گری توماس، خبرنگار صدای آمریکا، واشنگتن
انتخابات ریاست جمهوری ۲۰ ماه اوت در افغانستان تعداد کثیری از نامزدها را در صحنه رقابت های انتخاباتی این کشور قرار داده است. اما تنها دو نامزد حامد کرزای، رئیس جمهوری کنونی را به چالش می کشند.
این انتخابات، دولت اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده را که درصدد است تا حوزه راهبردهای جدید خود در افغانستان را تعیین کند با مشکلات عمده ای روبرو کرده است.
زمانی که حامد کرزای در سال ۲۰۰۱ از سوی جامعه بین الملل به مقام رئیس جمهوری افغانستان منصوب شد، از دیدگاه جهان و بویژه ایالات متحده در جایگاه پیام آور امید برای آینده ای روشن در افغانستان پس از سقوط طالبان قرار گرفته بود.
هم اکنون آقای کرزای که در انتخابات ماه اوت خود را نامزد ریاست جمهوری کرده است، این تصویر امیدوارکننده به طور چشمگیری تغییر کرده است.
طالبان که روزگاری تصور می شد یک ماهیت شکست خورده است بار دیگر با قوای تازه، در مقام یک نیروی شورشی تمام عیار ظهور کرده است.
نورا بنساهل، مدیر شرکت راند می گوید: « آقای کرزای امروز در مقام سکاندار یک دولت فاسد قلمداد می شود. بسیاری از مردم افغانستان حاکمیت کرزای را یک دولت فاسد تلقی می کنند. فارغ از این واقعیت که مردم این کشور کرزای را مسئول این فساد دولتی می دانند یا خیر، احساس عمومی بین بخش قابل توجهی از جمعیت افغانستان این است که زمان تغییر فرا رسیده است و مردم به وعده های دیگر نامزدهای انتخاباتی گوش سپرده اند.»
کندس راندوکس، تحلیل گر امور افغانستان در گروه بحران بین الملل می گوید: « شرایط کنونی ایالات متحده را در موضع دشواری قرار می دهد چرا که ایالات متحده و آقای کرزای در اذهان عموم مردم افغان به طور قابل توجهی به هم پیوسته اند. در اوایل سال جاری نیز کاخ سفید انتقادهایی را متوجه بی کفایتی دولت حاکم در کابل کرده بود اما آن ها ناچار شند از موضع خود عقب نشینی کنند چرا که انتقاد از دولت کرزای به منزله شکست ایالات متحده در اعمال فشار بیشتر بر این دولت به منظور شفافیت و مسئولیت پذیری بیشتر و نیز نظارت بر عملکرد نهادهایی ست که باید پاسخگوی مردم افغان باشند. »
لری گودسان، استاد مطالعات امنیت ملی در کالج جنگ ارتش می گوید: « مدتی ست که مناسبات بین ایالات متحده و کرزای رو به تیرگی نهاده است اما مشاوران اوباما در یافتن جایگزینی برای حامد کرزای موفقیتی کسب نکرده اند. به نظر من مناسبات این دو تیره شده و ایالات متحده از یافتن فرد دیگر و یا حصول اطمینان از برگزاری یک انتخابات سالم و عادلانه عاجز بوده است.»
انتخابات ریاست جمهوری در افغانستان با اقدام دولت اوباما در ارایه یک راهبرد جدید در ماموریت کشور در افغانستان همزمان شده است.
موضع ایالات متحده از تمرکز محدود بر مبارزه با تروریسم که در صدر اولویت های دوران پس از سال ۲۰۰۱ بود به موضع گسترده تری در مبارزه با شورشیان، افزایش تعداد نیروهای نظامی و آموزش سربازان و پلیس افغانستان تغییر کرده است.
از اولین اعزام نیروهای بین المللی به افغانستان تاکنون، ژوئیه خونبارترین ماه برای نیروهای ایالات متحده در افغانستان بوده است.
تحلیل گران معتقدند آقای کرزای برای ضمانت موفقیت در رقابت های انتخابات ریاست جمهوری با رهبران گروه های قومی و قبیله ای وارد معاملات سیاسی شده است.
راندوکس می گوید: « به هیچ وجه مشخص نیست که آقای کرزای بتواند وعده های خود را محقق کند و این امر بر عملیات نظامی آینده ایالات متحده و متحدان آن در افغانستان تاثیر خواهد گذاشت. به طور مسلم معاملات سیاسی پشت درهای بسته انجام شده اند و شاید یک یا دو سال طول بکشد تا تاثیر چنین معاملاتی را که برای جلب آرای مردم مناطقی همچون هلمند و قندهار که شورشیان کنترل کامل را در اختیار دارند و دولت با ضعف مطلق روبروست را دریابیم.»
با وجود این که آقای کرزای متحد آمریکا است اما وی قربانیان غیرنظامی ناشی از حمله های هوایی ایالات متحده را موضوع کارزارهای انتخاباتی خود بدل کرده است.
گودسان می گوید:« کرزای با برگ برنده ائتلاف ضدغربی و ضدآمریکایی وارد رقابت های انتخاباتی شده است. با وجود خشم و ناامیدی واقعی وی از بمباران تصادفی یک روستا، کرزای در واقع از این امر به طرز هوشمندانه ای به سود منافع سیاسی خود عمل می کند. »
بیشتر تحلیل گران معتقدند احتمال پیروزی کرزای در این انتخابات بسیار است اما با وجود ۴۱ نامزد شرکت کننده و چالش های جدی از جانب عبدالله عبدالله، وزیر امور خارجه پیشین و اشرف غنی، وزیر دارایی پیشین، احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم بسیار است.
