گزارش سیاسی: انتشار بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا همزمان با سالگرد وقایع میدان تیانانمن     

دیوید گولاست، خبرنگار صدای آمریکا، وزارت امور خارجه ایالات متحده

ایالات متحده مصرانه از چین خواسته است تا پیرامون وقایع میدان تیانانمن تحقیق نماید.

ایالات متحده روز چهارشنبه از چین خواست تا به طورعلنی پیرامون سرکوب معترضان در میدان تیانانمن در سال ۱۹۸۹ تحقیق نموده و گزارش دقیقی از تعداد افرادی که کشته، مفقود و یا بازداشت شدند، در اختیار افکارعمومی قرار دهد.

هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا در بیانیه ای که روز پنج شنبه همزمان با بیستمین سالگرد وقایع میدان تیانانمن در پکن منتشر کرده است گفت چین ضمن توجه به اصلاحات اقتصادی، باید برای وضعیت حقوق بشر نیز اولویت مشابهی قائل شود.

انتشاراین بیانیه ایالات متحده در مقایسه با بیانیه های سال های گذشته همزمان با سالگرد وقایع تیانانمن، لحن تندتری داشت و امضای هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه را داشت.

وزیر امور خارجه آمریکا در اوایل سال جاری در آستانه سفر خود به چین به این علت که ظاهرا" توجه چندانی به وضعیت حقوق بشر در این کشور ننموده، مورد انتقاد قرار گرفته بود.

پی جی کرولی، معاون وزیر امور خارجه در امور روابط عمومی این بیانیه را از جانب خانم کلینتون قرائت کرد. کلینتون برای حضور در سخنرانی پرزیدنت اوباما در قاهره پیرامون مناسبات مسلمانان و ایالات متحده به مصر سفر کرده بود.

این بیانیه مصرانه از دولتمردان چین خواسته است تا با اندیشه و یادآوری وقایعی که از آن «مصیبت دردناک کشته شدن صدها انسان بی گناه» در عملیات نظامی ارتش علیه معترضان نام برده شده است، به طور علنی در مورد این وقایع و عامل آن تحقیق نماید.

کرولی به هنگام قرائت این بیانیه گفت:« چین، کشوری که از نظر اقتصادی پیشرفت های خارق العاده ای داشته و در مسیر ارتقا خود به یک جایگاه رهبری جهانی ست باید پیرامون وقایع سیاه گذشته کشور به طور علنی تحقیق کند و برای اطلاع افکار عمومی و التیام زخم های مردم کشور، آمار دقیقی از تعداد افرادی که کشته، بازداشت و یا مفقود شده اند ارایه نماید. سالروز این واقعه برای مقامات چین فرصتی فراهم خواهد کرد تا همه زندانیانی را که در پی حوادث ۴ ژوئن ۱۹۸۹ دستگیر شدند و دوران بازداشت خود را سپری می کنند، آزاد نماید.»

این بیانیه از چین خواسته است تا به آزار و اذیت شرکت کنندگان در این اعتراض ها پایان دهد و با اعضای خانواده قربانیان آن گفتگو را از سر گیرد.

در بخشی از این بیانیه آمده است چین باید همانگونه که به اصلاحات اقتصادی اولویت می بخشد باید برای اجرای قانون، محافظت از حقوق بشر و پیشرفت دموکراتیک نیز اولویت مشابهی قائل شود.

کلینتون در ماه فوریه و در آستانه اولین سفر خود در مقام وزیر امور خارجه به چین از سوی گروه های مدافع حقوق بشر و دیگر نهادها مورد انتقاد قرار گرفت.

خانم کلینتون در واکنش به این انتقادها گفت حمایت ایالات متحده از حقوق بشر در چین با گفتگوی ایالات متحده و چین پیرامون مسائل کلیدی همچون بحران جهانی اقتصاد، تغییرات جوی و امنیت منطقه ای تداخلی نخواهد داشت.

کرولی، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده گفت بین بیانیه روز چهارشنبه وزارت امور خارجه و اظهارات پیشین خانم کلینتون ناهمگونی وجود ندارد و حقوق بشر یکی از «عوامل بنیادین» در صدراولویت ها درمناسبات ایالات متحده و چین می باشد.

وی خاطرنشان کرد:« حقوق بشر در صدر فهرست اولویت های ما قرار دارد و وزیر امور خارجه در این مورد موضع میانه روی اتخاذ نخواهد کرد و این امر در مناسبات ما درقبال همه کشورها صادق خواهد بود. وی درصدد است تا موثرترین شیوه مواجهه با این مسئله را برگزیند. در برخی موارد این موضع گیری علنی و عمومی و در بعضی موارد به صورت خصوصی و گاه به هردو شیوه اتخاذ خواهد شد.»

کرولی در مورد موضع دولت اوباما در قبال چین گفت از سال ۱۹۸۹ مسائل مربوط به وضعیت حقوق بشر از جمله محافظت از حق مالکیت و مبارزه با فساد سیاسی و ادرای تا حدودی پیشرفت کرده اما در عین حال پیشبرد اصلاحات سیاسی در مقایسه با پیشرفت اقتصادی در چین عقب مانده است.

کرولی در مورد گزارش هایی از اقدام چین در سانسور خدمات اینترنتی و ممانعت شهروندان این کشور از گفتگو پیرامون سالگرد وقایع میدان تیانانمن گفت بسیاری از مردم چین از وقایع سال ۱۹۸۹ مطلع نیستند و آمادگی چین برای عبرت گرفتن از تاریخ به جای پنهان کردن آن برای ایالات متحده ارجحیت دارد.