲۰۱۴ ، تنها بخش کوچکی از نیروهای بین المللی برای آموزش سربازان افغان، با هدف خاتمه دادن به این جنگ پرهزینه و نامحبوب در افغانستان باقی خواهند ماند.
یکی از ساکنان محلی با اطمینان از آمادگی ارتش افغان در تامین امنیت کشورش می گوید «هیچکس به غیر از ارتش ملی کشورمان نمی تواند امنیت را تامین کند ، زیرا، ارتش از مردم افغانستان تشکیل شده است و ما از حضور آن ها خوشحالیم».
ناتو و نیروهای نظامی بین المللی به آموزش نیروی امنیتی ۳۵۰ هزار نفری افغانستان سرعت بخشیده اند. با این حال سوال این است که توانایی ارتش افغانستان در تامین امنیت در چه حدی است.
سرتیپ قدم شاه شاهین، به نقش فزاینده ارتش در برقراری امنیت اشاره می کند و می گوید «ارتش ملی افغان آخرین مرحله آموزش را می گذراند و از نظر کیفی پیشرفتی چشمگیری داشته است . ما انتظار داریم بیش از ۸۵ درصد از عملیات مستقل توسط ارتش افغان هدایت شود».
اما جاوید کوهستانی ژنرال سابق ارتش افغانستان و کارشناس نظامی نسبت به توانایی ارتش افغان نگران است.
او می گوید « سوء مدیریت دولتی ، فساد و کمبود تجهیزات مشکلات عمده ارتش افغان است. ما هر روز می بینیم ارتش تلفات جانی بیشتری دارد که عدم آمادگی ارتش را نشان می دهد. انتقال امنیت به ارتش افغان روند غیر قابل بازگشتی است ، اما مطمئن نیستم ارتش کاملاً برای آن آماده باشد».